Vì sao ngân hàng tăng tốc phát hành trái phiếu?

Việc phát hành trái phiếu hỗ trợ tăng trưởng tín dụng càng được thúc đẩy hơn trong bối cảnh tăng trưởng tiền gửi chưa theo kịp với tốc độ tăng trưởng tín dụng. Nôm na, các ngân hàng sẽ cần phát hành trái phiếu tăng vốn cấp 2 mới để thay thế các trái phiếu bị khấu trừ và tăng mức an toàn vốn, miễn sao vốn tự có cấp 2 không được vượt quá 100% vốn tự có cấp 1 (chủ yếu gồm vốn điều lệ, các quỹ dự trữ và lợi nhuận chưa phân phối).

Dẫn đầu về phát hành trái phiếu

Theo phân tích thị trường trái phiếu doanh nghiệp tháng 8 của Công ty cổ phần Xếp hạng tín nhiệm đầu tư Việt Nam (VIS Rating), hoạt động phát hành trái phiếu trong tháng này tiếp tục ghi nhận đà tăng trưởng mạnh mẽ. Tổng giá trị phát hành đạt 58.600 tỷ đồng, tăng 42% so với tháng trước.

Ở nhóm ngân hàng, HDBank, MB, ACB và Bac A Bank thực hiện các đợt phát hành quy mô từ 2.000-2.499 tỷ đồng mỗi đơn vị, khẳng định vai trò trụ cột của khối ngân hàng trên thị trường sơ cấp.

Còn theo số liệu thống kê từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong tháng 8/2025 đạt xấp xỉ 46.000 tỷ đồng, tăng hơn 52% so với tháng 7. Đáng chú ý, 73% giá trị phát hành thuộc về nhóm ngân hàng, 17% là của bất động sản.

Có thể thấy, từ đầu năm đến nay, ngân hàng luôn là nhóm dẫn đầu về phát hành trái phiếu. Các nhà băng từ quốc doanh đến tư nhân đều tăng tốc phát hành. Các tổ chức phát hành nhiều nhất từ đầu năm đến nay là Techcombank, ACB, BIDV, HDBank, ABBank…

Các ngân hàng tận dụng mặt bằng lãi suất thấp để tăng tốc phát hành trái phiếu.

Chẳng hạn, trong tháng 8, ABBank đã phát hành thành công thêm một lô trái phiếu trị giá 1.000 tỷ đồng kỳ hạn 2 năm, lãi suất cố định 5,5%/năm. Đây là lô trái phiếu thứ 11 trong năm do ABBank phát hành, nâng tổng vốn huy động qua kênh này lên gần 9.800 tỷ đồng.

Trong khi đó, Bac A Bank phát hành thành công lô trái phiếu 1.000 tỷ đồng thuộc mã BAB12504 với lãi suất 5,5%/năm, nâng tổng số lượng trái phiếu mà ngân hàng này đã huy động từ đầu năm nay lên 4.000 tỷ đồng.

Nhiều đơn vị phân tích cùng nhận định, trái phiếu ngân hàng sẽ có một năm bận rộn hơn các năm trước, khi tín dụng tăng tốc. Theo Ngân hàng Nhà nước, đến ngày 29/8/2025, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt 17,46 triệu tỷ đồng, tăng 11,82% so với cuối năm 2024.

Những dấu hiệu tích cực khởi sắc hơn trong quý cuối năm nay đã xuất hiện. Một trong các dữ liệu được chỉ ra đó là giá trị nhập khẩu tư liệu sản xuất đã tăng mạnh. Khi xuất khẩu tăng trở lại nhờ kinh tế tại các thị trường chính phục hồi, nhu cầu vốn của các doanh nghiệp sản xuất sẽ cải thiện.

Để đạt tăng trưởng được tín dụng 16-18% cho cả năm 2025, các nhà băng phải có vốn. Song theo chuyên gia, hiện nay, hệ số an toàn vốn của các nhà băng còn "mỏng" cho mục tiêu tăng trưởng tín dụng này. Do vậy, trong lúc đợi tăng vốn cổ phần thì phát hành trái phiếu (vốn cấp 2) là hoạt động dễ thực hiện hơn.

Ông Phan Duy Hưng, Giám đốc phân tích VIS Rating, cho rằng các ngân hàng sẽ cần tăng cường phát hành trái phiếu dài hạn hơn nữa để bổ sung nguồn vốn và an toàn vốn nhằm tuân thủ các quy định về tỷ lệ an toàn hoạt động.

Lãi suất ở mức phù hợp

Các nhà băng tiếp tục tận dụng mặt bằng lãi suất thấp để bổ sung nguồn lực trung - dài hạn và tăng vốn bổ sung. Theo thống kê của VnBusiness, các đợt phát hành trái phiếu của nhóm ngân hàng có lãi suất dao động 5,2-6,5%, thấp hơn đáng kể so với mức 8,5-11% của doanh nghiệp bất động sản.

Chuyên gia của FiinRatings cho rằng có nhiều đặc điểm chung giữa các ngân hàng đang huy động vốn mạnh qua kênh trái phiếu. Đầu tiên, hầu hết ngân hàng duy trì lãi suất trái phiếu ở mức 5,5%/năm, giảm nhẹ so với giai đoạn trước, chứng tỏ họ đang tận dụng tốt môi trường lãi suất thấp.

Các chuyên gia đánh giá đây là mức khá hấp dẫn so với các kênh đầu tư khác trong bối cảnh hiện tại. Dự báo trong thời gian tới, mặt bằng lãi suất sẽ được duy trì ở mức ổn định, trừ khi có những biến động lớn từ chính sách tiền tệ hoặc áp lực lạm phát.

Điểm chung thứ hai là kỳ hạn bình quân của trái phiếu ngân hàng khoảng 4 năm, phù hợp nhu cầu vốn trung và dài hạn để tài trợ cho hoạt động cho vay, đầu tư.

Cuối cùng, phần đông ngân hàng chọn hình thức phát hành riêng lẻ, tập trung vào nhà đầu tư tổ chức có kinh nghiệm và hiểu biết thị trường. Điều này giúp họ tối ưu hóa chi phí phát hành và đảm bảo tính hiệu quả.

Các chuyên gia dự báo ngân hàng sẽ đẩy mạnh phát hành trái phiếu để bổ sung vốn trung dài hạn trong lúc tăng trưởng tín dụng duy trì ở mức cao, còn tốc độ huy động tiền gửi có dấu hiệu chậm lại.

PGS.TSKH Võ Đại Lược, nguyên viện trưởng Viện Kinh tế và chính trị thế giới, cũng đánh giá, so với nhiều ngành nghề khác, đặc biệt là bất động sản, trái phiếu ngân hàng được nhìn nhận ở mức độ khá an toàn. Bởi vậy, dù nhóm tổ chức tín dụng phát hành trái phiếu kỳ hạn tương đối dài, khoảng 3 - 5 năm với lãi suất 5 - 6% nhưng vẫn thu hút được nhà đầu tư.

Vị chuyên gia nhìn nhận, việc phát hành trái phiếu kỳ hạn dài trong bối cảnh mặt bằng lãi suất thấp như hiện nay là phù hợp với ngân hàng. Theo đó, các nhà băng có thể hạn chế bớt rủi ro gia tăng về chi phí vốn đầu vào khi lãi suất đang có xu hướng tăng trở lại.

Thanh Hoa