Ủy ban Pháp luật lấy ý kiến chuyên gia về dự án Luật Lưu trữ (sửa đổi)

Cùng dự có đại diện một số Ủy ban của Quốc hội; đại diện Bộ Nội vụ, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Quốc phòng, viện nghiên cứu, hiệp hội, chuyên gia…

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Trường Giang phát biểu

Các đại biểu dự Hội thảo đã nghe đại diện lãnh đạo Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Bộ Nội vụ trình bày Báo cáo đề dẫn về dự án Luật Lưu trữ (sửa đổi). Theo đó, Luật Lưu trữ năm 2011 được ban hành đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng để thống nhất quản lý công tác lưu trữ trong phạm vi toàn quốc. Qua hơn 10 năm thực hiện, công tác lưu trữ trong các cơ quan, tổ chức ở trung ương, địa phương và lưu trữ lịch sử các cấp đã có những chuyển biến tích cực, đáp ứng ngày càng tốt hơn hoạt động quản lý, chỉ đạo, điều hành công việc của cơ quan, tổ chức cũng như yêu cầu khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ của xã hội, góp phần tích cực vào công cuộc cải cách nền hành chính nhà nước và phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Bên cạnh kết quả đã đạt được, với sự phát triển của kinh tế - xã hội, tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Luật Lưu trữ hiện hành cũng đã bộc lộ những bất cập, hạn chế, một số quy định không còn phù hợp với tình hình thực tiễn. Cùng với đó, thời gian qua, Đảng đã ban hành chủ trương, chính sách mới về đẩy mạnh ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, toàn diện và hội nhập quốc tế, trong đó có lĩnh vực lưu trữ.

Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Bộ Nội vụ Đặng Thanh Tùng trình bày Báo cáo đề dẫn về dự án Luật Lưu trữ (sửa đổi)

Quốc hội đã ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung một số luật liên quan trong lĩnh vực lưu trữ (như Luật An ninh mạng năm 2018, Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2018, Luật Tiếp cận thông tin năm 2015, Luật An toàn thông tin mạng năm 2015...). Do đó, Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng dự án Luật Lưu trữ (sửa đổi) và hiện đã hoàn thành đủ các thủ tục, quy trình theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Các đại biểu cho rằng, việc sửa đổi Luật Lưu trữ là cần thiết nhằm thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, khắc phục kịp thời những bất cập, hạn chế trong thực tiễn công tác lưu trữ hiện nay, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số quốc gia và xây dựng Chính phủ điện tử. Các đại biểu cũng đánh giá cao, việc Quốc hội đưa dự án Luật Lưu trữ (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 và 2024, dự kiến sẽ cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Sáu tới.

Nhiều ý kiến đánh giá cao việc dự thảo Luật Lưu trữ (sửa đổi) đã dành một chương điều chỉnh nội dung về phát huy giá trị tài liệu lưu trữ, thay vì chỉ dành một điều như Luật hiện hành. Đây là bước chuyển lớn về nhận thức đối với vai trò, vị trí đặc biệt của tài liệu lưu trữ, để tài liệu được “sống và phục vụ” xã hội bằng cả những giá trị lịch sử và thực tiễn.

Tuy nhiên, một số đại biểu cho rằng, trong Chương III về phát huy giá trị tài liệu lưu trữ cần cân nhắc quy định về trách nhiệm trong thực hiện công tác này. Bởi, quy định tại điểm c, khoản 1, Điều 15 là “Người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh có trách nhiệm quyết định và kiểm soát thông tin từ tài liệu lưu trữ trong quá trình phát huy giá trị tài liệu đang bảo quản tại Lưu trữ lịch sử” sẽ khó thực hiện, gây ra nhiều khó khăn, trì trệ trong công tác này.

Toàn cảnh Hội thảo

Tại Hội thảo, các đại biểu cũng cho ý kiến về quản lý tài liệu lưu trữ điện tử; quản lý lưu trữ tư; thu lệ phí đối với các tổ chức, cá nhân đăng ký hoạt động dịch vụ lưu trữ và đăng ký cấp Chứng chỉ hành nghề lưu trữ; thẩm quyền cấp Chứng chỉ hành nghề lưu trữ; đối tượng cấp Chứng chỉ hành nghề lưu trữ…

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang khẳng định, các ý kiến trao đổi, thảo luận tại Hội thảo đã làm rõ hơn các bất cập, hạn chế trong chính sách, pháp luật và thực tiễn thi hành pháp luật về lưu trữ; đề xuất nhiều giải pháp hoàn thiện pháp luật về lưu trữ để đổi mới hoạt động quản lý và thực hiện các nghiệp vụ lưu trữ, phát huy giá trị tài liệu lưu trữ… Đặc biệt, nhiều ý kiến đã góp ý trực tiếp vào các điều khoản cụ thể, đưa ra hướng xử lý hợp lý, hiệu quả và khoa học hơn.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho rằng, đây là những thông tin hữu ích để Ủy ban Pháp luật tiến hành thẩm tra dự án Luật Lưu trữ (sửa đổi); mong muốn tiếp tục nhận được sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, đơn vị, hiệp hội và chuyên gia trong quá trình chỉnh lý, hoàn thiện để có dự thảo Luật có chất lượng cao nhất trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Sáu tới.

Tin và ảnh: Thanh Hải