Vì sao giá dầu thế giới tăng nhưng chưa bùng nổ?
Cuộc xung đột giữa Israel và Iran từng được dự báo sẽ khiến giá dầu tăng vọt. Thực tế cho thấy, ngay trong những giờ đầu sau khi chiến sự bùng phát, giá dầu đã nhảy vọt gần 10% so với một tuần trước đó. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, giá dầu vẫn chỉ tăng nhẹ, chưa xảy ra tình trạng 'bùng nổ' như nhiều người lo ngại ban đầu.
Hình minh họa
Các chuyên gia nhận định rằng, dù thị trường có phản ứng ngay sau các đợt không kích đầu tiên của Israel, nhưng nhìn chung tâm lý vẫn khá vững. Dù cuối tuần qua có thông tin về việc Israel tấn công một số cơ sở hạ tầng dầu khí của Iran, thị trường vẫn không rơi vào trạng thái hoảng loạn. Đáng chú ý, giá dầu thậm chí còn giảm nhẹ trong phiên giao dịch đầu tuần, trước khi nhích lên vào thứ Ba khi có lo ngại Mỹ có thể can dự sâu hơn. Dù vậy, tình hình vẫn ở thế “chờ và xem”, và giá dầu vẫn dao động quanh mức 70–80 USD/thùng – không có gì quá bất thường so với mặt bằng giá hồi đầu năm.
Iran vẫn xuất khẩu dầu bình thường
Có một số yếu tố khiến thị trường giữ được sự bình tĩnh. Trước hết, cho đến giờ, Israel vẫn tránh tấn công trực tiếp vào các cơ sở lọc dầu và kho chứa dầu phục vụ xuất khẩu của Iran. Mục tiêu chủ yếu là các cơ sở phục vụ tiêu dùng nội địa.
Thứ hai, căng thẳng leo thang diễn ra ngay sau khi OPEC+ (liên minh các nước khai thác dầu mỏ) bất ngờ công bố kế hoạch tăng sản lượng từ đầu tháng 5. Sau thời gian dài cắt giảm để giữ giá, động thái tăng sản lượng – được cho là do Ả Rập Xê Út thúc đẩy – được nhiều người xem như một “món quà” cho ông Donald Trump, người luôn mong giá dầu thấp. Điều này gián tiếp giúp bù đắp phần nào nếu nguồn cung từ Iran gặp trục trặc, bởi sản lượng tăng thêm của OPEC+ gần bằng lượng dầu mà Iran xuất khẩu.
Không bên nào muốn đóng eo biển Hormuz
Tuy vai trò của dầu Iran trên thị trường thế giới hiện nay không còn quá lớn, nhưng khu vực Trung Đông vẫn giữ vai trò sống còn với dòng chảy năng lượng toàn cầu. Phần lớn dầu mỏ và khí hóa lỏng vẫn phải đi qua eo biển Hormuz – nơi nằm trong tầm bắn của Iran. Điều này khiến phí bảo hiểm cho tàu chở dầu tăng lên, và chi phí này sẽ sớm phản ánh vào giá xăng dầu bán lẻ.
Dù vậy, các chuyên gia vẫn cho rằng kịch bản Iran đóng cửa eo biển là rất khó xảy ra. Bởi nếu làm vậy, chính Iran cũng không thể xuất khẩu dầu – điều mà Trung Quốc, khách hàng lớn nhất của họ, chắc chắn sẽ không chấp nhận. Chưa kể, hành động như vậy sẽ dẫn đến phản ứng mạnh từ cộng đồng quốc tế, có thể gây ảnh hưởng xấu cho chính Tehran. Một chuyên gia nhận định rằng việc đóng cửa eo biển Hormuz chẳng khác nào Iran tự gây ra hậu quả nghiêm trọng cho chính mình. Do đó, khả năng xảy ra kịch bản này hiện vẫn được đánh giá là khó xảy ra.
