Từ ngày 1-9 đến 15-12: Rà soát hộ nghèo, cận nghèo năm 2023

UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành Kế hoạch rà soát hộ nghèo, cận nghèo và xác định thu nhập hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp có mức sống trung bình năm 2023 trên địa bàn tỉnh. Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Thành Sơn - Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) cho biết:

Ông Nguyễn Thành Sơn.- Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Đợt rà soát lần này nhằm xác định, lập danh sách, phân loại chính xác, đầy đủ số liệu, thông tin cơ bản về hộ nghèo, cận nghèo, hộ thoát nghèo, hộ thoát cận nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều để có cơ sở tiếp tục xây dựng kế hoạch, giải pháp giảm nghèo và thực hiện các chính sách giảm nghèo, an sinh xã hội trong năm 2024. Do vậy, việc rà soát phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy, chính quyền, sự tham gia của các hội, đoàn thể và người dân. Công tác rà soát phải thực hiện đúng quy trình, hướng dẫn của Bộ LĐ-TB-XH, đúng tiến độ, đảm bảo chính xác theo nguyên tắc công khai, minh bạch, công bằng và dân chủ. Lực lượng rà soát viên phải là người nắm rõ, thông thạo tình hình dân cư tại địa bàn, trực tiếp đến từng hộ gia đình để khảo sát, thu thập thông tin của hộ gia đình. Kết quả rà soát phải phản ánh đúng thực tế tình hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và thực trạng đời sống của người dân, tránh tình trạng chạy theo chỉ tiêu, thành tích làm sai lệch thực trạng nghèo của địa phương.

- Xin ông cho biết cụ thể về phạm vi, đối tượng và nội dung rà soát lần này?

- Công tác rà soát được thực hiện tại 136 xã, phường, thị trấn của tỉnh. Đối tượng rà soát là hộ gia đình nằm trong danh sách hộ nghèo, cận nghèo theo kết quả rà soát cuối năm 2022 theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 - 2025 do UBND cấp xã quản lý và những hộ có khả năng phát sinh nghèo, cận nghèo tại thời điểm rà soát đang sinh sống tại cấp xã; các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân tham gia công tác rà soát hộ nghèo, cận nghèo và xác định hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình. Cụ thể, các tiêu chí đo lường nghèo đa chiều về thu nhập: Khu vực nông thôn là 1,5 triệu đồng/người/tháng; khu vực thành thị 2 triệu đồng/người/tháng. Mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản gồm 6 dịch vụ: Việc làm, y tế, giáo dục, nhà ở, nước sinh hoạt và vệ sinh, thông tin. Các tiêu chí đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ cơ bản có 12 chỉ số gồm: Việc làm, người phụ thuộc trong hộ, dinh dưỡng, bảo hiểm y tế, trình độ giáo dục của người lớn, tình trạng đi học của trẻ em, chất lượng nhà ở, diện tích nhà ở bình quân đầu người, nguồn nước sinh hoạt, nhà tiêu hợp vệ sinh, sử dụng dịch vụ viễn thông, phương tiện phục vụ tiếp cận thông tin.

Đối với chuẩn hộ nghèo, cận nghèo, hộ có mức sống trung bình giai đoạn 2022 - 2025: Về chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn là hộ có mức thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 1,5 triệu đồng trở xuống và thiếu hụt từ 3 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản trở lên; khu vực thành thị là hộ có mức thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 2 triệu đồng trở xuống và thiếu hụt từ 3 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản trở lên. Chuẩn hộ cận nghèo khu vực nông thôn là hộ có mức thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 1,5 triệu đồng trở xuống và thiếu hụt dưới 3 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản; khu vực thành thị là hộ có mức thu nhập bình quân đầu người/tháng từ 2 triệu đồng trở xuống và thiếu hụt dưới 3 chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản. Chuẩn hộ có mức sống trung bình khu vực nông thôn là hộ có mức thu nhập bình quân đầu người/tháng trên 1,5 đến 2,25 triệu đồng; ở khu vực thành thị là trên 2 đến 3 triệu đồng/người/tháng.

Kiểm tra mô hình cho hộ nghèo huyện Cam Lâm vay vốn ưu đãi trồng cây ăn quả.

Phương pháp rà soát là khảo sát thông tin thu nhập của hộ gia đình để ước lượng thu nhập và xác định mức độ thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản của hộ nghèo, cận nghèo đảm bảo phù hợp với chuẩn nghèo đã quy định. Việc rà soát, phân loại hộ nghèo, cận nghèo thực hiện theo hướng dẫn của Bộ LĐ-TB-XH. Phương pháp xác định hộ làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình là phương pháp xác định thu nhập của hộ gia đình trong vòng 12 tháng trước thời điểm rà soát, không tính khoản trợ cấp hoặc trợ giúp xã hội từ ngân sách nhà nước vào thu nhập của hộ gia đình. Rà soát viên trực tiếp đến từng hộ gia đình để thu thập thông tin.

- Về thời gian rà soát và trách nhiệm của các sở, ngành, địa phương như thế nào, thưa ông?

- Thời gian rà soát từ ngày 1-9 đến 15-12. Cụ thể, từ ngày 1 đến 10-9, UBND cấp huyện ban hành kế hoạch chi tiết về rà soát, tổ chức hội nghị triển khai, tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ rà soát cho cấp xã, điều tra viên, giám sát viên. Từ ngày 11-9 đến 27-11, UBND cấp xã tổ chức tuyên truyền, phổ biến và triển khai kế hoạch rà soát đến thôn, tổ dân phố; ban chỉ đạo cấp xã tiến hành rà soát theo đúng quy định; tổng hợp kết quả rà soát sơ bộ và báo cáo cấp huyện trước ngày 27-10; tổng hợp kết quả rà soát chính thức và báo cáo cấp huyện trước ngày 27-11. Từ ngày 27-11 đến 7-12, UBND cấp huyện tiến hành thẩm định kết quả rà soát do cấp xã báo cáo; báo cáo kết quả chính thức và các biểu mẫu báo cáo theo quy định cho sở trước ngày 7-12. Từ ngày 11-9 đến 15-12, Sở LĐ-TB-XH tiến hành giám sát quá trình rà soát từ khâu lập danh sách đối tượng cần rà soát đến việc thực hiện rà soát, công bố, ra quyết định công nhận hộ nghèo, cận nghèo trên toàn tỉnh; tổng hợp báo cáo kết quả chính thức cho Bộ LĐ-TB-XH, UBND tỉnh trước ngày 15-12.

Bên cạnh đó, Công an tỉnh chỉ đạo cơ quan công an cấp huyện phối hợp cung cấp thông tin, số liệu số hộ dân cư, nhân khẩu để làm cơ sở tính tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo; hỗ trợ xác thực thông tin hộ gia đình được rà soát với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để đảm bảo thông tin thu thập chính xác, đầy đủ. UBND cấp huyện phân công ban chỉ đạo cấp huyện hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, thẩm định kết quả rà soát hộ nghèo của cấp xã; chỉ đạo UBND cấp xã hướng dẫn, kiểm tra, giám sát tại cơ sở…

- Xin cảm ơn ông!

VĂN GIANG (Thực hiện)