Ngày 25/6/2021, tại quê nhà Hy Lạp, sau một thời gian lâm bệnh nặng, Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Kostas Sarantidis (Nguyễn Văn Lập) đã từ trần. Theo nguyện vọng của ông và gia đình, khi mất ông muốn được an nghỉ tại mảnh đất Quân khu V, nơi ông đã từng tham gia chiến đấu.
Thiếu tướng Trương Thiên Tô, Phó Chính ủy Quân khu V bày tỏ niềm tiếc thương vô hạn trước sự ra đi của Anh hùng Lực lượng vũ trang Kostas Nguyễn Văn Lập, đồng thời nhắc lại quá trình ông Kostas Nguyễn Văn Lập đứng vào hàng ngũ những người Cách mạng chống thực dân Pháp xâm lược, cống hiến cả tuổi trẻ cho quê hương Việt Nam.
Khi mới vừa tròn 16 tuổi, Kostas Nguyễn Văn Lập bị bắt đi lính phục vụ cho chế độ độc tài Đức Quốc xã. Nhận thấy sự tàn bạo của chế độ độc tài nên chàng lính trẻ đã tìm cách trốn thoát khỏi Đức Quốc xã. Khi Chiến tranh Thế giới thứ hai kết thúc, ông bị đưa vào đội quân lê dương của Pháp. Tháng 2/1946, Kostas Nguyễn Văn Lập bị đưa tới Việt Nam phục vụ trong quân đội Pháp. Chứng kiến tội ác dã man của thực dân và nhận thức rõ được bản chất chính nghĩa của cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Việt Nam, ông đã giác ngộ Cách mạng và có quyết định quan trọng, đúng đắn nhất của đời mình.
Những đồng đội tới tiễn đưa ông Kostas Nguyễn Văn Lập.
Vào tháng 6/1946, ông trốn khỏi đội quân lê dương Pháp tới vùng tự do ở tỉnh Bình Thuận rồi tham gia lực lượng Việt Minh kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Từ đó, ông trở thành người bạn, người đồng chí, đồng đội của nhân dân Việt Nam. Mọi người gọi ông là đồng chí với cái tên Việt Nam rất thân thương, gần gũi: Kostas Nguyễn Văn Lập.
Thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, ông được giao nhiệm vụ làm công tác địch vận trên chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng và đã cảm hóa được 40 lính lê dương buông súng trở về với gia đình. Ông cũng cứu sống 120 người bị địch bắt, bắn rơi 1 máy bay địch. Tiêu biểu trong trận chống địch càn quét năm 1948 ở Hương An - Bà Rén (Quảng Nam), ông cùng đồng đội tiêu diệt 200 tên địch, bẻ gãy cuộc càn quét của địch. Với thành tích xuất sắc, năm 1949, ông vinh dự được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam.
Đại tá Võ Văn Minh (thứ hai từ trái sang) đồng đội chiến đấu với ông Kostas Nguyễn Văn Lập tại Tiểu đoàn 39, Trung đoàn 803, Quân khu V, đến tiễn đưa đồng đội.
Sau Hiệp nghị Geneva, ông Kostas Nguyễn Văn Lập tập kết ra Bắc và tham gia phong trào phản đối, chống địch cưỡng ép đồng bào miền Bắc di cư vào Nam. Trên các cương vị là Đội trưởng Đội cung tiêu ở sân bay Gia Lâm, làm lái xe tải ở mỏ than Na Dương, mỏ thiếc Cao Bằng, phiên dịch ở Nhà máy in Tiến Bộ…, ông luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Năm 1965, ông cùng gia đình trở về Hy Lạp sinh sống. Ông làm cầu nối giữa hai Đảng, hai Chính phủ và các cơ quan, đoàn thể, góp phần xây dựng, vun đắp mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp giữa hai nước. Chính ông vận động thành lập Hội Việt kiều tại Hy Lạp, động viên bà con hướng về Tổ quốc, vận động bà con ủng hộ mỗi khi Việt Nam gặp thiên tai, dịch bệnh, ủng hộ người nghèo, nạn nhân chất độc da cam... Trong ảnh: Những người con của ông nghẹn ngào ôm lấy đồng đội của cha.
Sự ra đi của ông Kostas Nguyễn Văn Lập đã để lại niềm tiếc thương vô cùng to lớn cho gia đình, bạn bè thân hữu cũng như đồng chí, đồng đội và nhân dân Việt Nam.
Đảng và Nhà nước đã tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý cho ông Kostas Nguyễn Văn Lập như: Huân chương Chiến công hạng Nhất, Huân chương Hữu nghị, Huân chương Chiến thắng hạng Ba, Huân chương Kháng chiến hạng Nhì. Đặc biệt, năm 2010, Nhà nước công nhận ông quốc tịch Việt Nam. Năm 2013, Kostas Nguyễn Văn Lập vinh dự được trao tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Đến thời điểm này, ông là người nước ngoài đầu tiên được phong tặng danh hiệu cao quý này.
“Người chiến sĩ cộng sản, anh “Bộ đội Cụ Hồ” Kostas Nguyễn Văn Lập đã sống một cuộc đời vẻ vang, trở thành tấm gương sáng ngời về lòng dũng cảm, sẵn sàng hy sinh vì công lý, vì hòa bình, độc lập, tự do, vì chính nghĩa và tinh thần quốc tế vô sản cao đẹp. Anh hùng LLVT nhân dân Kostas Nguyễn Văn Lập sẽ luôn sống mãi trong lòng Nhân dân Việt Nam”, Thiếu tướng Trương Thiên Tô.
Thiếu tướng cũng bày tỏ, sự ra đi của ông Kostas Nguyễn Văn Lập đã để lại niềm tiếc thương vô cùng to lớn cho gia đình, bạn bè thân hữu cũng như đồng chí, đồng đội và Nhân dân Việt Nam. Đảng và Nhà nước mất đi một người con ưu tú, một người lính “Bộ đội Cụ Hồ” gương mẫu, sống hết mình vì tập thể và có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Chị Foteini Sarantidis (Nguyễn Bạch Tuyết, con gái ông Kostas Nguyễn Văn Lập) không cầm được nước mắt khi thấy những người lính trang nghiêm thắp hương tiễn biệt cha mình. Chị kể trong phòng bố luôn có một tấm vải xanh với câu thêu bằng chỉ vàng: “Thây tôi về Hy Lạp, linh hồn tôi ở lại Việt Nam”.
“Hôm nay, như cánh chim hạc, bố tôi đã trở về quê hương thứ 2 của mình – quê hương của chúng ta, đất mẹ Việt Nam theo nguyện vọng của bố", chị Foteini Sarantidis ngậm ngùi.
Đúng như tâm nguyện, ông Kostas Nguyễn Văn Lập được an táng tại nghĩa trang Quân khu V (phường Hòa Thọ Tây, quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng).
Ông Kostas Nguyễn Văn Lập yên nghỉ trên quê hương thứ hai của mình.
Nơi an nghỉ của Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Kostas Nguyễn Văn Lập.
Thanh Trần - Giang Thanh