Trẻ mắc cúm, phế cầu và virus hợp bào hô hấp RSV gia tăng

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, số ca bệnh nhi mắc các bệnh đường hô hấp như cúm mùa, đặc biệt là cúm A đang có xu hướng gia tăng. Trong đó có nhiều trường hợp phải nhập viện do biến chứng viêm phổi, viêm tai giữa, co giật do sốt. Từ đầu tháng 10 đến sáng 3/11, tổng số ca mắc cúm mùa ghi nhận đến khám tại bệnh viện là 3.726 trường hợp, trong đó có 479 trẻ phải nhập viện điều trị. Chỉ tính trong một tuần, từ ngày 27/10 đến 2/11 là 1.518 ca dương tính với cúm, 169 trẻ nhập viện điều trị.

Tương tự, từ đầu năm đến nay, Khoa Bệnh lây đường hô hấp (Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) đã tiếp nhận gần 800 ca mắc cúm, trong đó nhiều trường hợp phải thở máy hoặc hỗ trợ ECMO (hệ thống tim phổi nhân tạo). Các chủng cúm phổ biến gồm A/H1N1, A/H3N2 và virus cúm B. Các bác sĩ nhận định, thời tiết giao mùa là thời điểm các bệnh hô hấp gia tăng, trong đó cúm là bệnh có tốc độ lây lan nhanh và dễ dẫn tới biến chứng nặng ở nhóm nguy cơ, trong đó có trẻ nhỏ.

Trong hai tháng trở lại đây, cứ 10 trẻ đến khám do sốt tại Khoa Nhi tiêu hóa dinh dưỡng lây, Bệnh viện Đa khoa Saint Paul (Hà Nội) thì có 9 trẻ mắc cúm A. Số trẻ bị biến chứng phải nhập viện điều trị cũng gia tăng.

Cúm mùa là bệnh truyền nhiễm do các chủng virus cúm A/H3N2, A/H1N1 và cúm B gây ra, lây trực tiếp qua giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Thời gian ủ bệnh thường từ 2 đến 3 ngày, dễ lây mạnh trong giai đoạn khởi phát kéo dài 5-7 ngày và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Do đó, cha mẹ cần đặc biệt lưu ý nhóm trẻ dễ tiến triển nặng, có các dấu hiệu nguy hiểm cần phải đưa trẻ đến bệnh viện ngay và biết cách chăm sóc trẻ tại nhà đối với trường hợp bệnh nhẹ.

Cảm cúm là bệnh thường gặp lúc giao mùa. Ảnh minh họa/Internet

Tại Trung tâm Nhi khoa - Bệnh viện Bạch Mai, ngoài ghi nhận gia tăng đột biến trẻ mắc cúm, trong 9 tháng đầu năm 2025, phế cầu chiếm 12% các chủng vi khuẩn được phân lập tại khu vực nội trú. Đáng chú ý, tại khu vực ngoại trú, kết quả định danh cho thấy 55% ca viêm phổi do phế cầu khuẩn...

Phế cầu lây qua giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc qua tiếp xúc tay – mũi – miệng. Đáng chú ý, người mang vi khuẩn không triệu chứng vẫn có thể là nguồn lây cho trẻ khỏe mạnh.

Theo các bác sĩ. nhiều trẻ hoàn toàn khỏe mạnh vẫn có thể chuyển nặng và nguy kịch chỉ trong vài giờ. Trong khi đó, kháng sinh hiện nay không còn đủ mạnh, do nhiều chủng phế cầu đã kháng thuốc như penicillin, macrolid, cephalosporin… Vì vậy, tiêm chủng là biện pháp chủ động và bền vững để bảo vệ trẻ khỏi phế cầu. Tiêm càng sớm, hiệu quả bảo vệ càng cao.

Trẻ nhỏ là đối tượng dễ bị phế cầu tấn công nhất vì hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện. Ngoài ra, trẻ thường xuyên tiếp xúc gần gũi trong môi trường nhà trẻ, mẫu giáo. Đồng thời dễ nhiễm các virus đường hô hấp như cúm, RSV hay adenovirus – những yếu tố làm tăng nguy cơ phế cầu bùng phát gây bệnh.

Khoa Nhi, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội 2 tháng vừa qua ghi nhận tình trạng “tràn ngập” bệnh nhi RSV. Khoảng 50 bệnh nhân nằm viện hiện nay nhiễm RSV, nhưng ở nhóm trẻ dưới 6 tháng, tỷ lệ này lên tới 80%. Rất nhiều trẻ 1-3 tháng tuổi nhập viện trong tình trạng nặng, suy hô hấp, phải thở oxy hoặc thở máy.

Theo chuyên gia, nguyên nhân do thời điểm giao mùa, nhiệt độ chênh lệch lớn giữa ngày và đêm, tạo điều kiện cho virus phát triển. Đặc biệt, RSV lây lan nhanh qua đường hô hấp, đặc biệt từ người lành mang virus, những người không có triệu chứng nhưng có thể truyền bệnh cho trẻ nhỏ. Trong những ca nặng, virus này có thể tấn công sâu vào phổi, gây viêm tiểu phế quản, viêm phổi và dẫn đến suy hô hấp và thậm chí gây tử vong.

Bên cạnh tiêm vaccine, các bác sĩ khuyến cáo người dân chủ động phòng bệnh bằng cách vệ sinh sạch sẽ đường hô hấp, răng miệng và mũi họng thường xuyên

Bình Nguyên