Việc buôn bán dữ liệu cá nhân được tiến hành có hệ thống

Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội An ninh mạng quốc gia cho biết: Công nghệ thông tin ngày càng lan tỏa vào cuộc sống, người dùng càng cung cấp nhiều dữ liệu cá nhân lên không gian mạng. Các doanh nghiệp ngày càng sử dụng nhiều sản phẩm, dịch vụ phân tích dữ liệu khách hàng, dữ liệu cá nhân để tối đa hóa lợi nhuận. Mức độ phổ biến của dữ liệu trên không gian mạng tỷ lệ thuận với hậu quả xảy ra khi không được bảo vệ đúng cách.

Trung tướng Nguyễn Minh Chính thông tin về tình trạng mua bán dữ liệu trên không gian mạng.

Bên cạnh sự phát triển, các nguy cơ an ninh dữ liệu vẫn tiếp tục tồn tại. Tình trạng lộ dữ liệu cá nhân diễn ra phổ biến trên không gian mạng. Người sử dụng chưa có ý thức bảo vệ dữ liệu cá nhân, đăng tải công khai hoặc lộ trong quá trình chuyển giao, lưu trữ, trao đổi, phục vụ hoạt động kinh doanh hoặc do biện pháp bảo vệ không tương xứng, dẫn tới bị chiếm đoạt và đăng tải công khai. Tình trạng mua bán dữ liệu cá nhân đang diễn ra phổ biến, công khai, với các dữ liệu thô và dữ liệu cá nhân đã qua xử lý, nhiều hành vi chưa được xử lý vì thiếu quy định pháp luật...

Các doanh nghiệp, công ty kinh doanh dịch vụ có thu thập dữ liệu cá nhân của khách hàng, cho phép các đối tác thứ ba tiếp cận thông tin dữ liệu cá nhân, nhưng không có quy định chặt chẽ, để đối tác thứ ba chuyển giao, buôn bán cho các đối tác khác. Các doanh nghiệp chủ động thu thập thông tin cá nhân của khách hàng, hình thành kho dữ liệu cá nhân, phân tích, xử lý các loại dữ liệu đó để tiến hành kinh doanh, buôn bán. Việc buôn bán dữ liệu cá nhân được tiến hành có hệ thống, có tổ chức, cam kết “bảo hành” và có khả năng cập nhật dữ liệu, trích xuất dữ liệu theo yêu cầu người mua.

Ngoài ra, việc mua bán dữ liệu cá nhân không chỉ diễn ra đơn lẻ, giữa cá nhân với cá nhân, mà còn có sự tham gia của các công ty, tổ chức, doanh nghiệp. Thời gian gần đây, Bộ Công an phát hiện hàng trăm cá nhân, tổ chức liên quan bán dữ liệu cá nhân. Một số đường dây chiếm đoạt, mua bán dữ liệu quy mô lớn tại Việt Nam đã bị phát hiện, đấu tranh, xử lý. Số lượng dữ liệu cá nhân bị thu thập, mua bán trái phép phát hiện được lên tới hàng nghìn GB dữ liệu, trong đó có nhiều dữ liệu cá nhân nội bộ, nhạy cảm...

Chuyên gia an ninh mạng quốc tế trao đổi tại hội thảo.

Cũng theo Trung tướng Nguyễn Minh Chính, các tổ chức, doanh nghiệp không có hoặc có nhưng chưa đầy đủ hạ tầng để triển khai các hệ thống công nghệ thông tin cốt lõi phục vụ cho các công tác thu thập, quản trị dữ liệu; nhiều cơ sở dữ liệu được thu thập, lưu trữ trùng lặp, chồng chéo, chưa thống nhất về danh mục dữ liệu dùng chung, gây khó khăn khi kết nối, chia sẻ, khai thác dữ liệu; nhân lực vận hành, quản trị các hệ thống thông tin vừa thiếu, vừa yếu; nhiều hệ thống thông tin còn lỗ hổng bảo mật, không đủ điều kiện kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư...

Trước thực tế trên, Bộ Công an đã tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội xây dựng Nghị định số 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân, quy định những nguyên tắc cơ bản về bảo vệ dữ liệu cá nhân, bước đầu đặt nền móng cho hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Chính phủ cũng đang giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, nhằm thể chế hóa quy định của Hiến pháp và pháp luật về quyền bảo vệ bí mật cá nhân, quyền con người, quyền công dân, an ninh mạng; hạn chế và tiến tới khắc phục tình trạng dữ liệu cá nhân đang bị mua bán tràn hiện nay.

Hiệp hội An ninh mạng quốc gia tổ chức Hội thảo “An ninh dữ liệu trên không gian mạng” nhằm tạo diễn đàn trao đổi, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm đa chiều về xây dựng chính sách quản lý dữ liệu, bảo đảm an ninh dữ liệu phù hợp với thông lệ quốc tế, hoàn thiện hệ thống các quy định của pháp luật về bảo vệ dữ liệu trong nước.

Quang cảnh hội thảo.

Chia sẻ tại diễn đàn, các chuyên gia đều nhận định tấn công mạng ngày càng gia tăng, nhất là trong những tháng đầu năm 2024 liên tiếp xảy ra các vụ tấn công mã hóa dữ liệu nhằm vào các doanh nghiệp Việt Nam. Do đó, các chuyên gia an ninh mạng đến từ Việt Nam và thế giới đều cho rằng, cần chủ động ứng phó khủng hoảng khi bị tấn công dữ liệu; xây dựng nền tảng chia sẻ thông tin an ninh mạng; tạo dựng Liên minh ứng phó tấn công mạng…

XC/Báo Tin tức