Trung tâm Giống Nông nghiệp tỉnh nghiên cứu, sản xuất giống cây trồng, vật nuôi chất lượng cao
Với định hướng nghiên cứu gắn với thực tiễn sản xuất, Trung tâm Giống Nông nghiệp tỉnh đang khẳng định vai trò là đơn vị chủ lực trong việc phát triển giống chất lượng cao, nhằm đáp ứng yêu cầu sản xuất nông nghiệp hiện đại, hiệu quả và bền vững.
Sản xuất dưa lưới tại Trung tâm Giống Nông nghiệp tỉnh.
Từ tháng 3/2025, Trung tâm Giống Nông nghiệp tỉnh được thành lập trên cơ sở hợp nhất Trung tâm Giống cây trồng tỉnh và Trung tâm Giống gia súc, gia cầm tỉnh; 2 đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường. Việc hợp nhất này không chỉ nhằm tinh gọn tổ chức bộ máy mà còn hướng tới phát triển một trung tâm đồng bộ về nghiên cứu, sản xuất và cung ứng giống cây trồng, vật nuôi phù hợp với xu hướng tích hợp chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp hiện nay. Ngay từ khi thành lập, Trung tâm đã xác định rõ định hướng phát triển là gắn chặt nghiên cứu giống với sản xuất thực tiễn, ưu tiên chất lượng và khả năng thích nghi của giống trong điều kiện sản xuất đại trà, từ đó đáp ứng nhu cầu tái cơ cấu giống nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Trong năm 2024, để tạo tiền đề cho sự phát triển thống nhất sau hợp nhất, Trung tâm đã tập trung triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ quan trọng trong cả 2 lĩnh vực cây trồng và vật nuôi. Về giống cây trồng, Trung tâm đã lai tạo, chọn lọc và đánh giá được 1 dòng giống lúa thuần Thiên Trường 900 có triển vọng năng suất cao, chất lượng gạo ngon, phù hợp để thay thế những giống cũ đã thoái hóa như Bắc thơm 7. Bên cạnh đó, Trung tâm cũng tiến hành chọn lọc, đánh giá được trên 30 dòng lúa thuần khác nhau từ nguồn sưu tầm và tạo mới. Bước đầu xác định được một số dòng lúa thuần chất lượng có triển vọng như: HD19-1 (Thiên Trường 999), HD20-1, M3, M4, M6… có nhiều ưu điểm sinh trưởng và chống chịu tốt, gạo dài, chất lượng ngon và có năng suất vượt trội so với nhóm hạt dài cùng loại. Từ đó khảo nghiệm, xây dựng kế hoạch phát triển giống và sản phẩm chế biến trong thời gian tới nhằm góp phần bổ sung vào cơ cấu giống lúa trong sản xuất của tỉnh Nam Định nói riêng và các tỉnh đồng bằng sông Hồng nói chung.
Trên lĩnh vực cây màu và cây ăn quả, Trung tâm tập trung nghiên cứu, khảo nghiệm, đánh giá và giới thiệu nhiều giống khoai tây có năng suất, chất lượng cao như: Marabell, Jelly, KT1, KT2, KT6, KT10… Trong đó giống Jelly đã chứng minh hiệu quả rõ rệt về năng suất, khả năng chống chịu sâu bệnh và phù hợp với điều kiện canh tác của tỉnh. Cùng với đó, nhiều loại cây ăn quả như: bưởi đỏ Tân Lạc, bưởi Hoàng, bưởi đỏ Luận Văn, bưởi da xanh, cam Vinh… cùng các loại cây lâm nghiệp, cây môi trường sinh thái và cảnh quan đô thị cũng được Trung tâm tiến hành nghiên cứu, khảo nghiệm, nhân giống, góp phần đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao giá trị sử dụng đất canh tác, cải thiện môi trường sống xanh, sạch, đẹp và xây dựng thành công nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu.
Về giống vật nuôi, Trung tâm tiếp tục duy trì đàn lợn giống ông bà ổn định, đảm bảo nguồn giống chất lượng cao cho thị trường. Năm 2024, Trung tâm đã sản xuất gần 2.500 con lợn giống các loại và gần 8.700 liều tinh lợn, đồng thời triển khai hiệu quả dịch vụ thụ tinh nhân tạo cho 800 con bò. Đáng chú ý, trước thách thức của dịch bệnh, đặc biệt là dịch tả lợn châu Phi, Trung tâm tiếp tục thực hiện mô hình khảo nghiệm ứng dụng chế phẩm sinh học, hóa chất phòng ngừa bệnh truyền nhiễm và tăng kết quả phối giống trên đàn giúp giảm thiệt hại và giảm chi phí trong việc phòng chống dịch bệnh. Áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, kiểm soát đầu vào, vệ sinh môi trường, sử dụng chế phẩm sinh học, tiêm phòng đầy đủ nhằm bảo vệ đàn giống và bảo đảm chất lượng sản phẩm.
Bên cạnh hoạt động nghiên cứu, sản xuất, Trung tâm còn tích cực tham gia vào các chương trình liên kết sản xuất, chuyển giao kỹ thuật, tư vấn, tập huấn kỹ thuật cho nông dân và hợp tác xã; xây dựng mô hình khảo nghiệm giống mới gắn với chuỗi tiêu thụ sản phẩm, nhất là với sản phẩm lúa gạo và khoai tây sạch. Một trong những điểm nổi bật trong định hướng phát triển của Trung tâm là sự chủ động trong kết nối sản phẩm giống với thị trường. Thay vì chỉ cung ứng giống thuần túy, Trung tâm đã và đang hướng đến xây dựng chuỗi giá trị giống - sản phẩm - tiêu thụ. Hiện Trung tâm đã xây dựng được 2 sản phẩm chế biến nông nghiệp là gạo Thiên Trường 900, gạo TT900 tham dự hội nghị đánh giá phân loại sản phẩm OCOP của tỉnh và đã được công nhận đạt hạng 3 sao. Trung tâm cũng từng bước đưa sản phẩm ra thị trường thông qua các đại lý phân phối, kênh bán hàng trực tuyến, bước đầu tạo dựng được hình ảnh tích cực, góp phần khẳng định vị thế của giống lúa nội địa chất lượng cao trong bối cảnh thị trường cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Với định hướng đúng đắn, sự đồng bộ trong tổ chức, quyết tâm đổi mới và chủ động hội nhập, Trung tâm Giống Nông nghiệp tỉnh đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong quá trình tái cơ cấu ngành Nông nghiệp của tỉnh. Từ cây lúa, khoai tây, lạc, bưởi, nhãn đến lợn giống, bò giống… những sản phẩm được chọn lọc, nghiên cứu, sản xuất tại đây không chỉ đảm bảo chất lượng mà còn gắn với mục tiêu phát triển bền vững, nâng cao thu nhập cho người nông dân, góp phần xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, hiện đại và hội nhập.
