Về Dân Tiến ăn 'cơm Phương Bá'

“Gạo Phương Bá, cá Bình Long” - câu ca ngợi sản vật địa phương được lưu truyền từ bao giờ không ai biết, nhưng chắc chắn một điều, khi đưa lên miệng miếng cơm dẻo thơm, ngọt đậm được nấu từ hạt gạo của đất Phương Bá (xã Dân Tiến, Võ Nhai) thì ai cũng phải trầm trồ khen ngợi, nhớ mãi không quên. Tiếng lành đồn xa, chúng tôi cũng tìm đến xóm Phương Bá để tìm hiểu “ngọc thực” nơi xóm núi.

Sản xuất nông nghiệp ở xã Dân Tiến (Võ Nhai) được cơ giới hóa 100%.

Tham quan các cánh đồng xóm Phương Bá, Thịnh Khánh, Làng Chẽ, Đồng Chuối… chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng bởi độ rộng, bằng phẳng mà thiên nhiên ưu ái ban tặng cho Dân Tiến, bởi trong suy nghĩ của chúng tôi, vùng cao chỉ toàn núi đá và nhiều thung sâu, ít ruộng... Vào vụ xuân, trên các cánh đồng không có nhiều nông dân vì máy móc đã “giải quyết” các khâu làm đất; kênh mương nội đồng được kiên cố, dẫn nước từ hỗ Quán Chẽ về tận chân ruộng… Chị Phạm Thị Bích, người dân xóm Đồng Chuối cho biết: Vụ xuân này, gia đình tôi cấy 5 sào lúa giống Khang dân và Bao thai. Khâu làm đất đã thuê máy móc, tôi chỉ cấy và chăm sóc nên giảm công lao động, đỡ vất vả hơn trước rất nhiều.

Trong sản xuất ở Dân Tiến, 100% diện tích đã được cơ giới hóa từ khâu làm đất, thu hoạch, cấy trồng; nguồn nước tưới tiêu thuận lợi nhờ có hồ Quán Chẽ; đất đai phì nhiêu, màu mỡ… là những điều kiện thuận cho cây lúa và rau màu phát triển, đặc biệt là các giống lúa đặc sản, như: SL8H-GS9, TH3-7, TH3-5, TEJ vàng… Nói về cây lúa quê mình, anh Đàm Ngọc Xuyến, Phó Chủ tịch UBND xã Dân Tiến rất tự hào: Sản xuất lúa không chỉ đảm bảo nguồn lương thực tại chỗ mà còn trở thành hàng hóa đến muôn nơi, đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng. Đặc biệt, gạo Phương Bá đã nức tiếng từ lâu. Về Dân Tiến, các chị nhất định phải “ăn cơm Phương Bá” để cảm nhận đầy đủ hương vị thơm ngon, đậm đà…

Nhờ có những đặc trưng riêng nên nhiều năm qua, xã Dân Tiến đã chú trọng việc bảo tồn các giống lúa truyền thống và mở rộng thêm diện tích trồng lúa đặc sản cho năng súat, chất lương cao; từng bước sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ để nâng cao giá trị nông sản. Hiện, tổng diện tích gieo cấy của toàn xã là gần 600ha, trong đó sản xuất vụ xuân là hơn 200ha. Xã đã tích cực tuyên truyền, khuyến khích bà con gieo cấy các giống Bao thai (50ha), còn lại là Khang dân và các giống lúa đặc sản, năng suất lúa trung bình đạt 56 tạ/ha.

Dưới đồng, cây lúa đang chờ bén rễ, những chân ruộng cao đã được bà con trồng ngô, đỗ tương, trên các sườn núi phủ xanh cây rừng khiến bức tranh nông thôn Dân Tiến hiện lên trù phú. Anh Xuyến như hiểu suy nghĩ của chúng tôi nên nói: 1.750 hộ gia đình ở Dân Tiến không chỉ gieo cấy lúa mà còn trồng ngô, đậu tương, trồng rừng, chè kết hợp với chăn nuôi trâu, bò lấy thịt nên đời sống ngày càng được cải thiện; tỷ lệ hộ nghèo của xã còn hơn 13%, xã phấn đấu giảm tiếp 3-5% số hộ nghèo tgrong năm nay. Năm 2023, giá trị sản xuất trên 1ha đất nông nghiệp của Dân Tiến đạt 104,5 triệu đồng; sản lượng lương thực có hạt đạt 6.665 tấn; sản lượng thịt hơi các loại đạt 663 tấn… đều vượt so với kế hoạch đề ra.

Hiện, xã Dân Tiến đang tập trung phối hợp với các cơ quan chuyên môn của huyện đẩy nhanh tiến độ thực hiện các mô hình kinh tế, như: Phát triển cây na trên sườn núi đá tại các xóm Lân Vai, Bắc Phong, Tân Tiến, Đoàn Kết với diện tích 68ha; mô hình cấy lúa Bao thai tập trung tại các xóm Phương Bá, Đồng Quán và Làng Chẽ với diện tích 57,4ha. Xã dự kiến sẽ xây dựng, đưa sản phẩm gạo Bao thai đặc sản Phương Bá đạt tiêu chuẩn OCOP… Để đạt được các mục tiêu đề ra, xã tiếp tục chỉ đạo các xóm sản xuất nông nghiệp theo hướng tập trung, an toàn phù hợp với nhu cầu của thị trường; tập trung phát triển sản phẩm nông nghiệp chủ lực và sản phẩm OCOP với ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số nhằm kết nối giữa sản xuất, chế biến và thị trường tiêu thụ…