Việt Nam cam kết vì một thế giới không còn thử vũ khí hạt nhân

Đại sứ Vũ Lê Thái Hoàng phát biểu tại Phiên họp. Ảnh: TTXVN phát

Phiên họp tập trung rà soát các Báo cáo của Tổng Thư ký điều hành về tình hình triển khai Hiệp ước, hoạt động của Mạng lưới Giám sát quốc tế (IMS), Hệ thống Truyền tin toàn cầu (GCI) và Trung tâm Dữ liệu quốc tế (IDC)…; thảo luận các vấn đề ngân sách, quản trị, nguồn lực để đảm bảo hoạt động của CTBTO được triển khai đúng lộ trình đề ra.

Tham dự sự kiện có Tổng Thư ký điều hành CTBTO Robert Floyd cùng 80 quốc gia thành viên CTBTO. Đại sứ Vũ Lê Thái Hoàng, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế tại Vienna, dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự và có bài phát biểu tại phiên họp.

Trong phát biểu khai mạc, Tổng thư ký Điều hành Robert Floyd nhấn mạnh bối cảnh địa chính trị phức tạp, cạnh tranh nước lớn gay gắt hiện nay đòi hỏi cộng đồng quốc tế tiếp tục khẳng định cam kết ngăn chặn mọi vụ thử hạt nhân và duy trì hệ thống giám sát toàn cầu của CTBT. Bên cạnh những thách thức về an ninh, Phiên họp sẽ thảo luận Chương trình và ngân sách 2026-2027 của CTBTO, hiện đã được điều chỉnh theo hướng tăng hiệu quả, cắt giảm chi phí tối đa, đồng thời ưu tiên bổ sung nguồn lực duy trì Hệ thống Giám sát quốc tế (IMS) và tăng cường năng lực phân tích dữ liệu của Trung tâm Dữ liệu quốc tế (IDC).

Ông Floyd cảnh báo việc cắt giảm và trì hoãn đầu tư có thể làm gia tăng rủi ro vận hành IMS, ảnh hưởng đến chất lượng dữ liệu và khả năng ứng phó trong tương lai. Do đó, ông kêu gọi các quốc gia thành viên đóng góp đầy đủ và đúng hạn cho ngân sách của CTBTO, đồng thời xem xét sử dụng một phần ngân sách 2022-2023 để hỗ trợ duy trì hệ thống IMS.

Phát biểu tại Phiên họp, Đại sứ Vũ Lê Thái Hoàng khẳng định Việt Nam ủng hộ mạnh mẽ Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBT). Ảnh: TTXVN phát

Phát biểu tại phiên họp, Đại sứ Vũ Lê Thái Hoàng khẳng định Việt Nam ủng hộ mạnh mẽ Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBT), nhấn mạnh CTBT là trụ cột quan trọng của hệ thống giải trừ quân bị và không phổ biến hạt nhân toàn cầu. Đại sứ đồng thời nêu rõ lập trường nhất quán của Việt Nam ủng hộ các quốc gia sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình đi đôi với bảo đảm an toàn và tuân thủ các tiêu chuẩn của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA).

Đại sứ nhấn mạnh việc Việt Nam sẽ đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hội nghị rà soát Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân lần thứ 11 (NPT RevCon 2026) tại New York (Mỹ) và cam kết sẽ thúc đẩy cân bằng, xây dựng đồng thuận, gắt kết tiến trình NPT với các cơ chế bổ trợ như CTBT. Chủ tịch được chỉ định của Việt Nam sẽ tiến hành tham vấn với các nhóm khu vực tại Vienna từ ngày 24 - 25/11.

Nhân dịp này, Đại sứ Vũ Lê Thái Hoàng thông tin về chuyến thăm của Tổng Thư ký điều hành CTBTO Robert Floyd đến Việt Nam và tham dự Hội thảo khu vực Đông Á về Trung tâm dữ liệu quốc gia (NDC) do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức vào tháng 8/2025. Chuyến thăm đã đóng góp thiết thực vào việc tăng cường năng lực kỹ thuật cho Việt Nam và thúc đẩy hợp tác khu vực trong lĩnh vực kiểm tra, giám sát theo quy định của CTBT.

Đại sứ nhấn mạnh rằng các chương trình hỗ trợ kỹ thuật, tập huấn chuyên môn và nâng cao năng lực có thể chịu ảnh hưởng trực tiếp nếu CTBTO phải cắt giảm ngân sách. Ông kêu gọi đảm bảo rằng các biện pháp tiết kiệm chi phí sẽ không làm gián đoạn các hoạt động hỗ trợ nói chung, đặc biệt đối với các nước đang phát triển.

Đại sứ cũng khẳng định tiếp tục phối hợp chặt chẽ với CTBTO và các quốc gia thành viên để thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, đảm bảo cân bằng về địa lý, tăng cường sự tham gia của phụ nữ và thanh niên, đồng thời đóng góp vào mục tiêu chung hướng tới một thế giới không còn thử vũ khí hạt nhân.

Việt Thắng (TTXVN)