Trung Quốc phản ứng gay gắt với siêu lá chắn tên lửa 175 tỷ USD của Mỹ

Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra thông báo về lá chắn phòng thủ tên lửa "Vòm Vàng" tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng ngày 20/5. Ảnh: Reuters.

Trung Quốc ngày 21/5 bày tỏ “mối quan ngại nghiêm trọng” trước việc Mỹ thúc đẩy dự án lá chắn tên lửa "Vòm Vàng" (Golden Dome) trị giá 175 tỷ USD và kêu gọi Washington nhanh chóng từ bỏ kế hoạch này, theo phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mao Ninh.

Tuyên bố được đưa ra một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố thiết kế chính thức cho hệ thống phòng thủ tên lửa đầy tham vọng, đồng thời chỉ định một tướng lĩnh cấp cao của Lực lượng Không gian phụ trách triển khai.

“Mỹ đang theo đuổi chính sách ‘Nước Mỹ trên hết’, tìm kiếm an ninh tuyệt đối cho riêng mình. Điều này đi ngược lại nguyên tắc an ninh chung, phá vỡ cán cân chiến lược toàn cầu và gây tổn hại đến ổn định quốc tế. Trung Quốc vô cùng quan ngại”, bà Mao Ninh nói tại buổi họp báo thường kỳ.

Bà kêu gọi Mỹ từ bỏ kế hoạch phát triển hệ thống này và thực hiện các bước cụ thể nhằm củng cố lòng tin giữa các cường quốc.

Dự án phòng thủ không gian lớn chưa từng có của Mỹ

Tại Nhà Trắng ngày 20/5, Tổng thống Trump tuyên bố hệ thống Vòm Vàng sẽ được đưa vào hoạt động trước khi ông kết thúc nhiệm kỳ thứ hai. Đây sẽ là lần đầu tiên Mỹ triển khai vũ khí thực chiến trong không gian nhằm đánh chặn tên lửa ngay khi đang bay.

“Khi tranh cử, tôi đã hứa với người dân Mỹ sẽ xây dựng một lá chắn phòng thủ tên lửa tiên tiến. Hôm nay, tôi vui mừng thông báo chúng ta đã chọn xong cấu trúc chính thức cho hệ thống hiện đại này”, ông Trump phát biểu.

Theo ông, Vòm Vàng sẽ có khả năng chặn tên lửa từ bất kỳ nơi nào trên thế giới – thậm chí cả những tên lửa được phóng từ không gian.

Hệ thống được thiết kế để ngăn chặn tên lửa ở cả bốn giai đoạn chính của một cuộc tấn công: Trước khi phóng (pre-launch), Giai đoạn đầu sau phóng (boost phase), Giữa hành trình bay (midcourse), Giai đoạn cuối khi lao xuống mục tiêu (terminal phase).

Chi phí khổng lồ và tham vọng toàn diện

Tổng chi phí ước tính của hệ thống Vòm Vàng được ông Trump đưa ra là 175 tỷ USD. Tuy nhiên, Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) cho biết các hệ thống đánh chặn đặt trong không gian có thể tiêu tốn 161-542 tỷ USD trong vòng 20 năm, tùy vào quy mô triển khai.

Ông Trump khẳng định dự án này sẽ tích hợp công nghệ thế hệ mới trên mặt đất, trên biển và trong không gian, bao gồm cả cảm biến và tên lửa đánh chặn triển khai trên quỹ đạo.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth, xuất hiện cùng ông Trump, cho biết hệ thống này sẽ bảo vệ nước Mỹ trước mọi loại hình đe dọa: từ tên lửa hành trình, tên lửa đạn đạo, tên lửa siêu vượt âm, máy bay không người lái – dù truyền thống hay hạt nhân.

Tên gọi Vòm Vàng lấy cảm hứng từ hệ thống phòng không Iron Dome (Vòm Sắt) của Israel – lá chắn đã đánh chặn hàng nghìn tên lửa tầm ngắn từ năm 2011. Tuy nhiên, các mối đe dọa mà Mỹ đối mặt phức tạp và tầm xa hơn nhiều, bao gồm tên lửa liên lục địa và vũ khí siêu vượt âm từ Trung Quốc và Nga.

Bản Đánh giá Phòng thủ Tên lửa 2022 của Mỹ xác định Trung Quốc đang rút ngắn khoảng cách với Mỹ trong công nghệ tên lửa đạn đạo và siêu vượt âm, trong khi Nga hiện đại hóa kho vũ khí tầm xa và phát triển các tên lửa chính xác cao.

Phản ứng từ Trung Quốc và Nga

Ngoài Trung Quốc, Nga cũng lên tiếng chỉ trích gay gắt dự án này. Hồi tháng 1, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova gọi kế hoạch của ông Trump là hành động “phá vỡ thế cân bằng hạt nhân toàn cầu” và “mở đường cho đối đầu quân sự ngoài không gian”.

Bà cho rằng việc Mỹ triển khai lá chắn không gian sẽ cản trở triển vọng đối thoại kiểm soát vũ khí hạt nhân, đồng thời làm suy yếu khả năng răn đe chiến lược của cả Nga và Trung Quốc.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nhấn mạnh rằng hệ thống Vòm Vàng mang tính chất tấn công rõ rệt, làm gia tăng nguy cơ quân sự hóa không gian và chạy đua vũ trang giữa các cường quốc.

“Chúng tôi kêu gọi Mỹ hành động có trách nhiệm, từ bỏ chính sách đơn phương và thay vào đó nên đóng góp vào hòa bình và ổn định toàn cầu”, bà nói.

Huyền Chi