Vì ánh mắt trẻ thơ

Vừa qua, Bệnh viện Mắt - Da liễu Cà Mau phối hợp với Bệnh viện Sản - Nhi Cà Mau, cùng đoàn y, bác sĩ là các chuyên gia đến từ các bệnh viện TP Hồ Chí Minh, tổ chức khám sàng lọc sụp mí, lé cho trẻ dưới 16 tuổi trên địa bàn tỉnh. Ðây là hoạt động nằm trong Dự án Tiếp cận toàn diện để cải thiện thị lực tại tỉnh Cà Mau, do Quỹ Chăm sóc mắt Hà Lan tài trợ.

Qua 2 ngày khám sàng lọc cho 180 trẻ, các bác sĩ đã chỉ định phẫu thuật cho 42 trẻ (lé: 23 trẻ; sụp mí: 19 trẻ). Dự kiến sẽ tiến hành phẫu thuật từ ngày 22-24/6 tới đây, do các chuyên gia đến từ Ðại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Bệnh viện Nhi Ðồng 1, Bệnh viện Mắt TP Hồ Chí Minh trực tiếp tiến hành phẫu thuật tại Bệnh viện Sản - Nhi Cà Mau, hoàn toàn miễn phí.

Bác sĩ Trần Thị Kim Ngân, Ðại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, TP Hồ Chí Minh, kiểm tra thị lực cho trẻ.

“Ðây cũng là lần đầu tiên chương trình thực hiện tại Cà Mau, với lượt khám sàng lọc đông hơn dự kiến. Việc khám sàng lọc, phẫu thuật miễn phí tại tỉnh, sau đó là tái khám cũng tại tỉnh, không chỉ giúp tiết kiệm chi phí, thời gian, mà còn kịp thời phát hiện, điều trị kịp thời các bệnh về mắt cho trẻ. Có thể thấy, chương trình mang tính nhân văn sâu sắc, giúp trẻ phục hồi thị lực, tìm lại niềm vui và nâng cao chất lượng cuộc sống. Ðối với những trẻ không có chỉ định phẫu thuật cũng sẽ được tư vấn tỉ mỉ cách thức chăm sóc, theo dõi tại nhà, hoặc cắt kính để cân bằng thị lực”, Bác sĩ Ngô Thanh Tân thông tin.

Ðáng lo ngại là, qua khám sàng lọc phát hiện rất nhiều trường hợp bị lé, sụp mí bẩm sinh nhưng không được phát hiện sớm. Cụ thể, trong số 180 trẻ được khám sàng lọc đợt này có nhiều em trên 16 tuổi, đây là điều đáng tiếc, vì bệnh đã ảnh hưởng nhiều đến thị lực, trong khi với bệnh lý này có khi chỉ cần đeo kính cho trẻ đã có thể điều chỉnh được.

Kiểm tra thị lực cho trẻ để có phương pháp điều trị phù hợp.

Theo các chuyên gia, hiện tượng bị lé ở trẻ em ngày càng tăng và nhiều trẻ em được khám, điều trị muộn đã gây ảnh hưởng nặng đến thị lực, vì có tới 70% trẻ bị lé có kèm theo các tật khúc xạ. Bệnh lý sụp mí mắt thường gặp ở trẻ em, làm giảm chức năng thị giác và gây mất thẩm mỹ trên khuôn mặt.

Như trường hợp bé Nguyễn Thảo Ngân (huyện Cái Nước), 6 tuổi, bị lé 2 mắt. Chị Hồ Thanh Em, mẹ bé, chia sẻ: “Khi sinh ra đã nhận thấy ánh nhìn con không ngay, nhưng nghĩ là khi lớn con sẽ khỏi, song càng lớn tình trạng càng nhiều. Tôi có đưa bé đi khám ở bệnh viện huyện, lên tỉnh, nhưng khi đó kiểm tra, thị lực bé tốt nên nghĩ đợi bé lớn hơn chút đưa bé đi tuyến trên điều trị dứt hẳn. Nay được bác sĩ khám, tư vấn mới biết điều trị càng sớm càng tốt cho con”.

Chị Trần Mộng Cầm (Phường 5, TP Cà Mau) bày tỏ: “Hồi mới sinh, thấy con bình thường, lớn dần mới thấy rõ con bị lé. Tôi có đi khám cho con, được chẩn đoán lé kim, chưa đeo kính vì có thể tập điều chỉnh cho con tại nhà. Nhưng đến khi con học lớp 2, thấy mắt con lệch nhiều hơn, sợ con tự ti với bạn bè nên tôi cũng dự định sẽ đưa con đi TP Hồ Chí Minh khám. May mắn là có bác sĩ trên đó về Cà Mau khám miễn phí, gia đình tôi mừng vì đỡ chi phí, mong con có được ánh nhìn bình thường như bạn bè, và có đôi mắt sáng”.

Ðối với chị Nguyễn Bích Tuyền (huyện U Minh) canh cánh nỗi lo khác, khi tình trạng sụp mí mắt của con ngày càng rõ hơn, trong khi con chỉ mới 36 tháng tuổi. Chị cho biết, lúc nhỏ mắt con bình thường, gia đình mới phát hiện 2 mí mắt bé bị sụp gần đây. “Con còn nhỏ quá, sợ ảnh hưởng thị lực của con. Con gái đẹp nhất đôi mắt, chỉ mong con có đôi mắt khỏe”, chị Tuyền bộc bạch.

Chị Nguyễn Bích Tuyền an tâm hơn khi đưa con gái đến khám sàng lọc kịp thời, được các bác sĩ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp bởi bệnh sụp mí của con gái chưa ảnh hưởng đến thị lực.

“Việc phát hiện, điều trị sớm rất quan trọng. Khi trẻ đã lớn, các can thiệp có thể giúp đôi mắt nhìn vẻ ngoài trở lại bình thường, nhưng chức năng thị lực khó cải thiện. Do đó, cha mẹ cần quan tâm, quan sát con. Khi thấy mắt con nhìn không thẳng, nhìn lệch trong hoặc ngoài; hoặc nhìn thấy một bên mắt trẻ bị sa xuống thấp hơn bên kia, hoặc cả 2 mắt bị sa xuống thì nên cho đi khám sớm nhất có thể để tránh nhược thị”, Bác sĩ Ngô Thanh Tân khuyến nghị.

Bệnh lý mắt lé phát hiện kịp thời, có khi chỉ cần đeo kính cho trẻ đã có thể điều chỉnh được.

Theo Bác sĩ Tân, không phải tất cả các trường hợp lé, sụp mí đều cần phẫu thuật, nhưng việc thăm khám định kỳ và theo dõi sát sẽ giúp trẻ tránh khỏi những biến chứng toàn thân và tại mắt. Còn phẫu thuật là phương pháp hiệu quả nhất để cải thiện tình trạng lé, sụp mí. Hiện nay có rất nhiều phương pháp phẫu thuật chỉnh sụp mí, như: phẫu thuật cắt ngắn cơ nâng mí, phẫu thuật treo cơ trán... Bác sĩ sẽ đánh giá tùy tình trạng bệnh nhân, độ tuổi, để quyết định thời điểm và phương pháp điều trị phù hợp cho trẻ.

Chương trình khám sàng lọc, phẫu thuật miễn phí được tiến hành ngay thời điểm trẻ vừa nghỉ hè là điều kiện tốt nhất cho trẻ nghỉ ngơi, phục hồi để năm học mới 2024-2025 trẻ sẽ có đôi mắt sáng, đẹp, tự tin đến trường./.

Băng Thanh