'Tuyệt phẩm' ẩm thực chỉ dành riêng cho vua chúa

1. Sá Sùng

Mỗi nơi một kiểu gọi, nào là bông thùa, nào là sâm đất, nhưng cái tên sá sùng là phổ biến nhất nhưng cũng “ghê” nhất, nghe cái tên và nhìn thực tế mới thấy sự liên quan: con vật này quả thật khiến người ta “khiếp vía”. Dài chừng 5 - 10cm, nặng khoảng 1 - 3kg, sá sùng thuộc loài thân mềm sống nhiều ở vùng biển Vân Đồn và Móng Cái (Quảng Ninh) - cũng là nơi có sá sùng ngon nhất cả nước.

Sá sùng ngoài là món ăn ngon bổ dưỡng, còn có tác dụng tăng cường sinh lực, là phương thuốc chữa bệnh hiệu quả, chính vì thế sá sùng có giá siêu đắt mà nhiều khi vẫn “cháy hàng” vì loài sá sùng rất khó đánh bắt. Bởi thế, món ăn này xưa kia chỉ có vua chúa mới đủ điều kiện thưởng thức.

2. Chim Sâm cầm

Là món ăn “vét túi giới đại gia” ngày nay, chỉ nghe thấy thôi đã biết món ăn này chỉ dành cho giới siêu giàu, nên không có gì là lạ khi sâm cầm là một trong những cống phẩm tiến vua hàng đầu thuở xưa. Sâm cầm thuộc họ gà nước, thân bầu chỉ nặng khoảng hơn nửa kg/con, với đầu và cổ phủ lông đen, mắt đỏ, mỏ vàng, có mào trắng ngà.

Sâm cầm sống thành đàn, có sách ghi lại là trước đây thường lên núi ăn sâm quý nên thịt sâm cầm nằm ở mức “thập toàn đại bổ”, vừa quý lại vừa hiếm, có tác dụng tráng dương, tăng cường sức khỏe, rượu ngâm từ thịt sâm cầm còn có tác dụng làm mạnh gân xương, lấy lại sự dẻo dai của con người.

3. Gà Đông Tảo

Là thứ mà “có tiền chưa chắc đã mua được”, gà Đông Tảo của huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên có thân hình lớn hơn gà bình thường, nhất là cặp chân to nhìn nặng trịch, đóng vảy sần sùi. Giống gà quý hiếm này lúc trưởng thành có thế nặng tới 4.5kg, thịt thơm ngon từ ức đến đùi không dai chút nào.

Nhờ vị ngon đặc biệt hiếm có, lại thêm tính chất bổ dưỡng tốt cho sức khỏe nên món ăn này là tuyệt phẩm hàng đầu thường được lựa chọn để tiến vua. Ngày nay, có rất ít nơi nuôi được giống gà này, số lượng cũng có hạn nên giá cả khá cao, có khi cả chục triệu đồng cho một đôi gà thuần chủng.

4. Hải sâm

Được đánh giá là “cao lương mỹ vị” ngay từ thời vua chúa xa xưa, hải sâm là món tiêu biểu của ấm thực cổ truyền phương Đông mang lại nguổn dinh dưỡng cao, có tác dụng bổ thận, dưỡng huyết… rất tốt.

5. Cá anh vũ

Bắt nguồn từ một câu chuyện trong dân gian, khi ngư dân bắt được một con cá quý đem dâng vu Hùng. Con cá nom tướng tá kỳ lạ, thân cá chép nhưng môi dưới to hệt môi lợn nhưng vua ăn xong lại khen tấm tắc, ban lệ cúng tiến. Đó là cá anh vũ của thời bấy giờ, loài cá chỉ sống ở khu vực ngã ba sông Việt Trì (Phú Thọ).

Các món nướng, làm chả, nấu canh từ cá anh vũ đều ngon nhưng đặc sắc nhất có lẽ là cá anh vũ hấp gừng, giữ tròn vị đậm đà, thơm ngọt của loài cá tiến vua.

6. Nem công

Cái tên này ai nghe cũng thấy quen thuộc “nem công chả phượng” chính là để chỉ món ăn này đây. Chim công vốn đã quý, rất khó bắt vì sinh sống trên gò đồi cao hoặc chui vào những nơi kín đáo trong rừng, thì việc có được thịt đùi công để làm chả lại càng khó.

Món nem công ngoài giá trị dinh dưỡng còn có tác dụng giải độc nên rất được vua chúa tin dùng. Ngày nay, món ăn này gần như bị xóa sổ khỏi bản đồ ẩm thực vì cần duy trì sự bảo tồn với những loài sinh vật quý đẹp đẽ như chim công.

7. Gà chín cựa

Nếu đã đọc qua truyền thuyết Sơn Tinh- Thủy Tinh thì chắc hẳn bạn cũng nghe qua món "Gà chín cựa". Đây không phải là lời thách đố mà là một món ăn hoản toàn có thật. Giống gà này được chăn nuôi ở các tỉnh Lạng Sơn, Phú Thọ...Cái tên nói lên tất cả, chân gà to chắc nịch mọc đều cựa mỗi bên cho dù kích thước con gà khá nhỏ, lại chỉ nặng khoảng 1.5kg mỗi con.

Cũng phải có lý do mà gà chín cựa mới trở thành một trong những vật phẩm hàng đầu mà vua Hùng thách đố với hai chàng rể tương lai, thịt thơm ngon và bổ dưỡng chắc chắn là yếu tố không thể thiếu đối với mỗi món ăn tiến vua như gà chín cựa rồi.

Du lịch để tìm hiểu văn hóa ẩm thực vùng miền có lẽ là một trong những cách để tìm hiểu rõ nhất bản sắc văn hóa của nơi ấy, kể cả những món ăn thuở xưa tiến vua chúa thì nay bạn cũng đã dễ dàng tìm hiểu chúng qua mỗi chuyến đi đến mọi miền Tổ Quốc.

Thúy An (t/h)