Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước: Duy trì hoạt động thông suốt nhằm giúp đỡ người yếu thế

Trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước số 1 tỉnh Đồng Nai thực hiện trợ giúp pháp lý miễn phí cho người dân. Ảnh: Thành Nhân

Thời gian qua, 2 trung tâm TGPL nhà nước đã có nhiều nỗ lực để duy trì bộ máy đi vào hoạt động xuyên suốt, ổn định nhằm hỗ trợ những người yếu thế trong xã hội.

Kịp thời bảo vệ quyền lợi cho người yếu thế

Mặc dù công việc sáp nhập rất bận rộn nhưng Trung tâm TGPL nhà nước số 1 tỉnh Đồng Nai đã cố gắng cử trợ giúp viên (TGV) pháp lý tham gia giúp đỡ người yếu thế kịp thời. Một trong những vụ việc điển hình mới đây được TGV tham gia bảo vệ quyền lợi thành công tại phiên tòa là trường hợp của em V.Đ. (sinh ngày 1-12-2006, ngụ phường Trảng Dài).

Theo nội dung vụ việc, tối 2-6-2024, nhóm bạn của V.Đ. đi uống nước tại một quán cà phê trên địa bàn xã Trị An, khi ra về thì bị một nhóm thanh niên sử dụng hung khí đuổi đánh. Đến tối 3-6-2024, Đ. được nhóm bạn rủ tham gia đánh nhóm thanh niên trên để trả thù. Nhóm của Đ. đã quay lại quán cà phê và sử dụng các hung khí (dao tự chế, kiếm Nhật…) chém anh P.Q.H. gây thương tật với tỷ lệ 17%.

Vụ việc sau đó đã được cơ quan chức năng vào cuộc điều tra và Đ. đã bị khởi tố về hành vi cố ý gây thương tích. Vào ngày 4-7-2025, Tòa án nhân dân khu vực 3 - Đồng Nai mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án. Trung tâm TGPL nhà nước số 1 đã kịp thời cử TGV tham gia bào chữa cho bị cáo Đ. (thuộc diện đối tượng được TGPL vì lúc phạm tội chưa đủ 18 tuổi).

Tại phiên tòa, quan điểm của TGV bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Đ. cho rằng, bị cáo nhận lời cùng với nhóm bạn đi đánh nhau nhưng là người không chuẩn bị hung khí, không tham gia tấn công bị hại, mà chỉ đứng ở phía ngoài xem. Bị cáo đã ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của mình và thành khẩn khai báo trước cơ quan chức năng. Hơn nữa, sau khi xảy ra sự việc, gia đình bị cáo đã thăm hỏi, bồi thường thiệt hại cho bị hại với số tiền 9 triệu đồng. Phía bị hại cũng đã làm đơn bãi nại về dân sự và đề nghị giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo… Do vậy, đề nghị Hội đồng Xét xử (HĐXX) xem xét các tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo.

HĐXX nhận định, quan điểm của TGV bào chữa cho bị cáo Đ.V.Đ. phù hợp một phần nhận định của HĐXX nên được chấp nhận. HĐXX quyết định tuyên phạt bị cáo Đ. 14 tháng tù.

Một vụ việc được TGV của Trung tâm TGPL nhà nước số 1 tham gia bảo vệ quyền lợi cho đối tượng yếu thế tại phiên tòa trong thời gian tới là trường hợp nhóm của N.T.L. (sinh ngày 1-12-2007, ngụ xã Bình Minh). L. và N.N.M.A. học cùng lớp 10 tại một trường đóng trên địa bàn phường Hố Nai. Sáng 16-4-2024, giữa L. và A. có mâu thuẫn với nhau trong lớp học. Sau đó, L. đã nhắn tin cho một số bạn nam nhờ đến trường đánh A. Nhóm này đã chuẩn bị các hung khí (dao tự chế, dao Thái Lan) rồi chạy xe máy đến trước cổng trường để đánh A. Kết quả, A. bị thương tích cơ thể tỷ lệ 12%. Nhóm của L. bị truy tố về các tội cố ý gây thương tích và gây rối trật tự công cộng.

Hiện TGV của Trung tâm TGPL nhà nước số 1 đang nhận giúp đỡ cho nhóm của L., vì nhóm này phạm tội khi chưa đủ 18 tuổi.

Lan tỏa việc làm ý nghĩa

Phó giám đốc phụ trách Trung tâm TGPL nhà nước số 1 Lê Minh Tuấn cho biết, trụ sở của Trung tâm TGPL nhà nước số 1 được đặt tại số 224, đường 30-4, phường Trấn Biên (trụ sở của Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Đồng Nai cũ) và hiện có 28 viên chức. Thời gian qua, đơn vị không ngừng kiện toàn về tổ chức bộ máy, sắp xếp, phân công viên chức phù hợp với trình độ, năng lực công tác. Hoạt động TGPL nhờ đó đã đạt nhiều kết quả tích cực.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, đội ngũ TGV và luật sư (ký hợp đồng với trung tâm) đã tham gia tố tụng và hoàn thành nhiệm vụ với 332 vụ việc (tăng 69 vụ việc so với cùng kỳ năm 2024). Đối tượng được TGPL là người có công với cách mạng, người thuộc hộ nghèo, trẻ em, người cao tuổi có khó khăn về tài chính, người khuyết tật có khó khăn về tài chính… Đến nay, Trung tâm TGPL nhà nước số 1 được xem là địa chỉ tin cậy của những người yếu thế trong xã hội.

Trung tâm TGPL nhà nước số 2 có trụ sở đặt tại số 258, đường Trần Hưng Đạo, phường Bình Phước (trụ sở của Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Bình Phước cũ), hiện có 17 nhân sự. Theo chỉ đạo của UBND tỉnh Bình Phước (cũ), đơn vị đã triển khai thực hiện nhiều hoạt động chính sách TGPL cho những trường hợp thuộc diện TGPL, nhất là người khuyết tật, người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số… trên địa bàn. Các TGV đã được tạo điều kiện thuận lợi trong việc tham gia tố tụng hoặc đại diện ngoài tố tụng đối với vụ việc có tính chất điển hình; thường xuyên phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng (công an, viện kiểm sát, tòa án…) thực hiện TGPL trong hoạt động tố tụng nhịp nhàng, hiệu quả.

Ngoài ra, đơn vị còn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động chuyên môn và giải quyết công việc của người dân, doanh nghiệp; tăng cường đào tạo bồi dưỡng các kiến thức về công nghệ thông tin cho 100% viên chức đang công tác… Hoạt động TGPL nhờ đó đã mang lại nhiều kết quả khả quan. Từ đầu năm đến ngày 31-5, đơn vị đã tiếp nhận và giải quyết đúng hạn 121 hồ sơ tham gia tố tụng (không có hồ sơ giải quyết quá hạn)…

Trong thời gian tới, 2 trung tâm TGPL nhà nước của tỉnh Đồng Nai đặt ra những nhiệm vụ quan trọng để triển khai thực hiện. Trong đó, phát huy vai trò nòng cốt của TGV nhằm bảo vệ tốt nhất quyền, lợi ích hợp pháp cho các đối tượng được TGPL; đảm bảo các đối tượng thuộc diện TGPL được tiếp cận, thụ hưởng dịch vụ TGPL miễn phí của Nhà nước có chất lượng, đảm bảo sự công bằng cho những đối tượng yếu thế trong tiếp cận pháp luật…

An Nhơn - Ngọc Dũng