Tu-22M3 tập kết ở Olenya, đe dọa bằng Kh-22/Kh-32 tầm xa

Nguồn giám sát ban đầu ghi nhận 9, sau đó tăng lên 16 máy bay ném bom Tu-22M3 cơ động từ Viễn Đông và hạ cánh tại sân bay Olenya ở vùng Murmansk, cách biên giới Ukraine khoảng 1.800 km. Với bán kính chiến đấu tối đa 2.410 km khi mang tải trọng 12.000 kg, kết hợp tên lửa hành trình siêu âm Kh-22/Kh-32 có tầm 300–1.000 km tùy phiên bản, động thái này làm gia tăng đáng kể nguy cơ tập kích tầm xa vào các mục tiêu trên lãnh thổ Ukraine. Các tên lửa nói trên bay cao, nhanh, khó bị phòng không đánh chặn, dù độ chính xác thấp nhưng đầu đạn lớn có thể gây thiệt hại đáng kể.

Tín hiệu xấu với Kyiv khi Tu-22M3 từ Viễn Đông áp sát chiến địa- Ảnh 1.

Tổng quan triển khai

Theo nguồn giám sát, số lượng Tu-22M3 ghi nhận tại Olenya tăng nhanh từ 9 lên 16 máy bay. Tất cả được cho là cơ động từ Viễn Đông sang và hạ cánh tại Olenya. Khoảng cách từ Olenya tới biên giới Ukraine là 1.800 km, trong khi Tu-22M3 có bán kính chiến đấu tối đa 2.410 km khi mang 12.000 kg vũ khí. Tên lửa Kh-22/Kh-32 có tầm bay tối đa 300–1.000 km tùy phiên bản. Những dữ kiện này có thể cho thấy phía Nga chuẩn bị một đợt tấn công tên lửa quy mô lớn, trong đó sử dụng Kh-22/Kh-32.

Về đặc tính tác chiến, Kh-22/Kh-32 bay ở độ cao lớn và đạt tốc độ cao, khiến việc đánh chặn trở nên khó khăn với nhiều lớp phòng không. Tuy nhiên, độ chính xác của chúng bị đánh giá là thấp; bù lại, đầu đạn lớn có khả năng gây hư hại diện rộng nếu trúng khu vực mục tiêu.

Phân tích kỹ thuật

Tu-22M3 và phương án tiếp cận

Bán kính chiến đấu 2.410 km cho phép Tu-22M3 rời Olenya để rút ngắn cự ly tới khu vực phóng, đạt điều kiện sử dụng Kh-22/Kh-32 mà không cần tiếp cận sâu. Từ khoảng cách xuất phát 1.800 km tới biên giới, máy bay có đủ dự trữ để cơ động vào vị trí phù hợp cho phóng tên lửa theo yêu cầu nhiệm vụ. Việc tập kết 16 khung thân cùng loại mở ra khả năng phóng loạt lớn nhằm tăng mật độ hỏa lực.

Kh-22/Kh-32: tầm bắn và đặc điểm

Kh-22/Kh-32 là tên lửa hành trình siêu âm, tầm bay 300–1.000 km tùy phiên bản. Tốc độ và trần bay lớn tạo bài toán khó đối với phòng không, nhất là trong kịch bản phóng tập trung. Dù vậy, độ chính xác thấp vẫn là hạn chế, nhưng khối lượng đầu đạn lớn có thể bù đắp phần nào về hiệu quả sát thương đối diện tích rộng.

Thông số theo nguồn

Việc di dời máy bay ném bom chiến lược của Nga sau Chiến dịch Mạng nhện được Cơ quan An ninh Ukraine tiến hành.

Khía cạnh chiến thuật và phòng không

Từ vị trí đóng quân tại Olenya, Tu-22M3 có thể cơ động trong bán kính cho phép để đưa Kh-22/Kh-32 vào tầm phóng. Kịch bản phóng loạt từ nhiều máy bay cùng lúc sẽ gia tăng áp lực lên hệ thống cảnh giới và đánh chặn, vốn gặp bất lợi trước mục tiêu bay nhanh, bay cao. Việc kết hợp bán kính hoạt động của máy bay với tầm bắn tên lửa cho phép triển khai theo hướng tiếp cận ngoài tầm phòng không đối phương, tùy thuộc khu vực xuất phát và mục tiêu cụ thể.

Tập trung số lượng máy bay lớn có thể nhằm tăng mật độ hỏa lực khi phóng loạt.
Đặc tính bay cao, tốc độ lớn của Kh-22/Kh-32 làm giảm thời gian phản ứng của phòng không.
Độ chính xác thấp đòi hỏi lựa chọn mục tiêu và phương án phóng phù hợp để tối ưu hiệu quả đầu đạn lớn.

Bối cảnh và hoạt động gần đây

Việc di dời máy bay ném bom của Nga diễn ra sau Chiến dịch Mạng nhện do Cơ quan An ninh Ukraine tiến hành vào tháng 6 năm 2025. Khi đó, một số lượng lớn máy bay ném bom chiến lược và tầm xa bị phá hủy hoặc hư hại, trong đó có Tu-22M3 vốn thường được sử dụng để tấn công Ukraine. Sau chiến dịch này, các máy bay được tái triển khai về Viễn Đông và từ thời điểm đó chỉ được ghi nhận sử dụng một lần.

Lần huy động Tu-22M3 gần nhất tấn công Ukraine được ghi nhận ngày 2 tháng 8 năm 2025: một tên lửa hành trình siêu âm phóng từ trên không thuộc loại Kh-22/32 đã bắn phá Mykolaiv, khiến một số nhà dân bị phá hủy. Theo Militarnyi.

Các con số và đánh giá trong bài dựa trên dữ liệu nguồn giám sát và thông tin do Militarnyi đăng tải; tình hình có thể tiếp tục thay đổi theo diễn biến thực địa.

CTVX