Ưu tiên đầu tư, nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo

Chiều 22/8, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và đồng chủ trì Hội nghị tổng kết năm học 2024-2025, triển khai nhiệm vụ năm 2025-2026. Cùng chủ trì hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long; Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn. Cùng dự hội nghị có lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan trung ương, lãnh đạo các tỉnh, thành phố. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tuyến tới các tỉnh, thành phố.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, hội nghị diễn ra trong thời điểm cả nước hân hoan chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9; ngành Giáo dục cũng chuẩn bị tổ chức lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục và khai giảng năm học mới. Năm học 2025 - 2026 là năm học đầu tiên triển khai thực hiện nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, Nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo cùng nhiều văn bản quan trọng khác của Đảng, của Quốc hội và của Chính phủ. Năm học mới, toàn ngành sẽ hành động theo chủ đề: "Kỷ cương, Sáng tạo, Đột phá, Phát triển".

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Lê Thành Long, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đồng chủ trì hội nghị.

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng cho biết, năm học vừa qua, ngành Giáo dục đã có đột phá trong hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển giáo dục và đào tạo. Bộ GD&ĐT đã trình cấp có thẩm quyền ban hành và ban hành theo thẩm quyền 83 văn bản, gồm: 1 Luật và 2 Nghị quyết của Quốc hội; 12 Nghị định của Chính phủ; 11 Quyết định, Chỉ thị của Thủ tướng; 36 Thông tư và 21 Quyết định cá biệt của Bộ trưởng.

Luật Nhà giáo được ban hành là dấu mốc quan trọng khẳng định chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong việc tôn vinh, chăm lo, bảo vệ và phát triển đội ngũ nhà giáo - lực lượng then chốt của sự nghiệp giáo dục; 2 Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập Giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi và về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, thể hiện sự quan tâm rất lớn của Đảng và Nhà nước đối với giáo dục trong bối cảnh đất nước còn nhiều khó khăn.

Hiện nay, Bộ GD&ĐT đang tích cực hoàn thiện 3 dự án Luật (Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp) để tham mưu Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 vào tháng 10/2025.

Cũng theo Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng, ngành Giáo dục đã tích cực, chủ động triển khai hiệu quả công tác sắp xếp tổ chức bộ máy và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, Đảng, Nhà nước luôn coi giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu.

Năm học vừa qua, Bộ GD&ĐT tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng giáo dục; kết quả năm học này cao hơn năm học trước ở tất cả các chỉ tiêu của tất cả các cấp/bậc học. Bộ GD&ĐT đã tổ chức nghiên cứu, xây dựng Đề án đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học trình Thủ tướng Chính phủ xem xét ban hành; tham mưu Chính phủ trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết đột phá giáo dục, trong đó đưa AI trở thành một môn học chính thức trong Chương trình GDPT…

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thông tin, năm học mới, dự toán ngành Giáo dục được cấp khoảng 630.000 tỷ đồng, (tăng khoảng 134.000 tỷ đồng). Thứ trưởng Nguyễn Văn Thắng đề nghị Bộ GD&ĐT và các bộ, ngành có trường đại học tiếp tục rà soát, nhất là các chính sách mới; các địa phương ưu tiên làm dự toán cho giáo dục đào tạo về cơ sở hạ tầng, trường lớp, trang thiết bị dạy và học, miễn học phí, đào tạo nguồn nhân lực…

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu khai mạc hội nghị.

Cũng tại hội nghị, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh đề nghị Bộ GD&ĐT tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách để giáo dục phát triển nhanh, bền vững. Bộ GD&ĐT sớm ban hành văn bản hướng dẫn Luật Nhà giáo; rà soát kịp thời phân cấp, phân quyền trong giáo dục; đảm bảo chi ngân sách Nhà nước cho giáo dục đúng quy định. Ngành Giáo dục tiếp tục khắc phục tình trạng thiếu giáo viên; tổ chức đánh giá chương trình GDPT mới…

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại hội nghị.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, để đạt được 2 mục tiêu chiến lược 100 năm của đất nước, Đảng ta đã chủ trương ban hành nhiều quyết sách tạo đột phá phát triển; trong đó, “bộ tứ trụ cột” nghị quyết đang được tập trung triển khai quyết liệt.

Về kết quả năm học 2024 – 2025, Thủ tướng nhấn mạnh 8 điểm sáng nổi bật của ngành Giáo dục, trong đó có điểm sáng về hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách; điểm sáng về sắp xếp, tinh gọn bộ máy; điểm sáng về nâng cao chất lượng đào tạo ở tất cả các cấp học; điểm sáng về tổ chức thành công Kỳ thi tốt nghiệp THPT; điểm sáng về phát triển đội ngũ giáo viên; điểm sáng về mở rộng hợp tác, thúc đẩy hội nhập quốc tế về giáo dục và đào tạo; điểm sáng về xây dựng cơ sở hạ tầng cho giáo dục và đào tạo ngày càng khang trang; điểm sáng về thúc đẩy đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số…

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Xã hội Nguyễn Đắc Vinh đề nghị Bộ GD&ĐT sớm có hướng dẫn thi hành Luật Nhà giáo.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao, biểu dương và nhiệt liệt chúc mừng những kết quả quan trọng mà toàn ngành Giáo dục đã đạt được trong năm học vừa qua, góp phần quan trọng vào những thành tựu chung của đất nước.

Thủ tướng nêu rõ, bên cạnh kết quả đạt được, chúng ta thẳng thắn nhìn nhận còn nhiều hạn chế, bất cập và khó khăn, thách thức. Trong đó, Thủ tướng nhấn mạnh một số vấn đề như chương trình còn bất cập, các điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị còn thiếu thốn; việc đổi mới phương pháp dạy và học, kiểm tra, đánh giá ở nhiều cơ sở giáo dục chưa hiệu quả. Quy mô manh mún, cơ cấu ngành nghề, trình độ đào tạo chưa phù hợp. Ngành đào tạo thiếu cân đối.

Một bất cập nữa theo Thủ tướng là đạo đức chưa cao: Công tác giáo dục tư tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho trẻ em, học sinh, sinh viên còn chưa thực sự hiệu quả. Vẫn còn tình trạng bạo lực học đường. Các hành vi tiêu cực, “chạy” theo thành tích còn nhiều. Bên cạnh đó là bất cập về kỹ năng thiếu hụt. Bất cập tiếp theo, theo Thủ tướng là đội ngũ giáo viên chưa đủ, chất lượng đội ngũ còn chưa đồng đều giữa các vùng, miền, địa phương. Mạng lưới chưa thông và kinh phí trông chờ khi việc thực hiện tự chủ tài chính để phát triển trường, lớp gặp nhiều khó khăn; nguồn thu sự nghiệp còn thấp, chủ yếu vẫn là ngân sách nhà nước cấp phát…

Hội nghị được kết nối trực tuyến tới các tỉnh, thành phố.

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, thời gian tới, bối cảnh tình hình dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, nhìn chung khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Ngành GD&ĐT đứng trước yêu cầu cấp thiết phải đổi mới, phát triển đột phá, vừa để khắc phục những hạn chế bất cập, vừa góp phần quan trọng thực hiện thành công các quyết sách mới của Đảng, Nhà nước, tạo nền tảng vững chắc cho đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Thủ tướng đề nghị Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, tập thể lãnh đạo Bộ và toàn ngành GD&ĐT tiếp tục tập trung quán triệt và thực hiện hiệu quả quan điểm định hướng chủ đạo: “Lấy học sinh, sinh viên làm trung tâm, là chủ thể - Thầy, cô giáo là động lực - Nhà trường là bệ đỡ - Gia đình là điểm tựa - Xã hội là nền tảng”.

Về phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm học 2025-2026, Thủ tướng nhấn mạnh, ngành GD&ĐT tập trung chuẩn bị chu đáo các điều kiện cần thiết cho năm học mới, trong đó có lễ khai giảng trực tuyến toàn quốc đến cấp xã, tổ chức vào ngày 5/9/2025, có đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước tham dự, nhất là trong bối cảnh là năm học đầu tiên thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm năm học 2025 - 2026 phải đạt được thành tích tốt hơn, chất lượng rõ nét hơn, kết quả khởi sắc hơn năm học trước.

Các đồng chí lãnh đạo, các đại biểu dự hội nghị tại trụ sở Chính phủ.

Bộ GD&ĐT tiếp tục hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về giáo dục. Tập trung triển khai thi hành hiệu quả Luật Nhà giáo; khẩn trương hoàn thiện, trình Quốc hội sửa đổi các luật về giáo dục, giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp; chuẩn bị xây dựng Luật Học tập suốt đời. Đẩy mạnh cắt giảm thủ tục hành chính, phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực và tăng cường kiểm tra, giám sát thực hiện.

Ưu tiên nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông đáp ứng nhu cầu theo Chương trình Giáo dục mầm non và Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo có đủ phẩm chất, năng lực, ngang tầm nhiệm vụ. Tập trung khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên, bảo đảm nguyên tắc “có học sinh phải có giáo viên đứng lớp”. Quan tâm phát triển giáo dục cho trẻ em, học sinh ở những vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo. Triển khai thực hiện chủ trương hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở ở các xã biên giới đất liền từ năm học 2025-2026.

Về một số nhiệm vụ đột phá, Thủ tướng giao ngành Giáo dục chuẩn bị tập trung quán triệt, triển khai đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả Nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo ngay khi Nghị quyết được ban hành.

Tiếp tục rà soát, quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục, bảo đảm quỹ đất phù hợp để xây trường, lớp học, nhất là bổ sung trường, lớp để thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền, trước mắt thí điểm đầu tư xây mới hoặc cải tạo 100 trường trong năm 2025.

Ngành Giáo dục phải nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông. Triển khai thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; bảo đảm an toàn cho trẻ em. Điều chỉnh, hoàn thiện Chương trình giáo dục phổ thông phù hợp với thực tiễn. Nâng cao chất lượng phát triển năng lực số, trí tuệ nhân tạo (AI); từng bước đưa Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.

Nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo. Bộ GD&ĐT đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế.

Về một số nhiệm vụ cụ thể của các bộ, cơ quan, địa phương, trên tinh thần phân công “6 rõ: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền”, Thủ tướng đề nghị, Bộ GD&ĐT chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành địa phương tiếp tục triển khai thực hiện Kết luận 91 của Bộ Chính trị; đặc biệt là tập trung xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù và Kế hoạch hành động của Chính phủ để triển khai Nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá phát triển GD&ĐT.

Trước thềm năm học mới 2025 - 2026, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng chúc ngành GD&ĐT, toàn thể các thầy giáo, cô giáo luôn phát huy tinh thần trách nhiệm và nhiệt huyết với nghề, khắc phục mọi khó khăn, kiên trì mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, góp phần quan trọng đưa đất nước ta vững bước phát triển trong kỷ nguyên mới…

Thu Phương