Văn hóa vang vang vang

Cuối tháng 12/2024, Đà Lạt khai trương phố rượu vang tại đường Hồ Tùng Mậu

Tôi đặt tên bài như thế vì nhớ đến một bài thơ của nhà thơ Mã Giang Lân viết ngày 29/7/2011, mang tên là Đà Lạt vang.

Bài thơ rất hay nhưng tôi nhớ nhất đoạn kết ông viết: ... Mưa chợt thôi tí tách/Xin tạm biệt nhà hàng/Nắng tím chiều lưu luyến/Đà Lạt vang vang vang. Mãi sau này tôi mới hiểu cái hay của bài thơ đó.

Nhưng ông chỉ nói văn hóa vang vang vang... mà ông không nói đến những công dụng đặc biệt của vang nhất là với phụ nữ.

Nhiều người còn chưa biết một chai rượu vang quý và đắt đến thế nào và tại sao nó đắt thế. Ngày Tết, uống một ly vang thật vui, thật ấm nhưng nhiều người chỉ hiểu uống vang ngon mà chưa biết giá trị văn hóa của rượu vang thế nào?

Tôi nhớ có một câu rất hay về văn hóa uống trà: Nhất thủy, nhị trà, tam phan, tứ chén, ngũ đồng quy. Câu ấy có nghĩa là uống trà quan trọng nhất là nước, thứ hai mới là trà ngon, thứ ba do cách pha và văn hóa pha trà, thứ tư do chén và thứ năm là bạn bè tụ hội với nhau thì trà mới ngon.

Uống vang cũng thế. Tại sao Mã Giang Lân viết câu thơ kết: Đà Lạt vang vang vang? Câu này đa nghĩa. Chính là ông còn nói dư âm của tiệc vui.

Để làm rượu vang hay làm bia thì nước là quan trọng nhất sau mới đến chất lượng của nho, cách uống, vang đựng vào chai và uống cùng ai.

Lịch sử rượu vang trên thế giới khá lâu đời.

8.000 năm trước Công nguyên người ta đã biết chế biến nho thành vang. Nho được trồng trong thời tiết mùa đông ôn hòa, mùa hè nhiều nắng sẽ cho những quả đủ chất lượng làm rượu vang.

Vang đắt đến thế nào? Cách đây 20 năm đọc một tờ báo tôi thấy một chai rượu vang của Mỹ giá 75.000 USD. Tất nhiên, chai vang ấy rất quý.

Có lần, vào năm 2003, một doanh nghiệp mời tôi và tiến sĩ Hoàng Hữu Phê (lúc đó ông là Giám đốc Dự án chung cư Trung Hòa Nhân Chính). Bữa tiệc trưa Tết năm ấy, ông bảo tôi gọi một loại vang ngon nhất nhà hàng. Tôi gọi 2 chai vang. Tôi nhìn loáng thoáng thấy con số 450.000 nên vỏ chai nên gọi ngay. Rượu vang uống rất ngon, mọi người đều khen. Bất ngờ nhất là khi thanh toán số tiền không phải 450.000 đồng mà là 4,5 triệu đồng. Đúng là của ngon không bao giờ có giá rẻ. Chai rượu vang lần ấy khiến tôi nhớ mãi.

Chai vang đắt còn giá trị ở vỏ chai. Nhiều loại vỏ chai được thiết kế rất đẹp, đắt tiền và hộp đựng cũng đắt không kém.

Tôi đã đến một cửa hàng bán vang nhập khẩu, được biết một chai rượu vang giá 10 triệu đồng là bình thường. Nhiều người chưa biết vang Đà Lạt giá bình dân nhưng uống ngon không kém vang cao cấp nếu biết cách.

Vang phải cho tủ lạnh mới giữ được chất lượng. Xưa tôi không hiểu tại sao trong các cửa hàng bán vang người ta lại xếp chai vang dốc ngược lên. Chai vang thì nút rất quan trọng. Nếu để ở ngoài, khí hậu khô, nóng, nút sẽ bị co lại và mở không được. Vì thế, dốc ngược chai lên, nút luôn ẩm nên không bị vỡ vụn khi mở.

Vang quý phải để trong tủ lạnh. Trong điều kiện nhiệt độ thấp, chất lượng vang mới ngon và lâu dài.

Về giá trị sức khỏe, vang đỏ rất có lợi cho phụ nữ. Uống vang rất có lợi cho tiêu hóa nhưng bao giờ cũng thế cái gì cũng phải chừng mực.

Ngày xuân, bạn bè đến chơi uống một ly vang và tìm hiểu thêm văn hóa về vang cũng thú vị biết chừng nào.

LÊ TUẤN LỘC