Trong thời gian gần đây, tình hình trên chiến trường Ukraine đã có những thay đổi rõ rệt. Quân đội Nga ngày càng tích cực hơn trong các hoạt động tác chiến trên chiến trường, tần suất các cuộc tấn công chủ động tăng lên; đặc biệt là mặt trận Avdiivka, Marinka.
Ngược lại, cường độ phản công của quân đội Ukraine đã chậm lại nhưng vẫn giữ thế trận tấn công ở các hướng trọng yếu. Hiện tại, một lượng lớn xe bọc thép của Ukraine đã lặng lẽ di chuyển đi nơi khác, liệu lực lượng tại chỗ của Nga có thể ngăn chặn được không?
Sau khi xung đột Palestine-Israel bùng nổ, sự hỗ trợ của phương Tây dành cho Ukraine không còn mạnh như trước, quân đội Ukraine thiếu vũ khí, để có thể mở chiến dịch phản công lớn. Đồng thời, khi mùa đông đến, quân đội Ukraine cũng có ý thức tích lũy sức mạnh để bổ sung lực lượng, chuẩn bị cho đợt tấn công mùa xuân tới.
Đánh giá từ thông tin được các bên đưa ra, tình hình quân đội Ukraine ở Avdeevka không hề lạc quan. Trong bối cảnh đó, quân đội Ukraine dường như đã bắt đầu tập trung tấn công vào hướng khác. Vậy hướng này ở đâu? Điều gì xảy ra? Nga liệu có bị bất ngờ?
Trong thời gian này, cụm quân xung kích "Sông Đông" của Nga đã mở cuộc tấn công ác liệt vào Avdiivka trong hơn hai tháng qua, buộc quân đội Ukraine đã huy động một số quân tiếp viện, nhằm chặn đứng quân Nga.
Kết quả tăng viện của Ukraine không mấy tác dụng, dưới sự “tấn công bao vây” quy mô lớn của Nga, tình hình Avdiivka ngày càng nguy cấp, quân Ukraina ở bên trong không thể thoát ra được, quân tiếp viện từ bên ngoài thì chen chúc.
Quân đội Nga đã chặn ở ngoại ô thành phố, khiến vòng vây chỉ còn 4-5 km, khiến quân Ukraine bên ngoài và bên trong thành phố không thể liên lạc, rơi vào thế “tiến thoái lưỡng nan”. Đánh giá từ tình hình chiến trường, cả Nga và Ukraine đều khó đạt được đột phá trong thời gian ngắn và khó có thể tạo ra bước đột phá trước mùa đông.
Trong bối cảnh như vậy, tình hình chiến trường diễn biến theo xu hướng khác. Hiện nay, quân đội Ukraina đã tăng cường nỗ lực vượt sông Dnepr theo hướng Kherson, bắt đầu đổ bộ sang khu vực Nga kiểm soát nhiều hơn và mở rộng các đầu cầu. Tình thế đánh lớn có thể sắp xảy ra.
Trên thực tế, kể từ khi quân đội Nga rút khỏi khu vực bờ tây sông Dnepr vào tháng 11 năm ngoái và cho nổ tung cây cầu chiến lược Antonov, cuộc chiến ở Kherson về cơ bản đã rơi vào tình trạng “đóng băng”.
Hình thức chiến đấu chính giữa hai bên là pháo kích qua sông, hoặc Ukraine tổ chức vượt sông để chiếm vùng đất hoang ven bờ sông. Sau thời gian dài giao tranh với lực lượng quy mô nhỏ, quân đội Ukraine đã kiểm soát một phần khu vực và thiết lập các vị trí cố định trên bờ biển phía đông.
Vì vậy, khi thời cơ đến, quân Ukraine bắt đầu cuộc hành quân vượt sông quy mô lớn, và một trận chiến ác liệt khác sắp bắt đầu.
Sau khi tình hình ở khu vực Kherson bước vào thời kỳ yên bình, không bên nào để ý nhiều đến nó. Quân đội Nga đã xây dựng các tuyến phòng thủ tương ứng ở bờ phía đông sông Dnepr, nhưng các vị trí chủ yếu là ở các thị trấn, điểm giao thông và có địa hình thuận lợi hơn.
Nga cho rằng sông Dnepr là “rào cản tự nhiên”, quân đội Ukraine khó có thể đưa quân số lớn và trang thiết bị hạng nặng sang bên kia sông trong thời gian ngắn, dù có vượt sông cũng khó tấn công nhanh chóng. ... Quân đội Nga có đủ thời gian để đáp trả.
Mặt khác, sông Dnieper rất dài, ngay đoạn lõi bên dưới trạm thủy điện Novokakhovka cũng dài hơn 160 km, quân Nga không thể triển khai số lượng lớn quân trên mặt trận dài như vậy nên chỉ có thể lựa chọn triển khai quân ở các địa điểm trọng yếu.
Vì vậy, lực lượng phòng thủ ven sông của Nga yếu hơn, đây chắc chắn là cơ hội tuyệt vời để quân Ukraine vượt sông. Chính vì điều này mà quân Ukraine không gặp nhiều trở ngại khi bắt đầu đổ bộ.
Mới đây, quân đội Ukraine bố trí lực lượng Thủy quân lục chiến ở Kherson và tăng cường cường độ vượt sông. Được biết, Lữ đoàn thủy quân lục chiến số 35, 36 và 38 của Quân đội Ukraine hiện đang ở Kherson để tham gia chiến dịch vượt sông. Tin tức về việc Quân đội Ukraine vượt sông mỗi ngày đều xuất hiện.
Việc quân Ukraine bất ngờ vượt sông trên quy mô lớn, rõ ràng đã khiến quân Nga bất ngờ. Trước khi quân Nga kịp phản ứng, quân Ukraine đã xây dựng đầu cầu đổ bộ tại cầu Antonov và tiến hành chiến dịch vượt sông quy mô lớn tiếp tục.
Hiện tại, một số lượng lớn xe bọc thép Ukraine đã tới tiền tuyến Kherson, một nhóm quân cũng đã được tập hợp ở bờ phía đông, áp lực phòng thủ của quân đội Nga tại đây ngày càng gia tăng.
Từ trước đến nay, hướng tấn công thực sự của quân đội Ukraine là ở khu vực Zaporizhia, lực lượng tinh nhuệ của quân đội Nga đã bị kiềm chế ở đây, lực lượng dự bị cũng không dám hành động liều lĩnh. Điều này cũng dẫn đến tuyến phòng ngự ở khu vực Kherson tương đối mỏng yếu.
Truyền thông nước ngoài cho rằng, quân đội Ukraine đã chiếm được làng Krynki ở bờ đông sông Dnieper. Phải chăng quân đội Ukraine thực sự mở hướng chiến dịch mới khi chủ động vượt sông?
Suy cho cùng, bản thân quân đội Ukraine cũng biết rằng, mở chiến dịch lớn cần được hỗ trợ bởi lực lượng hậu cần mạnh mẽ để vượt sông; nhưng hiện tại, quân đội Ukraine đã phát động các cuộc tấn công trên nhiều mặt trận, khó có thể dành phần lớn nguồn lực cho Kherson.
Lúc này, lý do rất có thể là Ukraine đang buộc Nga phải đưa ra lựa chọn, hoặc hy sinh các mặt trận khác để tăng viện cho Kherson, hoặc đối mặt với nguy cơ mất đi những vị trí phòng thủ yếu kém.
Điều đáng nói là sau khi quân Ukraine vượt sông Dnepr và thiết lập đầu cầu đổ bộ, tướng quân đội Nga là Oleg Makarevich, người phụ trách chỉ huy cụm "sông Dnieper" đã bị cách chức. Các blogger quân sự Nga cho rằng, nguyên nhân là do có "sự khác biệt" giữa báo cáo của cơ quan tình báo quân sự và tình hình chiến trường do tướng Oleg Makarevich báo cáo.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh của Mỹ (ISW) cho biết, tướng Oleg Makarevich bị sa thải có lẽ vì Điện Kremlin nghi ngờ về khả năng của ông trong việc đẩy lùi một cuộc tấn công lớn hơn của quân đội Ukraine.
Tiến Minh (theo Newsweek, Japantimes)