Ủy ban Chứng khoán: Không có chuyện phạt nhà đầu tư không chuyển tài sản mã hóa về Việt Nam

Không có chuyện phải chuyển tài sản mã hóa về Việt Nam

Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang lấy ý kiến về bổ sung quy định xử phạt vi phạm hành chính về tài sản mã hóa tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 156/2020/NĐ-CP, Nghị định số 128/2021/NĐ-CP và Nghị định số 158/2020/NĐ-CP.

Trong đó, một quy định được đề xuất đang gây nên một số quan điểm trái chiều là quy định mức phạt tiền 100-200 triệu đồng nếu nhà đầu tư không mở tài khoản và chuyển tài sản mã hóa đang sở hữu về lưu giữ, giao dịch tại các tổ chức được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cấp phép.

Liên quan đến đề xuất này, nhiều ý kiến băn khoăn cho rằng xét về mặt công nghệ thì thị trường tài sản số vận hành trên nền tảng blockchain, không biên giới và không bị kiểm soát bởi bất kỳ tổ chức hay một quốc gia nào. Vì vậy, việc Việt Nam bắt buộc phải chuyển tài sản số đến Việt Nam là không phù hợp với bản chất phi tập trung của thị trường này.

Ông Tô Trần Hòa

Tuy nhiên, đại diện UBCKNN cho rằng đang có sự hiểu sai đối với đề xuất này. “Tôi nghĩ chắc là chúng ta đang có một sự hiểu lầm ở đây. Trong dự thảo nghị quyết chúng tôi không quy định như thế. Chúng tôi quy định là nhà đầu tư phải thực hiện lưu ký tài sản mã hóa tại tổ chức cung cấp dịch vụ của Việt Nam được cấp phép” – ông Tô Trần Hòa, Phó trưởng ban Phát triển thị trường Chứng khoán, UBCKNN cho biết.

Theo ông Hòa, việc hiểu rằng cơ quan quản lý đề xuất chuyển tài sản mã hóa về Việt Nam là “một khái niệm hoàn toàn sai và không đúng về mặt bản chất của thị trường, không đúng về mặt bản chất của công nghệ”.

“Tài sản mã hóa vốn dĩ đã nằm ở trên chuỗi blockchain rồi và không có chuyện nhà đầu tư chuyển về như chúng ta đang hình dung là chuyển vật lý, hay chuyển chứng khoán từ chỗ này sang chỗ kia.

Tôi khẳng định rằng không có khái niệm nhà đầu tư chuyển tài sản mã hóa về Việt Nam mà chỉ là nhà đầu tư thực hiện lưu ký tài sản mã hóa tại tổ chức cung cấp dịch vụ, còn hoạt động lưu ký như thế nào thì sẽ được quy định trong quy trình lưu ký do tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa quy định và chúng tôi sẽ xem xét rất kỹ quy trình đấy một cách cụ thể và chi tiết” – ông Hòa nhấn mạnh.

Doanh nghiệp có vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng mới được cấp phép

Ngoài quy định trên, dự thảo Nghị quyết cũng đặt ra quy định về “Điều kiện cấp Giấy phép cung cấp dịch vụ tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa”, theo đó yêu cầu về vốn điều lệ thực góp tối thiểu của tổ chức được cấp phép vận hành sàn tài sản mã hóa là 10.000 tỷ đồng. Đồng thời thời quy định 35% vốn điều lệ phải do ít nhất 02 tổ chức là ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, công ty bảo hiểm, công ty công nghệ, 65% vốn góp còn lại phải từ các tổ chức, chứ không phải cá nhân.

Làm rõ thêm đề xuất này, ông Tô Trần Hòa cho biết, khi xây dựng chính sách, cơ quan quản lý không chủ trương ưu tiên cho bất cứ loại hình doanh nghiệp nào. “Chúng tôi đưa ra quy định 35% và từ 5 đối tượng nói trên là bởi vì đây là thị trường mới, doanh nghiệp cũng mới, nên chúng ta cần có những nền tảng cơ bản mà 5 doanh nghiệp kia đang có sẵn và hoàn toàn có thể hỗ trợ cho loại hình doanh nghiệp này để có thể đi vào vận hành ngay, không phải chờ việc đầu tư, thử nghiệm hay làm các thủ tục khác, rút ngắn thời gian xây dựng và phát triển hoạt động của doanh nghiệp ngay lập tức khi Nghị quyết được thông qua” – ông Hòa nói.

Về câu chuyện vì sao lại đưa ra con số vốn điều lệ thực góp tối thiểu 10.000 tỷ đồng (cao hơn cả ngành ngân hàng, doanh nghiệp bảo hiểm, hàng không), ông Hòa cho rằng, về mặt hoạt động, tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa hoạt động như một sở giao dịch chứng khoán, như một công ty lưu ký, một công ty chứng khoán. Họ có tất cả các tính năng đó: vừa tổ chức thị trường giao dịch, vừa tổ chức thanh toán, lưu ký tài sản, vừa tổ chức thị trường phát hành cho doanh nghiệp phát hành…

Đối chiếu sang thị trường chứng khoán, tổng số vốn 2 sở giao dịch Việt Nam đang nắm giữ khoảng 7.000 tỷ đồng và của Tổng công ty Lưu ký Chứng khoán hiện nay là 3.000 tỷ đồng.

Đối với các công ty chứng khoán, công ty hiện nay có vốn điều lệ cao nhất là 22.000 tỷ đồng. Top 10 công ty chứng khoán thì hầu như vốn điều lệ đều trên 1.000 tỷ đồng.

“Như vậy với một hoạt động của doanh nghiệp bao gồm tất cả các hoạt động của thị trường như thế, nếu chúng ta chỉ để ở mức như một số nơi đề xuất là 1.000 tỷ, 500 tỷ hay 300 tỷ đồng, tôi cho rằng không đủ để vận hành một thị trường, một sàn giao dịch kiểu như vậy” – ông Tô Trần Hòa nói.

Cùng với đó, cơ quan quản lý đã nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế. Theo đó, đối với tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa, họ phải có "bằng chứng dự trữ", tức là họ phải công khai khoản dự trữ của họ về tài sản mã hóa, để trong trường hợp xảy ra mất mát, thất thoát thì họ có khả năng bù đắp, hoàn trả cho nhà đầu tư.

Tuy nhiên, đối với thị trường của chúng ta, nếu ngay lập tức đặt ra yêu cầu này thì cũng là một câu chuyện gần như trói buộc doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, một số nước hiện nay đang quy định các tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa phải mua bảo hiểm. Tại Việt Nam, nếu để quy định là họ phải mua bảo hiểm thì theo Luật Bảo hiểm, chúng ta không có doanh nghiệp bảo hiểm nào có khả năng cung cấp việc đó và sẵn sàng bán bảo hiểm cho những loại hình doanh nghiệp này.

“Ở đây, chúng tôi không quy định vấn đề đó mà để ngỏ cho doanh nghiệp, theo cơ chế là cho họ một nghiệp vụ: nghiệp vụ tự doanh. Tức là với 10.000 tỷ đồng đó, không có nghĩa là vốn chết ở đó, mà họ hoàn toàn có thể sử dụng cho các mục đích khác, ví dụ như đầu tư cơ sở hạ tầng, hay mua tài sản để phục vụ vấn đề tự doanh, tạo lập thị trường (market maker).

Đó là lý do vì sao chúng ta đưa ra mức 10.000 tỷ đồng và tôi cho rằng mức 10.000 tỷ đồng này là hợp lý” – đại diện UBCKNN nói.

Hà Loan