Viện nghiên cứu hạt nhân: Những thành tựu đáng tự hào
Nằm giữa lòng TP Đà Lạt mộng mơ, Viện Nghiên cứu Hạt nhân (Viện NCHN), thuộc Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam (Bộ Khoa học và Công nghệ), đã trải qua 40 năm hình thành và phát triển. Từ một cơ sở nghiên cứu nhỏ bé, Viện đã vươn mình trở thành một tổ chức khoa học - công nghệ đa ngành, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Các đồng chí lãnh đạo Chính phủ và lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Lâm Đồng thăm Lò Phản ứng Hạt nhân
• LÒ PHẢN ỨNG HẠT NHÂN ĐÀ LẠT - "TRÁI TIM" CỦA VIỆN
Được thành lập vào năm 1976, Viện NCHN có nhiệm vụ chính là quản lý, vận hành an toàn và khai thác hiệu quả Lò Phản ứng Hạt nhân Đà Lạt. Đây là "trái tim" của Viện, nơi diễn ra các hoạt động nghiên cứu, sản xuất và đào tạo quan trọng. Trong suốt 40 năm qua, Viện đã vận hành an toàn LPƯHN với tổng thời gian hơn 71.500 giờ. Các kỹ sư, nhà khoa học của Viện đã làm chủ hoàn toàn công nghệ lò phản ứng, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người dân và môi trường.
Với 180 cán bộ, công nhân viên, người lao động, Viện NCHN đã đạt được nhiều thành tựu đáng tự hào. Trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, Viện đã công bố khoảng 50 công trình nghiên cứu khoa học mỗi năm, đóng góp vào kho tàng tri thức của nhân loại. Viện đã nghiên cứu và điều chế thành công trên 30 chủng loại đồng vị phóng xạ và dược chất đánh dấu, phục vụ cho y tế và các ngành kinh tế - kỹ thuật khác. Đặc biệt, 7 loại sản phẩm của Viện đã được đưa vào danh mục thuốc của Việt Nam. Viện hiện đang quản lý 3 trạm quan trắc phóng xạ môi trường quốc gia tại Đà Lạt, Ninh Thuận và TP Hồ Chí Minh, đảm bảo an toàn phóng xạ cho cộng đồng.
Ngoài ra, những năm qua, Viện đã thực hiện nhiều dự án hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) và các đối tác quốc tế, nâng cao năng lực nghiên cứu và ứng dụng năng lượng nguyên tử.
An toàn bức xạ và hạt nhân luôn là ưu tiên hàng đầu của Viện NCHN. Viện đã xây dựng hệ thống quản lý an toàn nghiêm ngặt, đảm bảo các hoạt động diễn ra an toàn tuyệt đối. Bên cạnh đó, Viện cũng luôn sẵn sàng ứng phó với mọi sự cố có thể xảy ra.Viện hiện là một cơ sở đào tạo nhân lực cho ngành năng lượng nguyên tử Việt Nam trong đó có các khóa đào tạo ngắn hạn theo chuyên đề, đào tạo tiến sĩ...; trong 40 năm qua, đã đào tạo được 38 tiến sĩ cho Viện và các trường đại học, cơ sở nghiên cứu khác trong và ngoài nước.
• HƯỚNG TỚI TƯƠNG LAI
Với những thành tựu đã đạt được, Viện NCHN xứng đáng là niềm tự hào của ngành năng lượng nguyên tử Việt Nam. Trong định hướng phát triển thời gian tới, Viện NCHN đặt mục tiêu trở thành một tổ chức khoa học - công nghệ đa ngành, đạt trình độ cao ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Viện sẽ tiếp tục phát huy những thành tựu đã đạt được, đồng thời đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ cho sự phát triển bền vững của đất nước.
Đặc biệt, thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị với 3 trụ cột “Khoa học Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số”, với vai trò và trách nhiệm của Viện trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Viện cho biết sẽ tích cực tham gia vào Chương trình Điện hạt nhân, trước mắt là Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận, trong đó thực hiện với vai trò chủ chốt Dự án Trung tâm Nghiên cứu khoa học - công nghệ hạt nhân với lò phản ứng mới công suất cao, gấp 20 lần Lò Phản ứng Đà Lạt. Hỗ trợ Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 về: Tư vấn lựa chọn công nghệ và an toàn lò phản ứng; tư vấn lựa chọn các hệ công nghệ khác như: xử lý thải phóng xạ; an toàn, an ninh bức xạ và hạt nhân,… Đào tạo nhân lực nghiên cứu và vận hành nhà máy, bao gồm bổ sung, cập nhật kiến thức cơ bản về hạt nhân nguyên tử; kiến tập và thực tập tại các phòng thí nghiệm và các hệ thống công nghệ lò phản ứng.
Trong lần thăm và làm việc với Viện NCHN mới đây, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cũng đã đặt kỳ vọng, trong thời gian tới, một nền năng lượng hạt nhân sẽ hình thành, kèm theo đó là một nền khoa học hạt nhân. Vì vậy, Phó Thủ tướng kỳ vọng các nhà khoa học của Viện sẽ đặt khát vọng lớn hơn, bứt phá hơn nữa.