Vị trí nào cho cột mốc số 0 của Hà Nội?

Những điều thú vị về cột mốc số 0 ở Thủ đô các nước

Tại nhiều quốc gia, cột mốc số 0 thường được thể hiện bằng một tượng đài hoặc một biển báo đơn giản. Về nguyên tắc, cột mốc này nằm ở trung tâm thủ đô, đóng vai trò là điểm đo khoảng cách từ thủ đô tới các thành phố khác và là điểm khởi đầu của những con đường lớn trên đất nước. Bên cạnh đó các cột mốc này còn mang ý nghĩa lịch sử, văn hóa và là điểm đến thu hút du khách.

Tại Tây Ban Nha, Km 0 nằm tại quảng trường Puerta del Sol ở trung tâm Thủ đô Madrid sôi động. Đó chỉ là một tấm bảng đơn giản, nằm lặng lẽ trên mặt đất nhưng lại là một trong những địa điểm tham quan không thể bỏ qua. Đứng trên tấm bảng này có nghĩa là bạn đang ở ngay trái tim của Tây Ban Nha.

Còn tại Pháp, cột mốc số 0 nằm ngay trên Quảng trường Jean-Paul II, trước Nhà thờ Đức Bà Paris. Nó cũng là một tấm biển gồm một huy chương đá, bao quanh một la bàn hình bát giác bằng đồng. Cột mốc này được lắp đặt vào ngày 22/4/1786, đánh dấu điểm khởi đầu của các con đường ở Pháp.

Thủ đô Seoul của Hàn Quốc có cột mốc số 0 phức tạp hơn nằm ở trung tâm Giao lộ Gwanghwamun để đo toàn bộ khoảng cách của đường quốc gia và khu vực. Cột mốc được bao quanh bởi mười hai tấm bia tượng trưng cho 12 linh vật trong cung hoàng đạo và được đặt trên một giá đỡ bằng đá cẩm thạch, theo mười hai hướng của la bàn.

Km 0 ở Thủ đô Budapest của Hungary là một tác phẩm điêu khắc bằng đá cao 3m, gồm một hình số 0 đặt trên một bệ lớn có khắc kí hiệu kilomet. Cột mốc này được chuyển tới cầu Szechenyi Chain khi cây cầu được xây xong vào năm 1894.

Vị trí nào phù hợp cho cột mốc số 0 của Hà Nội?

Cách đây 14 năm, vào năm 2009, PGS Hà Đình Đức, Nguyên Giảng viên Đại học Khoa học Tự nhiên là người khởi xướng việc xây dựng cột mốc số 0 ở Hà Nội. Địa điểm dựng tháp được PGS Hà Đình Đức lựa chọn là khuôn viên bờ hồ đoạn góc đường Đinh Tiên Hoàng - Hàng Khay. Hình thức nên xây cột mốc đứng thay vì nằm.

"Ý tưởng của tôi đặt vị trí số 0 ở vườn hoa chỗ bờ Hồ, chỗ để đồng hồ Thụy Sĩ bấy giờ. Cột mốc số 0 không có ý nghĩa về mặt đo lường mà chỉ có ý nghĩa về mặt văn hóa", PGS Hà Đình Đức cho biết vị trí này chủ yếu để những người đến Hà Nội thấy trung tâm của Hà Nội.

Từ trước đến nay, có rất nhiều ý kiến khác nhau về việc xác định vị trí cột mốc số 0 ở Hà Nội. Có ý kiến cho rằng, nguyên tắc đặt cột mốc số 0 là ở bưu điện để tính tiền cước, do vậy, Bưu điện Hà Nội mặc định là cột mốc số 0. Lại có quan điểm rằng, cột mốc số 0 thời Pháp chính là đài phun nước Long Vân, hiện vẫn còn tồn tại trên quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục.

Nhà văn, nhà báo Nguyễn Ngọc Tiến nhận định: "Cột mốc số 0 từ ngày xưa đã có rồi. Thời Lý, ngay trong hoàng cung đã là cột mốc số 0 rồi. Từ đây sẽ chuyển giấy tờ, công văn đi theo các trạm dịch. Thời Nguyễn, trạm dịch trung chuyển là phố Hà Trung. Thời Pháp thuộc, người Pháp tính đường bộ bắt đầu từ ga Hà Nội, đường sắt cũng tính bắt đầu từ ga Hà Nội. Tôi cũng đọc rất nhiều tài liệu, không có tài liệu nào nói rằng cột mốc số 0, Km số 0 phải tính từ bưu điện".

Sau 14 năm, ý tưởng về cột mốc số 0 của PGS Hà Đình Đức đã dần trở thành hiện thực, khi UBND quận Hoàn Kiếm chuẩn bị đầu tư dự án cải tạo vườn hoa Lý Thái Tổ. Nhóm tác giả đoạt giải nhất đến từ Đại học Kiến trúc Hà Nội với bài thi mang tên "Cổng ánh sáng". Km 0 được đặt tại trung tâm sân khánh tiết tại vườn hoa Lý Thái Tổ.

Lấy triết lý trời tròn, đất vuông của người Việt, cột mốc là tấm đồng hình vuông được đúc nguyên khối với tâm điểm hình tròn tượng trưng cho Thủ đô Hà Nội, từ đây tỏa ra các đường gờ rãnh bao quanh như những con đường thiên lý. Cùng với đó là công nghệ 3D Hologram chiếu sáng cho ngày, đêm và các ngày lễ lớn để làm điểm nhấn cho Km 0 và không làm ảnh hưởng đến không gian của tượng đài Lý Thái Tổ. Việc lắp đặt cột mốc số 0 sẽ tạo điểm nhấn, thu hút khách du lịch trong và ngoài nước tới Thủ đô.

Nhà văn, nhà báo Nguyễn Ngọc Tiến chia sẻ thêm: "Dự án cột mốc số 0 tôi thấy rất ý nghĩa. Ở góc độ khác, đó cũng là biểu tượng, kết nối với Km số 0 của các tỉnh tạo thành các biểu tượng rất hay, trở thành điểm du lịch thú vị".

Cải tạo vườn hoa Lý Thái Tổ

Hà Nội đang chuẩn bị các bước để thực hiện dự án cải tạo vườn hoa Lý Thái Tổ, đồng thời xây dựng cột mốc Km0. Đây sẽ là công trình điểm nhấn không chỉ của Thủ đô mà của cả nước, là địa điểm thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế.

Hiện nay, quận Hoàn Kiếm đã hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư dự án cải tạo vườn hoa Lý Thái Tổ với mục tiêu chống xuống cấp, bổ sung trang thiết bị đô thị gắn với phát huy hiệu quả giá trị lịch sử, văn hóa khu vực Hồ Gươm.

Ông Phạm Tuấn Long, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cho biết: "Việc cải tạo vườn hoa Lý Thái Tổ thực hiện theo nguyên tắc bảo tồn và gìn giữ các cây xanh. Bên cạnh đó còn một số những cây nhỏ, đặc biệt những cây không phù hợp cảnh quan sẽ được thay thế bằng những cây xanh để đảm bảo tôn vinh không gian, phù hợp với hoạt động của không gian vườn hoa Lý Thái Tổ".

Không gian vườn hoa Lý Thái Tổ sẽ được tổ chức lại thành ba khu vực chính, bao gồm: khu vực Khánh tiết, khu vực sân Nhà Kèn và khu vực công viên vườn hoa. Trong đó, khu vực Khánh tiết gồm tiền sảnh, sân Khánh tiết và sân dâng hương. Sân Khánh tiết được mở rộng về phía vỉa hè đường Đinh Tiên Hoàng. Điểm nhấn của dự án là cột mốc Km số 0 tại trung tâm Khánh tiết với thiết kế tấm đồng hình vuông nằm trên bông hoa sen cách điệu.

"Việc đặt cột mốc số 0 tại sân trước tượng đài Vua Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm đã được thành phố Hà Nội cho phép. Quận đã cùng Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức cuộc thi vào năm 2020 và đã lựa chọn được các giải thưởng cũng như tiến hành trao giải", Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cho biết thêm.

Cột mốc số 0 sẽ là biểu tượng văn hóa của Thủ đô

Cột mốc số 0 của Hà Nội không chỉ đơn thuần là cột mốc để tính khoảng cách từ Hà Nội đến các địa phương khác, mà còn là điểm du lịch thú vị, ý nghĩa mà mọi du khách đều muốn chinh phục. Cột mốc số 0 của Hà Nội hứa hẹn sẽ là công trình điểm nhấn, địa điểm thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế.

Bà Nguyễn Lệ Hà (Cầu Giấy) chia sẻ: "Đặt cột mốc số 0 ở Hà Nội là rất hợp lý. Đánh dấu mốc, tính số km, thời gian di chuyển, sẽ tạo dấu ấn cho Thủ đô".

Anh Nguyễn Đức Linh (Đống Đa) cũng đồng tình với việc đặt cột mốc của Thủ đô tại vườn hoa Lý Thái Tổ. Anh Linh cho hay: "Vườn hoa Lý Thái Tổ là không gian tổ chức nhiều sự kiện giao lưu văn hóa. Việc đặt cột mốc số 0 ở đây rất hợp lý, để mọi người có thể tham quan du lịch".

Mai Phương