Trồng chanh dây xuất khẩu

Ông Nguyễn Ngọc Vân kiểm tra trái chanh dây

• ĐƯA CHANH DÂY VÀO NHÀ MÀNG

Ông Nguyễn Ngọc Vân - nông dân thôn Kambutte, xã Tu Tra, huyện Đơn Dương là một nông dân sản xuất giỏi nhiều năm. Vốn quen với việc canh tác các giống rau truyền thống như: cải thảo, hành boa-ro, cà chua…, ông Vân đã đánh giá thị trường và quyết định trồng chanh dây, một loại nông sản đặc sản của đất Lâm Đồng. Ông chia sẻ: “Nhận thấy nhu cầu chanh dây xuất khẩu rất lớn, các nhà vườn đều có hợp đồng với doanh nghiệp nên tôi đã quyết định xuống giống 3 ha chanh dây. Trồng chanh dây xuất khẩu phải là chanh dây sạch nên thay vì trồng ngoài trời, tôi đã làm nhà màng để trồng”.

3 ha chanh dây của gia đình ông Nguyễn Ngọc Vân được trồng hoàn toàn trong nhà màng, với hệ thống nước tưới tự động. Đây là một hướng đi mới, bởi xưa nay, cây chanh dây được trồng ngoài trời do đây là loại cây cần được côn trùng thụ phấn. Tuy nhiên, trồng trong nhà màng, trái được giảm sự tấn công của côn trùng chích hút nên vỏ rất bóng, đẹp. Đồng thời, do chủ động được nước tưới cũng như chế độ phân bón nên trái chanh dây rất lớn, đạt tiêu chuẩn. Khi ông Vân thu hoạch trái, hầu hết nông dân chỉ cần nhìn đã biết đây là loại “mát mát sạch”, chuyên xuất châu Âu. Được biết, loại chanh dây được thị trường quốc tế ưa chuộng là các giống chanh dây to, khi chưa chín trái màu xanh, khi chín trái chuyên màu tím sẫm. Ông Nguyễn Ngọc Vân đánh giá, trồng trong nhà màng năng suất cao, trái đẹp và thời gian cho trái của cây cũng lâu hơn, từ 2 - 3 năm so với 15 tháng như chanh dây trồng truyền thống.

• THỤ PHẤN CHANH DÂY BẰNG TAY

Nghề trồng chanh dây cũng lắm công phu. Ông Vân nhận xét, chanh dây là một giống rất dễ trồng, chỉ cần thả trong vườn nhà, cây cũng có thể ra hoa, kết trái. Nhưng với các dòng chanh dây cao sản cho năng suất cao, trái đẹp phục vụ xuất khẩu, yêu cầu canh tác khó hơn rất nhiều. “Đầu tiên là trồng trong nhà màng, nông dân chúng tôi phải thụ phấn cho chanh dây bằng tay vì không có côn trùng trong vườn để chúng thực hiện thụ phấn. Cây chanh dây từ khi trồng, sau hai tháng là cây ra hoa, lứa hoa này được bỏ hết, chờ ba tháng để cây mẹ khỏe, trái lớn, không bị suy cây”, ông Vân chia sẻ thông tin. Theo ông Vân, hoa chanh dây nở vào 10 giờ sáng, người nông dân phải đi thụ phấn từng hoa bằng tay. Tuy việc thụ phấn đơn giản nhưng cần rất nhiều công lao động. Sau khi thụ phấn 70 ngày sẽ bắt đầu được thu hoạch.

Ông Nguyễn Ngọc Vân chia sẻ, muốn chanh dây ra trái nhiều, trái to đẹp, năng suất cao cần nhiều biện pháp tổng hợp, trong đó có kĩ thuật canh tác và việc cung ứng đầy đủ phân bón. Làm lá thường xuyên, cây thưa, đủ sáng mới kích thích ra hoa và đậu trái. Đồng thời, ông Vân là một trong những nông hộ sử dụng kĩ thuật cung cấp phân hữu cơ tự thân cho cây trồng. Theo đó, ông thả phân bò, phân gà vào các bao, trộn cùng phân trùn quế vẫn còn con trùn quế nhỏ, chất đống dưới gốc cây chanh dây. Con trùn sống trong bao phân, xử lý phân, từ từ thải ra phân hữu cơ dễ tiêu cho cây hấp thụ dần. Cách này vừa giúp phân được thải chậm một cách từ từ, cây không sợ dư chất, đồng thời cây luôn được đảm bảo dinh dưỡng.

“Cây chanh dây sợ nhất hai bệnh là phấn trắng và côn trùng chích hút, vì vậy, trồng trong nhà màng giảm được 70% lượng côn trùng chích hút. Nhà lưới còn chắn gió, giúp trái không bị va chạm, sứt sẹo, đây là điều kiện tiên quyết để chanh dây đủ tiêu chuẩn xuất khẩu”, ông Nguyễn Ngọc Vân cho biết. Ngoài ra, kỹ thuật hái cũng phải đúng với tiêu chuẩn. Nông dân thu hoạch trái già, sắp lên màu, sau đó xếp trái vào thùng, để trái "ngủ" ba ngày là trái lên màu tím đậm. Trái được hái đúng độ sẽ đảm bảo vỏ mỏng, ruột nhiều, đạt năng suất 8 - 9 trái/kg. Không chỉ đầu tư vào riêng cây chanh dây, ông Vân còn làm hệ thống ray vận chuyển trong vườn để khi thu hoạch, các thùng chanh được đặt lên ray, giảm sức lao động cho người thu hái.

Từ tháng 6/2024 tới nay, gia đình ông Nguyễn Ngọc Vân đã thu hoạch được trên 30 tấn chanh dây và bán với giá cao, có thu nhập ổn định. Theo ông Vân, trồng chanh dây sạch xuất khẩu có giá rất ổn định so với thị trường nội địa. Ông Vũ Văn Nghị - cán bộ nông - lâm - thủy xã Tu Tra đánh giá, trồng chanh dây trong nhà màng công nghệ cao, liên kết với doanh nghiệp để xuất khẩu là một hướng đi mới thành công của nông dân Tu Tra. Không chỉ riêng hộ ông Nguyễn Ngọc Vân, nhiều nông hộ khác trong xã cũng đang đổi mới quy trình canh tác cây trồng, hướng tới mục tiêu xuất khẩu với các sản phẩm nông sản an toàn cao cấp.

DIỆP QUỲNH