Về với cội nguồn dân tộc

Như lời hẹn ước thiêng liêng, tháng Ba về, triệu triệu trái tim con dân đất Việt lại cùng chung nhịp đập hướng về non thiêng Nghĩa Lĩnh chờ đón nhịp trống đồng khai hội Đền Hùng, tìm về nơi phát tích cội nguồn dân tộc với lòng tôn kính, tri ân công đức tổ tiên khai sơn, phá thạch, gây dựng nền móng giang sơn gấm vóc trao truyền cho cháu con xuyên suốt chiều dài hàng nghìn năm lịch sử…

Các địa phương rước kiệu về Đền Hùng

Tri ân công đức tổ tiên, ngàn đời nay, người Việt đã lập đền thờ và thờ cúng bậc Tổ chung của mình - các Vua Hùng tại non thiêng Nghĩa Lĩnh (xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ). Các ngôi Đền Hạ, Đền Trung, Đền Thượng, Đền Giếng thuộc Khu di tích lịch sử Đền Hùng ra đời gắn với quá trình phát triển của các làng xã quanh khu vực. Từ đỉnh Nghĩa Lĩnh - Trung tâm thờ tự các vua Hùng đầu tiên, theo dòng chảy thời gian, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương dần dần lan tỏa tới các địa phương khác. Đầu tiên là các vùng đất quanh chân núi Nghĩa Lĩnh như đình làng Cổ Tích (xã Hy Cương), đình làng Trẹo (thị trấn Hùng Sơn), đình làng Cả (Tiên Kiên)…, sau đó lan tỏa khắp địa bàn Phú Thọ, Vĩnh Phúc, hầu như huyện, thành phố, thị xã nào cũng có những ngôi đền thờ Hùng Vương, rồi lan tỏa ra các tỉnh, thành phố trong cả nước, tập trung ở các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ, miền Trung và tiến sâu vào đất phương Nam theo dấu chân mở cõi của người Việt.

Trong tiến trình lịch sử đấu tranh giữ nước của dân tộc, Đền Hùng luôn được các triều đại và Nhân dân gìn giữ, hương khói phụng thờ. Từ khi nước nhà được độc lập đến nay, Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta luôn đặc biệt quan tâm tới việc thờ tự các Vua Hùng và đầu tư nguồn kinh phí nhằm tu bổ, tôn tạo Di tích lịch sử Đền Hùng ngày càng khang trang hơn, xứng tầm là nơi thờ tự tổ tiên chung của dân tộc. Theo số liệu thống kê của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, hiện nay trong cả nước có 1.417 di tích thờ Hùng Vương và vợ con, tướng lĩnh thuộc thời đại Hùng Vương. Riêng trên địa bàn tỉnh Phú Thọ có 345 di tích gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, trong đó có 249 di tích đang thờ tự. Phú Thọ là tâm điểm của thực hành Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương với những hoạt động Lễ - Hội diễn ra trang nghiêm, thành kính tại các di tích thờ Hùng Vương ở tỉnh, thu hút hàng triệu đồng bào cả nước và kiều bào tham gia trong dịp Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng hằng năm.

Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm 2023 do UBND tỉnh Phú Thọ chủ trì diễn ra từ ngày 20/4 đến ngày 29/4/2023 (tức từ ngày 1/3 đến hết ngày 10/3 năm Quý Mão) trên không gian trải rộng từ Khu Di tích lịch sử Đền Hùng đến thành phố Việt Trì. Quan điểm chỉ đạo của tỉnh Phú Thọ là tổ chức phần Lễ đảm bảo trang nghiêm, trọng thể, mang tính cộng đồng sâu sắc; gắn các hoạt động Hội phong phú nhằm tôn vinh di sản "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ" và "Hát Xoan Phú Thọ" với các hoạt động vui tươi, lành mạnh, giáo dục truyền thống, hướng về cội nguồn, văn minh, tiết kiệm; đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; kết hợp hài hòa giữa các hoạt động văn hóa dân gian truyền thống và hiện đại tạo sức lan tỏa rộng rãi. Phần Hội gồm nhiều hoạt động đặc sắc, độc đáo với trọng tâm là Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ. Cùng với đó, trong khuôn khổ lễ hội còn diễn ra các hoạt động: Triển lãm “Di sản văn hóa, du lịch các vùng kinh đô Việt Nam”; trưng bày tư liệu, hiện vật về lễ hội và Tín ngưỡng thời đại Hùng Vương; triển lãm ảnh nghệ thuật với chủ đề “Quê hương, con người Phú Thọ”; chương trình “Hát Xoan làng cổ” phục vụ khách du lịch; biểu diễn Múa rối nước; trình diễn đâm đuống, đánh trống đồng; Hội thi gói nấu bánh chưng, giã bánh giày; Lễ hội áo dài trẻ em Việt Nam “Hướng về nguồn cội”; trình diễn trang phục áo dài dân tộc Việt Nam; thi đấu các môn thể thao truyền thống; giải đua xe đạp phong trào các câu lạc bộ Việt Trì mở rộng; tổ chức đoàn famtrip “Hành trình du lịch sắc màu Trung du”…

Tiếp tục khẳng định quyết tâm xây dựng Lễ hội Đền Hùng là lễ hội mẫu mực của cả nước, ông Hồ Đại Dũng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ, Trưởng Ban tổ chức Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần lễ Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm 2023 cho biết: “Sau ba năm chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 khiến nhiều hoạt động bị thu hẹp, Giỗ tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng năm nay đang gấp rút được triển khai với nhiều điểm mới hấp dẫn, qua đó sẵn sàng đáp ứng nhu cầu hành hương về nguồn cội của đồng bào trên mọi miền đất nước và kiều bào ta ở nước ngoài. Với mục tiêu tổ chức ngày càng tốt hơn các hoạt động của lễ hội, nhằm gìn giữ bản sắc truyền thống, tạo ấn tượng đẹp với đồng bào, du khách về với Đất Tổ, tỉnh đã chủ động triển khai đồng bộ, hữu hiệu nhiều hoạt động đảm bảo phần Lễ được tổ chức trang nghiêm, trọng thể, mang tính cộng đồng, văn minh, tiết kiệm, giáo dục truyền thống hướng về cội nguồn. Các hoạt động phần Hội gắn kết chặt chẽ với du lịch, tạo thành các chuỗi hoạt động Tuần Văn hóa - Du lịch, thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo vùng Đất Tổ, tạo sức hấp dẫn, thu hút khách du lịch, quảng bá rộng rãi tiềm năng, thế mạnh tài nguyên du lịch văn hóa Phú Thọ. Tỉnh đã huy động cao nhất các nguồn lực xã hội hóa đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho đồng bào và du khách thập phương…

Đền Hùng hội mở, hành hương về non thiêng Nghĩa Lĩnh thành kính thắp nén tâm nhang tri ân công đức Vua Tổ và các bậc tiền nhân đã có công dựng nước, mỗi con Lạc cháu Hồng lắng đọng trong tâm khảm niềm tự hào nguồn cội, tự tôn dân tộc để thêm niềm tin, trách nhiệm với di sản cha ông đã trao truyền…

Vũ Thanh

Báo Phú Thọ