Tử vong vì rượu giả

Mới đây, tại tỉnh Lâm Đồng xảy ra tình trạng ngộ độc rượu dẫn đến 2 bệnh nhân là anh em ruột tử vong. Ở phía Nam cũng có nhiều người ngộ độc liên quan methanol, gióng lên hồi chuông cảnh báo tình trạng rượu giả "giết người".

Uống cồn công nghiệp, gục luôn giữa đường

Trường hợp ngộ độc rượu mới nhất được Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP HCM) tiếp nhận cứu chữa là ông K.V (52 tuổi, ngụ TP HCM). Ông V. mua rượu về uống, chừng 1 giờ sau thì cảm thấy khô, nóng rát cổ họng, nhức đầu, tối sầm mặt rồi gục ngất xỉu ngoài đường, được người dân đưa vào bệnh viện cấp cứu trong tình trạng lơ mơ. Nghi ngờ ông V. bị ngộ độc methanol, các bác sĩ xử trí cấp cứu. Kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ methanol trong máu ban đầu của bệnh nhân là 125,2 mg/dL (chỉ số người bình thường = 0). Ông V. được truyền ethanol vào dạ dày để loại bỏ độc chất, ngăn chặn chuyển hóa hấp thu ngộ độc đồng thời được lọc máu ngắt quãng. Nhờ xử trí kịp thời, ông V. qua cơn nguy kịch.

Trước đó không lâu, một nam bệnh nhân 56 tuổi ở TP HCM cũng ngộ độc rượu, đã ngủ li bì 2 ngày trước khi được cấp cứu trong tình trạng nhìn mờ, nặng ngực. Tại cơ sở y tế tiếp nhận ban đầu, bệnh nhân được chẩn đoán là nhồi máu cơ tim và chuyển viện trong tình trạng rối loạn nhịp tim, mạch nhanh, huyết áp khó đo, phải đặt nội khí quản. Sau khi xét nghiệm mới phát hiện nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là ngộ độc methanol.

Ca ngộ độc rượu được Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP HCM) cứu chữa

ThS-BS Hoàng Tiến Nam, Khoa Hồi sức tích cực - chống độc Bệnh viện Nhân dân Gia Định, cho biết người ngộ độc methanol nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời thì do toan máu nặng, suy đa cơ quan, ngưng tim dẫn đến nguy cơ tử vong cao hoặc nếu cứu được thì để lại các biến chứng như mờ mắt.

Methanol, thường được gọi là cồn công nghiệp, có công dụng làm sơn, dung môi... Chất này rất độc với cơ thể và hoàn toàn không được dùng làm rượu thực phẩm như ethanol. Ngộ độc rượu từ ethanol thường nhẹ hơn, chỉ có các triệu chứng như say rượu, song ngộ độc rượu do methanol thường nặng hơn rất nhiều.

"Sát thủ" giết người hàng loạt

Theo các chuyên gia, ngộ độc rượu là hậu quả nhiễm độc nhất thời khi uống vượt quá mức chấp nhận của cơ thể dẫn đến các biểu hiện bất thường của hệ thần kinh và các hành vi không bình thường khác.

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý an toàn thực phẩm TP HCM, cảnh báo liên tiếp nhiều vụ ngộ độc rượu trong thời gian qua có liên quan methanol, điều này gióng lên hồi chuông cảnh báo tình trạng rượu giả giết người đang rộ trở lại. Hai vụ việc có số người ngộ độc nhiều nhất được tiếp nhận, điều trị tại Bệnh viện Thống Nhất (TP HCM) và Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP HCM) với hàng chục trường hợp ngộ độc, trong đó có 7 người tử vong.

Trước đó, các nạn nhân đều mua rượu không rõ nguồn gốc về uống, sau đó xảy ra ngộ độc. Các kết quả xét nghiệm ghi nhận nồng độ methanol trong máu của bệnh nhân tăng cao. Thực tế trên cho thấy các bệnh nhân bị ngộ độc do sử dụng rượu pha chế từ cồn công nghiệp.

Bà Phạm Khánh Phong Lan cũng cảnh báo rượu pha chế từ cồn công nghiệp trước đây chỉ xuất hiện ở các tỉnh phía Bắc nhưng nay đang xâm nhập các tỉnh phía Nam.

Theo bác sĩ Khâu Minh Tuấn, Khoa Cấp cứu tổng hợp Bệnh viện Nhân dân 115 (TP HCM), rượu giả là rượu methanol. Loại rượu này nhẹ, dễ bay hơi, không màu và có mùi đặc trưng rất giống rượu ethanol. Rượu methanol tuyệt đối không được sử dụng trong thực phẩm. Tuy nhiên, do hám lời, một số người pha methanol vào rượu ethanol để bán.

Sau khi uống rượu pha methanol, các triệu chứng nhiễm độc thường xuất hiện trong vòng 30 phút nhưng có thể muộn hơn, tùy lượng uống vào. Thường có 2 giai đoạn ngộ độc: Giai đoạn kín đáo (từ vài giờ đến 30 giờ đầu) và giai đoạn ngộ độc rõ tiếp theo.

Rượu methanol ngoài tác động gây độc, ức chế hệ thần kinh, khi phân hủy còn sinh ra formaldehyde, có thể hủy hoại thần kinh mắt, gây mù. Chưa hết, rượu methanol khi phân hủy còn tạo ra axít formic, formate gây toan chuyển hóa, giảm ôxy trong máu và các rối loạn khác. Điều này làm cho bệnh nhân nhanh chóng hôn mê, dẫn tới tử vong.

Biểu hiện ngộ độc ở giai đoạn nặng thường gặp gồm: thần kinh (giai đoạn đầu tỉnh táo nhưng rất đau đầu, chóng mặt, sau đó có biểu hiện bồn chồn, hưng cảm rồi dần ngủ lịm, lẫn lộn, hôn mê, co giật); mắt (lúc đầu bình thường, sau nhìn mờ, nhìn đôi, cảm giác có mây che trước mắt, sợ ánh sáng, đau mắt, giảm hoặc mất thị lực, ảo thị); tiêu hóa (đau bụng, nôn, tiêu chảy); hô hấp (thở nhanh, sâu rồi dần thở yếu, ngừng thở); tim mạch (giãn mạch, tụt huyết áp, suy tim); có thể đau lưng, cứng gáy, cứng cơ, da lạnh, vã mồ hôi. Khi phát hiện các triệu chứng ngộ độc như trên, phải nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí và điều trị.

Các chuyên gia khuyến cáo để tránh ngộ độc, nguy hiểm tính mạng, người dân tuyệt đối không mua bán, sử dụng các loại rượu không có nguồn gốc xuất xứ, chưa được cấp phép lưu hành.

Bài và ảnh: NGUYỄN THẠNH