Ung thư phổi không do hút thuốc, cảnh báo mối nguy mới

Ung thư phổi từ lâu được xem là bệnh lý phổ biến chủ yếu do thói quen hút thuốc lá gây ra. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, số lượng bệnh nhân mắc ung thư phổi mà không có tiền sử hút thuốc ngày càng gia tăng, trở thành một mối lo ngại mới trong cộng đồng y tế và xã hội.

Ảnh minh họa/ Nguồn internet

Ung thư phổi không do hút thuốc là gì?

Ung thư phổi không do hút thuốc (hay còn gọi là ung thư phổi ở người không hút thuốc) là tình trạng ung thư phát triển ở phổi của những người không từng sử dụng thuốc lá dưới bất kỳ hình thức nào. Những trường hợp này chiếm khoảng 10-25% tổng số ca ung thư phổi trên toàn cầu và đang có xu hướng tăng lên.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Mặc dù không hút thuốc, nhưng nhiều yếu tố khác vẫn có thể gây tổn hại phổi và dẫn đến ung thư, bao gồm:

Ô nhiễm không khí: Khí thải từ các phương tiện giao thông, nhà máy công nghiệp, khói bụi và các chất độc trong môi trường sống là nguyên nhân chính.

Tiếp xúc với khói thuốc thụ động: Ngay cả khi không hút thuốc, việc thường xuyên hít phải khói thuốc của người khác cũng làm tăng nguy cơ.

Tiếp xúc với các chất gây ung thư: Amiăng, radon (một loại khí phóng xạ tự nhiên trong đất), và các hóa chất độc hại khác trong môi trường làm việc.

Yếu tố di truyền: Một số đột biến gen có thể làm tăng nguy cơ ung thư phổi, ngay cả khi không hút thuốc.

Viêm phổi mạn tính và các bệnh lý về phổi: Các bệnh lý này làm suy yếu cấu trúc phổi và có thể kích thích sự phát triển tế bào ung thư.

Triệu chứng và chẩn đoán

Ung thư phổi không do hút thuốc thường khó phát hiện sớm vì các triệu chứng ban đầu khá mơ hồ như ho kéo dài, khó thở, đau ngực, hoặc mệt mỏi. Khi bệnh tiến triển, các biểu hiện sẽ rõ ràng hơn như ho ra máu, sút cân không rõ nguyên nhân.

Chẩn đoán ung thư phổi không hút thuốc cũng không khác biệt nhiều so với các trường hợp ung thư phổi do hút thuốc, thường dựa vào chụp X-quang, CT scan, xét nghiệm tế bào học và sinh thiết.

Mối nguy hiểm và thách thức trong điều trị

Ung thư phổi không do hút thuốc thường được phát hiện muộn do người bệnh và cả bác sĩ ít nghĩ đến khả năng mắc ung thư khi không có tiền sử hút thuốc. Điều này khiến việc điều trị gặp nhiều khó khăn và tỷ lệ sống sót thấp hơn.

Ngoài ra, loại ung thư này thường liên quan đến các đột biến gen đặc hiệu, đòi hỏi phương pháp điều trị cá thể hóa và hiện đại, không chỉ đơn thuần là hóa trị hay xạ trị.

Phòng ngừa và khuyến cáo

Giảm thiểu ô nhiễm môi trường: Cần có các chính sách kiểm soát khí thải công nghiệp và giao thông.

Tránh tiếp xúc khói thuốc thụ động: Không nên để trẻ em và người thân trong môi trường có khói thuốc.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Đặc biệt những người sống ở khu vực ô nhiễm cao hoặc có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi.

Tăng cường nhận thức: Nâng cao hiểu biết về nguy cơ ung thư phổi không hút thuốc để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Ung thư phổi không do hút thuốc đang là mối lo ngại mới trong cộng đồng khi ngày càng nhiều người mắc bệnh mà không hề có thói quen hút thuốc lá. Việc nhận diện đúng nguyên nhân, nâng cao ý thức phòng ngừa và phát hiện sớm là điều cấp thiết để giảm thiểu tác động nghiêm trọng của căn bệnh này đối với sức khỏe cộng đồng.

Trương Hiền