Tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn giảm xuống 30% từ 1/10, các ngân hàng ảnh hưởng ra sao?

Dù có một kiến nghị của các doanh nghiệp và Hiệp hội doanh nghiệp bất động sản về việc lùi thời hạn siết tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn.

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) kiến nghị NHNN gia hạn thêm 12 tháng đối với việc áp dụng tỷ lệ này, tức lùi thời điểm siết sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn xuống 30% sang ngày 1/10/2024.

Tuy nhiên, đến thời điểm này, khi chỉ còn gần 1 tuần nữa quy định trên có hiệu lực, Ngân hàng Nhà nước vẫn giữ nguyên quy định này.

Tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn tại các ngân hàng sẽ giảm xuống mức 30% từ 1/10/2023

Theo Ngân hàng Nhà nước, có tới 88% nguồn vốn huy động của các ngân hàng là tiền gửi dưới 12 tháng, song 52% dư nợ tín dụng của hệ thống lại là trung và dài hạn.

Vì thế, nhằm lành mạnh hóa hoạt động tín dụng và bảo đảm thanh khoản cho hệ thống ngân hàng, việc áp dụng Thông tư 08/2020/TT-NHNN được kỳ vọng sẽ giúp các ngân hàng tại Việt Nam kiểm soát tốt hơn rủi ro thanh khoản, ổn định hoạt động trước những thay đổi trong và ngoài nước, đồng thời thúc đẩy phát triển nền kinh tế bền vững.

Theo Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), tính đến tháng 7/2023, hầu hết các ngân hàng đều đáp ứng tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung dài hạn là 34% (áp dụng từ 01/10/2022 đến ngày 30/09/2023).

Theo đó, tỷ lệ này duy trì ở mức 32,66% với nhóm các ngân hàng thương mại cổ phần, cao hơn so với nhóm ngân hàng thương mại có vốn nhà nước (24,97%). Xét chung toàn hệ thống, tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn là 26,14%.

Trước đó, thống kê KBSV cho thấy, tại cuối năm 2022, ngoại trừ Oceanbank (tỷ lệ 32%) thì hầu hết ngân hàng cũng đều có tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn dưới mức 30%, đáp ứng yêu cầu của Thông tư 08 sắp được áp dụng vào đầu tháng 10/2023.

Cụ thể, tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn tại Techcombank đạt 29%, Agribank là 25%, VietinBank là 26% và BIDV đạt 22%. Các ngân hàng khác như: Vietcombank, HDBank (tỷ lệ đạt 8%) thuộc nhóm ít các ngân hàng có tỷ lệ dưới 10% và gần như không chịu ảnh hưởng từ lộ trình mới.

Đánh giá về tác động của Thông tư 08, các chuyên gia KBSV cho rằng, trong ngắn hạn, việc hạ tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn sẽ làm chậm quá trình giảm lãi suất cho vay những kỳ hạn dài trong bối cảnh nền kinh tế đang cần được hỗ trợ. Đồng thời, Thông tư 08 cũng sẽ phần nào gây áp lực lên nhu cầu huy động kỳ hạn dài của các ngân hàng, làm tăng chi phí vốn, gây áp lực làm thu hẹp biên lãi ròng (NIM).

Tuy nhiên, trong dài hạn, việc áp dụng quy định mới được kỳ vọng sẽ giúp ngân hàng kiểm soát tốt hơn rủi ro thanh khoản, ổn định hoạt động trước những thay đổi trong và ngoài nước, đồng thời thúc đẩy phát triển nền kinh tế bền vững.