Vang mãi những bản hùng ca của non sông

Chép sử dân tộc bằng âm nhạc

Thiếu tướng - nhạc sĩ Nguyễn Đức Trịnh, Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam, đã xúc động nhắc lại một khoảnh khắc mà mọi thế hệ người Việt đều khắc sâu trong trí nhớ: đúng vào ngày 30-4-1975, bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng của nhạc sĩ Phạm Tuyên vang lên qua làn sóng phát thanh, báo hiệu một kỷ nguyên mới cho dân tộc.

Giây phút ấy, giai điệu là tiếng reo ca của triệu triệu trái tim, là niềm vui vỡ òa của non sông đã liền một dải. Từ khoảnh khắc ấy, theo nhạc sĩ Đức Trịnh, âm nhạc Việt Nam bắt đầu một chương mới, mang trong mình hơi thở của lịch sử, của khát vọng hòa bình và dựng xây.

Suốt 50 năm sau ngày thống nhất, âm nhạc đã trở thành một chứng nhân trung thành, một người chép sử bằng giai điệu. Âm nhạc không chỉ khắc ghi những trang sử vàng mà còn lưu giữ nỗi đau của mất mát, niềm vui của đoàn tụ, sự hy sinh thầm lặng và ước mơ về một cuộc sống tươi đẹp. Những tác phẩm ấy đã khẳng định vai trò to lớn của âm nhạc cách mạng trong đời sống tinh thần dân tộc.

Đêm nhạc Giai điệu Tổ quốc do Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức

Đêm nhạc Giai điệu Tổ quốc đã tái hiện hành trình ấy qua việc vinh danh 55 tác âm nhạc tiêu biểu giai đoạn 1975-2025 (gồm 50 ca khúc và 5 tác phẩm khí nhạc/nhạc kịch) được tuyển chọn từ các chi hội nhạc sĩ trên khắp cả nước. Từ Đất nước trọn niềm vui (Hoàng Hà) làm sống dậy không khí ngày hội non sông, đến Mùa xuân đầu tiên (Văn Cao) ngân vang như một lời hứa hẹn cho tương lai, rồi liên khúc Mùa xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh (Xuân Hồng) và Việt Nam ơi mùa Xuân đến rồi (Huy Du) rộn rã như những bước chân ra trận đã trở thành bước chân vào kỷ nguyên xây dựng.

Giai điệu của tình yêu và hy vọng

Đêm nhạc là sự hội tụ đa sắc màu, một bức tranh âm thanh mà mỗi nét cọ đều là một giai điệu đã đi sâu vào lòng người. Trên sân khấu, những ca khúc đi cùng năm tháng đã thăng hoa qua giọng hát của các NSND Quốc Hưng, Đức Long và các ca sĩ trẻ đầy tài năng như Ngô Hương Diệp, Minh Tới, Hoàng Anh… Mỗi tiếng hát cất lên đều như một cánh cửa đưa người nghe trở về với những tháng ngày hào hùng của dân tộc.

Bên cạnh những bài ca về chiến thắng, chương trình còn khắc họa những ca khúc gắn liền với những tình cảm thiêng liêng và sâu lắng nhất. Đó là tình yêu quê hương qua những tác phẩm, như: Tình đất đỏ miền Đông (Trần Long Ẩn), hay Mái đình làng biển (Nguyễn Cường), là nỗi nhớ da diết về thủ đô với Nhớ về Hà Nội (Hoàng Hiệp) và Em ơi Hà Nội Phố (Phú Quang)...

Và cả những bản tình ca sâu lắng như Thuyền và biển (Phan Huỳnh Điểu, thơ Xuân Quỳnh), Hoa sữa (Hồng Đăng) đã khiến người nghe lặng đi trong niềm nhớ, trong rung động dịu dàng. Xen giữa đó, những bản khí nhạc, nhạc kịch như Lá đỏ (Đỗ Hồng Quân) trở thành bản tráng ca, gợi nhắc về một thời chiến trường rực lửa nhưng cũng đầy lãng mạn.

Một điểm nhấn đặc biệt giàu ý nghĩa là sự góp mặt của ca khúc Trái đất này là của chúng mình (lời Đinh Hải, nhạc Trương Quang Lục) trong danh sách được vinh danh. Bài hát vốn quen thuộc với thiếu nhi, giản dị và trong trẻo, nhưng ẩn chứa một thông điệp sâu xa về hòa bình, tình hữu nghị và khát vọng chung sống trên hành tinh xanh.

Những lời ca trong sáng của ca khúc là minh chứng rõ nét rằng âm nhạc cách mạng không chỉ khắc họa chiến công mà còn nuôi dưỡng giá trị nhân văn phổ quát, gieo mầm cho tâm hồn thế hệ tương lai. Đêm nhạc khép lại trong giai điệu Như có Bác trong ngày đại thắng, kết thúc một hành trình ký ức và mở ra chặng đường mới.

MAI AN