Trung Quốc: Sản xuất tăng trưởng vượt kỳ vọng nhưng tiêu dùng nội địa chững lại

Theo số liệu do Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố, sản lượng công nghiệp tăng 6,1% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức dự báo 5,5% của thị trường. Mức tăng này phản ánh đà phục hồi mạnh mẽ ở khu vực sản xuất, đặc biệt trong các ngành công nghệ cao, thiết bị điện tử và năng lượng mới - vốn là những lĩnh vực đang được chính phủ Trung Quốc ưu tiên phát triển trong bối cảnh căng thẳng thương mại tiếp diễn.

Việc Trung Quốc chủ động thúc đẩy sản xuất trong nước và giảm phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu cho thấy nước này đang từng bước điều chỉnh chiến lược công nghiệp để thích ứng với môi trường thương mại toàn cầu đầy biến động.

Tuy nhiên, trong khi khu vực sản xuất phục hồi tích cực, tiêu dùng nội địa lại cho thấy dấu hiệu chững lại. Doanh số bán lẻ chỉ tăng 5,1% trong tháng 4, thấp hơn mức kỳ vọng 5,5% và giảm nhẹ so với tháng 3 (5,9%). Giới phân tích nhận định, tâm lý người tiêu dùng vẫn bị ảnh hưởng bởi thị trường bất động sản trì trệ, thu nhập tăng chậm và triển vọng việc làm chưa ổn định.

Trong khi đó, đầu tư tài sản cố định trong 4 tháng đầu năm tăng 4,2%, giữ nguyên so với quý I/2025. Mặc dù đầu tư công vẫn được duy trì, dòng vốn tư nhân vẫn còn dè dặt do lo ngại về triển vọng tăng trưởng dài hạn.

Dữ liệu tháng 4 cho thấy nền kinh tế Trung Quốc đang vận hành theo mô hình “tăng trưởng hai tốc độ”: lĩnh vực sản xuất phục hồi nhanh hơn so với tiêu dùng, đặt ra thách thức cho tham vọng chuyển đổi mô hình tăng trưởng sang nền kinh tế lấy tiêu dùng nội địa làm trụ cột. Giới phân tích cho rằng để thu hẹp khoảng cách giữa hai động lực tăng trưởng này, Trung Quốc cần đẩy mạnh cải cách thu nhập, cải thiện an sinh xã hội và khôi phục niềm tin người tiêu dùng trong bối cảnh môi trường kinh tế - địa chính trị ngày càng phức tạp.

Bên cạnh điểm sáng ở lĩnh vực sản xuất, thương mại đối ngoại của Trung Quốc cũng ghi nhận kết quả tích cực trong tháng 4. Theo Tổng cục Hải quan Trung Quốc, kim ngạch xuất khẩu đạt 315,7 tỷ USD, tăng 8,1% so với cùng kỳ năm trước và vượt xa mức dự báo 1,9%. Trong khi đó, nhập khẩu giảm nhẹ 0,2%, phản ánh nhu cầu nội địa yếu và tác động của chính sách kiểm soát tiêu dùng.

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 535,2 tỷ USD, tăng 2% so với cùng kỳ, mang lại thặng dư thương mại 96,2 tỷ USD. Đây là mức thặng dư cao thứ hai trong vòng một năm qua, cho thấy xuất khẩu vẫn đang đóng vai trò trụ cột trong tăng trưởng kinh tế Trung Quốc.

Tuy nhiên, căng thẳng thương mại với Mỹ vẫn là điểm nghẽn lớn. Từ đầu tháng 4, chính quyền Mỹ đã áp thuế lên tới 145% đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, bao gồm thiết bị năng lượng sạch, chip và ô tô điện. Trung Quốc lập tức đáp trả với thuế suất lên đến 125% đối với các sản phẩm nông nghiệp và công nghệ Mỹ. Đến giữa tháng 5, hai bên đạt được thỏa thuận tạm thời kéo dài 90 ngày, trong đó Mỹ hạ thuế xuống 30% và Trung Quốc giảm còn 10%.

Dù vậy, mức thuế hiện hành vẫn cao hơn đáng kể so với giai đoạn trước căng thẳng. Các nhà phân tích cảnh báo nếu hai nước không đạt được một hiệp định thương mại ổn định, rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng và xói mòn lòng tin thị trường sẽ tiếp tục là yếu tố kìm hãm sự tăng trưởng trong nửa cuối năm 2025.

Quang Chiến