Tuổi trẻ đam mê chế tạo máy của nhà sáng lập Ford

Bạn không thể học từ sách vở cách chế tạo mọi thứ được - và một người chế tạo máy thực sự phải biết hầu hết mọi thứ được làm ra thế nào. Máy móc đối với người chế tạo máy cũng giống như sách đối với các học giả. Ta thu nhận các ý tưởng từ máy móc và nếu có chút ít trí tuệ, ta có thể áp dụng những ý tưởng này vào thực tế.

Ngay từ nhỏ, tôi đã không hứng thú với việc lao động tại trang trại. Tôi muốn làm điều gì đó với máy móc. Nhưng cha tôi không hoàn toàn đồng ý với ý định trở thành nhà chế tạo máy của tôi. Ông cho rằng tôi phải trở thành một nông dân. Khi rời trường học vào năm 17 tuổi, tôi vào học việc tại xưởng chế tạo của Nhà máy Động cơ Drydock.

Ảnh minh họa. Nguồn: IrishCentral.

Tôi làm tất cả mọi việc và không từ bỏ niềm say mê của mình. Tôi vượt qua các bạn cùng học việc một cách dễ dàng. Và từ rất lâu trước khi khóa học ba năm kết thúc, tôi đã có đủ phẩm chất để trở thành một thợ máy. Với niềm ham mê công việc đòi hỏi tính chính xác và sự khéo léo trong chế tạo đồng hồ, tôi làm thêm công việc sửa chữa tại một cửa hàng trang sức vào buổi tối.

Trong những ngày đầu tiên, tôi nghĩ mình đã sửa chữa tới ba trăm chiếc đồng hồ. Tôi nghĩ rằng với 30 xu, tôi có thể tạo ra một chiếc đồng hồ tiện lợi và bắt đầu kinh doanh. Nhưng tôi đã không làm vậy vì nghĩ rằng đồng hồ không phải là nhu cầu phổ biến, nên mọi người hầu như sẽ không mua chúng. Tôi đã rút ra một kết luận ngạc nhiên tới mức đó nhưng lại không thể nói ra.

Tôi không thích công việc chế tác đồ trang sức thông thường và đồng hồ, trừ khi công việc đó đòi hỏi nhiều công sức và sự tỉ mỉ. Mặc dù vậy, tôi vẫn muốn tạo ra hàng loạt thứ gì đó. Đúng vào lúc đó, giờ xe lửa tiêu chuẩn (1) đang được thiết lập.

Trước đây, chúng ta sống theo giờ mặt trời mọc và trong một thời gian dài, giờ xe lửa được tính khác với giờ địa phương. Điều đó khiến tôi nghĩ đến một cơ hội kinh doanh tốt và tôi đã thành công trong việc chế tạo ra chiếc đồng hồ chạy hai loại giờ. Chiếc đồng hồ với hai mặt đó đã khiến những người hàng xóm của tôi thực sự tò mò.

Năm 1879, nghĩa là 4 năm sau lần đầu tiên nhìn thấy chiếc máy của Nicholas Shepard, tôi đã có cơ hội để sử dụng một chiếc máy như thế. Khi thời gian học việc kết thúc, tôi xin vào làm việc cho một đại lý khu vực của công ty Westinghouse ở Schenectady với tư cách là chuyên gia lắp đặt và sửa chữa động cơ đường bộ.

Động cơ của họ giống hệt của Nicholas Shepard, chỉ khác là được đặt phía trước, còn nồi hơi để ở sau và lực đẩy được truyền cho bánh sau bằng dây cu roa. Những chiếc máy này có thể đi 20 dặm một giờ mặc dù bộ phận tự đẩy chỉ là một thiết bị phụ trong kết cấu. Đôi lúc, chúng được sử dụng như máy kéo để đẩy những vật nặng và trong mùa gặt, chủ máy thường móc chiếc máy gặt và các đồ dùng linh tinh vào đầu xe để kéo từ trang trại này sang trang trại khác.

Điều làm tôi băn khoăn là trọng lượng và chi phí. Chúng nặng hai tấn và quá đắt để sở hữu một chiếc trừ những người nông dân nhiều đất đai. Những chiếc máy này hầu như đều được thuê bởi người kinh doanh dịch vụ đập lúa, người có máy cưa lớn hay các máy móc nông nghiệp đồ sộ cần động cơ di chuyển.

Thậm chí trước đó, tôi từng có ý tưởng làm ra một loại xe chạy bằng động cơ hơi nước loại nhẹ có thể thay thế ngựa, và đặc biệt là một chiếc máy kéo có thể tham gia vào công đoạn nặng nhọc của việc cày bừa.

Tôi vẫn còn nhớ ý tưởng đó đến với tôi khi những ý tưởng hoàn toàn tương tự đã được áp dụng cho xe ngựa hoặc xe bò đi trên đường. Một chiếc xe không cần ngựa kéo là một ý tưởng bình thường. Mọi người đã nói về nó suốt nhiều năm liền - thực tế thì họ đã nói về nó từ khi động cơ hơi nước được phát minh. Nhưng lúc đầu, ý tưởng về chiếc xe vận chuyển đó với tôi không có tính thực tế như ý tưởng về một chiếc máy thực hiện các công việc đồng áng nặng nhọc như việc cày cấy trên đồng ruộng.

(1). Các hệ thống đường ray sử dụng hệ thống đồng hồ 24 giờ thay vì sử dụng thời gian sáng và chiều (12 giờ). Trong hệ thống đồng hồ 24 giờ, thời gian được biểu thị bằng bốn chữ số (00:10, 22:00...). Hai chữ số đầu tiên đại diện cho giờ và hai chữ số cuối cùng đại diện cho phút. (BTV)

Henry Ford/Alpha Books - NXB Lao Động