Tuyến huyết mạch bị 'xé toạc', người dân Quảng Ngãi căng dây ròng rọc chuyển lương thực giữa núi rừng

“Khớp nối” của vùng cao bị đứt gãy

Xã Sơn Tây Hạ (tỉnh Quảng Ngãi) được thành lập từ ba xã Sơn Tinh, Sơn Lập và Sơn Màu (huyện Sơn Tây cũ). Xã có diện tích hơn 136km², dân số hơn 5.500 người, chủ yếu là đồng bào Ca Dong sinh sống rải rác dọc sườn núi. Tất cả mọi kết nối của người dân, từ bán nông sản, đi khám bệnh đến vận chuyển hàng hóa, đều phụ thuộc vào tuyến đường ĐH83 dài gần 45km nối tỉnh lộ 623 với đường Trường Sơn Đông.

Thế nhưng trận mưa lũ đêm 29/10 đã “nuốt chửng” gần như toàn bộ nền đường tại nhiều đoạn. Theo thống kê của UBND xã Sơn Tây Hạ, toàn địa bàn có 53 điểm sạt lở, riêng tuyến ĐH83 bị vùi lấp gần 30 vị trí. Tại Km8+200 thuộc thôn Tà Vinh, 40m mặt đường, nền đường, rãnh thoát nước cùng cả trụ điện, trụ viễn thông bị cuốn thẳng xuống vực sâu.

Đêm 29/10, mưa như trút nước đã tạo dòng chảy mạnh, gây sạt lở và kéo sập mặt đường tại Km 8+200 trên tuyến ĐH83 (đoạn qua thôn Tà Vinh, xã Sơn Tây Hạ, tỉnh Quảng Ngãi).

Ghi nhận của PV, khu vực sạt tạo thành hố sâu hun hút, rộng hàng chục mét, ước tính hơn 20.000m³ đất đá bị đẩy trôi. Ta luy âm và ta luy dương đều sạt lở làm biến dạng, nhiều mảng bê tông mặt đường bị đứt gãy, nước cuốn.

Một số người dân địa phương cho biết, nếu thêm một đợt mưa lớn nữa, điểm sạt này sẽ tiếp tục mở rộng, đe dọa toàn tuyến. “Con đường này mà sạt nữa thì người dân khốn đốn, không biết đi lại như thế nào”, một người dân lo lắng.

Hơn 2 tuần trôi qua, tuyến đường ĐH83 vẫn chưa thể khôi phục. Hơn 1.000 hộ/4.000 nhân khẩu, trong đó có cả trung tâm hành chính xã, gặp rất nhiều khó khăn bởi giao thông bị chia cắt.

Hơn 2 tuần trôi qua, tuyến đường ĐH83 vẫn chưa thể khôi phục.

Đường đứt, hàng hóa không vào được, nông sản không ra được… Tại điểm sạt Tà Vinh, người dân phải dùng dây cáp, ròng rọc tre tự chế để kéo nhu yếu phẩm từ bên này qua bên kia. Những bao gạo, thùng mì và thuốc men được đẩy trượt trên dây, lắc lư giữa vực sâu.

Bà Nguyễn Thị Tình – Chủ tịch UBND xã Sơn Tây Hạ cho biết, lo nhất là các trường hợp ốm đau, cấp cứu. “Người dân bị cô lập, không tiếp cận được y tế. Toàn xã có hơn 40% hộ nghèo, bà con sống nhờ keo, sắn, cau. Đường bít lại, cả xã như bị “khóa cửa” giữa núi rừng”, bà Tình nói.

Huy động lực lượng mở đường tạm

Không thể chờ, chính quyền xã Sơn Tây Hạ đã huy động các đoàn thể, bộ đội địa phương mở đường “tạm” men theo sườn núi dài hơn 1km để người dân đi bộ tránh điểm sạt lở. Tre, nứa được đan thành tấm trải lên mặt đường trơn trượt. Song đó cũng chỉ là giải pháp tình thế.

Nhiều mảng bê tông mặt đường đứt gãy, trượt xuống hố, bị nước cuốn trôi "mất tích".

Bên cạnh đó, người dân xã Sơn Tây Hạ còn đi vòng hàng chục km, lưu thông theo tuyến đường Sơn Tinh - Sơn Thượng (hướng từ trung tâm xã Sơn Tây Hạ đi về xã Sơn Hà). Thế nhưng, đoạn đường này cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Đặc biệt, khoảng 3,5km đường đất trên tuyến đã bị mưa lũ làm biến dạng, lầy lội.

Trước tình hình cấp bách, Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi huy động máy móc san gạt, đổ cấp phối để “mở” lại tuyến Sơn Tinh – Sơn Thượng dài 3,5km để tạo đường vòng tạm. Tuy nhiên, công tác này liên tục bị gián đoạn vì nền đường tại nhiều vị trí bị nước khoét sâu, tạo thành các ổ voi lớn và rãnh xói sâu kéo dài, các phương tiện xe cơ giới khó tiếp cận khắc phục sạt lở.

Người dân dùng ròng rọc để chuyển lương thực, thuốc men.

Ông Mai Văn Hà – Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi chia sẻ, "mưa lớn, khiến bùn đất nhão như cháo, nước chảy như thác, nhiều điểm mới khắc phục xong lại sạt trở lại. Sau gần một tuần chúng tôi chỉ thông được khoảng 700m, còn gần 3km đường chưa thể tiếp cận".

Để đảm bảo không ai bị thiếu ăn, chính quyền xã đã mượn tạm hơn 20 tấn gạo từ các trường học trên địa bàn để cấp phát cho toàn bộ hộ dân, đồng thời kêu gọi hỗ trợ từ các địa phương khác. Một số đoàn cứu trợ từ Lâm Đồng, Đắk Lắk đã kịp thời đưa nhu yếu phẩm đến xã.

Tuyến đường Sơn Tinh - Sơn Thượng lầy lội, biến dạng.

Các phương tiện được huy động để mở lại tuyến đường đất Sơn Tinh - Sơn Thượng dài 3,5km.

“Trước mắt thì bà con không lo bị đói. Tuy nhiên, việc vận chuyển hàng hóa, nông sản vẫn bị ách tắc hoàn toàn, cuộc sống người dân rất khó khăn. Điều mong mỏi nhất hiện nay là tỉnh sớm hỗ trợ khôi phục tuyến ĐH83, chỉ khi đường thông thì đời sống mới trở lại bình thường”, Chủ tịch UBND xã Sơn Tây Hạ bà Nguyễn Thị Tình bày tỏ.

Nguyễn Ngọc