Việt Nam dẫn đầu trong khu vực về ứng dụng AI với mức tăng trưởng 20%/năm

Lễ công bố tại báo cáo "Nền kinh tế AI Việt Nam 2025," ngày 12/6. (Ảnh: Vietnam+)

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang là động lực chuyển đổi sâu rộng toàn cầu và được xếp hạng ưu tiên số một trong chương trình chuyển đổi số của Chính phủ và doanh nghiệp hàng đầu thế giới. Dự kiến đến năm 2030, AI sẽ tạo ra giá trị tương đương 5 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu.

Thông tin trên được công bố tại báo cáo "Nền kinh tế AI Việt Nam 2025," ngày 12/6, do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC)-Bộ Tài chính phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và Tập đoàn Tư vấn Boston Consulting Group (BCG) thực hiện.

Báo cáo đã thực hiện phân tích chuyên sâu về tình hình hiện tại và tiềm năng phát triển của AI tại Việt Nam đồng thời đưa ra những định hướng chiến lược quan trọng để thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế AI trong tương lai.

Ưu tiên hàng đầu của Việt Nam

Để hiện thực hóa mục tiêu trở thành một quốc gia dẫn đầu về AI, Chính phủ đã triển khai nhiều sáng kiến quan trọng. Nổi bật trong số đó là Nghị quyết 57/NQ-TW và chiến lược quốc gia về AI được nêu trong Quyết định 127/QĐ-TTg. Những văn bản này thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc thúc đẩy chuyển đổi số đồng thời là kim chỉ nam cho các hoạt động nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Theo báo cáo, dự báo AI sẽ trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững tại Việt Nam với quy mô nền kinh tế AI dự kiến đạt 120-130 tỷ USD vào năm 2040. Sự tăng trưởng này sẽ đến từ hai nguồn chính là tăng trưởng doanh thu tiêu dùng (45-55 tỷ USD) và tăng trưởng lợi nhuận nhờ nâng cao năng suất (60-75 tỷ USD).

Những con số này một mặt thể hiện tiềm năng to lớn của AI đối với sự phát triển kinh tế, mặt khác chỉ ra những cơ hội to lớn cho các doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách. Do đó, đây chính là thời điểm quan trọng để Việt Nam tận dụng tối đa tiềm năng của AI và khẳng định vị thế của mình trên bản đồ kinh tế số toàn cầu. Cụ thể, Việt Nam đã xác định rõ ràng AI là một trong những trụ cột chiến lược quốc gia đến năm 2030. Để đạt được mục tiêu này, nhiều chính sách thiết thực đang được triển khai để hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực, các công ty khởi nghiệp AI và các hoạt động nghiên cứu và phát triển. Bên cạnh đó, việc áp dụng AI đang được đẩy mạnh trong khu vực tư nhân.

Năm 2024, Việt Nam đứng thứ 2 trong số các quốc gia dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về số lượng startup và vốn đầu tư tập trung vào AI. (Ảnh: Vietnam+)

Theo báo cáo, Việt Nam đứng thứ 2 trong số các quốc gia dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về số lượng startup và vốn đầu tư tập trung vào AI (năm 2024). Một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển của AI tại Việt Nam là lực lượng lao động công nghệ thông tin và công nghệ số ngày càng đông đảo. Hiện nay, cả nước có hơn 150 trường đại học cung cấp các khóa học liên quan đến công nghệ thông tin và hơn 60.000 sinh viên tốt nghiệp hàng năm. Các cơ sở giáo dục như Đại học Bách khoa Hà Nội (HUST) đã tiên phong triển khai các chương trình cử nhân và thạc sĩ về AI để đáp ứng nhu cầu của ngành. Ngoài ra, NIC và chương trình Kiến tạo Tương lai AI (Build for AI Future) của Google đã trang bị cho sinh viên từ 80 trường đại học và cao đẳng với các kiến thức AI thiết yếu. Những chương trình này đã bước đầu đạt được những thành công đáng kể trong việc nâng cao nhận thức và kỹ năng về AI cho thế hệ trẻ.

Bên cạnh đó, sự quan tâm mạnh mẽ của công chúng đối với AI cũng là động lực quan trọng để thúc đẩy sự phát triển. Trong đời sống, một phần đáng kể dân số tích cực đón nhận các tiến bộ của AI và nhiều lãnh đạo doanh nghiệp cũng thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ.

Ba trụ cột phát triển

Để đạt được những thành công trong tương lai, Việt Nam cần củng cố các động lực tăng trưởng trọng yếu và các yếu tố hỗ trợ. Theo đó, báo cáo chỉ ra ba trụ cột phát triển tổng thể sẽ trực tiếp thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế AI. Thứ nhất là mở rộng ứng dụng AI ở cả khu vực công và tư. Đây là chìa khóa để thúc đẩy nền kinh tế AI tăng trưởng theo cấp số nhân và các lĩnh vực có tác động lớn cần được ưu tiên bao gồm dịch vụ Chính phủ, quản lý môi trường và thiên tai, chăm sóc sức khỏe, dịch vụ tài chính và giao thông vận tải.

Thứ hai là hỗ trợ hệ sinh thái AI đang phát triển để mở rộng quy mô và khả năng cạnh tranh. Điều này bao gồm các chương trình tăng tốc khởi nghiệp AI bền vững, cung cấp dịch vụ cố vấn kinh doanh và kỹ thuật, cơ hội đầu tư và hợp tác, giúp các doanh nghiệp mới tham gia thị trường trong nước phát triển và triển khai các giải pháp AI hiệu quả hơn. Cuối cùng là xây dựng nguồn nhân lực chuyên sâu, cụ thể là phát triển chương trình đào tạo AI đạt chuẩn quốc tế cho các bậc cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ đồng thời triển khai các chương trình đào tạo nhân tài AI quy mô lớn với chất lượng hàng đầu (như chương trình GCI của Nhật Bản).

Ngoài ba trụ cột chính, báo cáo cũng chỉ ra ba trụ cột hỗ trợ quan trọng để củng cố nền tảng của nền kinh tế AI Việt Nam. Đó là việc nâng cao kiến thức và nhận thức về AI, cải thiện cơ sở hạ tầng dữ liệu và điện toán chất lượng cao và xây dựng chính sách rõ ràng và thích ứng.

Ông Huy cho biết báo cáo “Nền kinh tế AI Việt Nam 2025” là tài liệu đầu tiên cung cấp một bức tranh toàn cảnh về nền kinh tế AI tại Việt Nam.

Ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc NIC chia sẻ Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển đổi đặc biệt quan trọng, trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 diễn ra mạnh mẽ với những đột phá mới về những công nghệ chiến lược (như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, công nghệ sinh học, năng lượng tái tạo và dữ liệu lớn) đang định hình lại chuỗi giá trị toàn cầu và làm thay đổi cấu trúc các nền kinh tế. Để nắm bắt cơ hội này, Việt Nam quyết tâm thiết lập một vị thế vững chắc trong lĩnh vực AI, thông qua việc chủ động thúc đẩy hợp tác sâu rộng với các quốc gia, nền kinh tế và các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới.

Ông Huy cũng cho biết báo cáo “Nền kinh tế AI Việt Nam 2025” là tài liệu đầu tiên cung cấp một bức tranh toàn cảnh về nền kinh tế AI tại Việt Nam, cung cấp một số kinh nghiệm, bài học quốc tế để phát triển AI và phân tích cơ hội trong những ngành kinh tế trọng điểm, đề xuất các trụ cột phát triển cho nền kinh tế AI.

"Chúng tôi hy vọng JICA và các đối tác Nhật Bản sẽ tiếp tục đồng hành cùng Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia trong việc phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao và ươm tạo, tăng tốc phát triển các startup Việt Nam trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Với nguồn nhân lực trẻ, năng động, am hiểu công nghệ và khát khao đổi mới, sáng tạo, Việt Nam đã sẵn sàng cho hành trình trở thành trung tâm nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI trong khu vực và toàn cầu," ông Huy khẳng định.

Về phía JICA, ông Kubo Yoshimoto, Phó trưởng đại diện văn phòng tại Việt Nam nhấn mạnh từ lâu JICA đã hỗ trợ sự phát triển và hợp tác chặt chẽ với Chính phủ để thúc đẩy tăng trưởng bền vững và đổi mới sáng tạo. Để ứng phó với chuyển đổi số nhanh chóng trên toàn cầu, JICA đã thành lập Phòng thí nghiệm DX JICA (vào năm 2022). Đây là sáng kiến chuyên biệt nhằm thúc đẩy đổi mới số (bao gồm AI) ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

Ông Kubo nhấn mạnh: "Chúng tôi tin rằng sự hợp tác này sẽ phát huy thế mạnh của Việt Nam và tạo nền tảng vững chắc cho thành công lâu dài," ông Kubo nói.

Theo ban tổ chức, Chương trình công bố Báo cáo "Nền kinh tế AI Việt Nam 2025" được tổ chức với mục tiêu cung cấp một bức tranh toàn diện về tiềm năng, xu hướng và định hướng phát triển AI tại Việt Nam. Sự kiện có sự tham dự của khoảng 100 đại biểu, bao gồm đại diện các bộ, ngành, viện nghiên cứu, trường đại học, quỹ đầu tư, tổ chức quốc tế, tập đoàn công nghệ, công ty khởi nghiệp và chuyên gia trong lĩnh vực AI đến từ Việt Nam và Nhật Bản.

Chương trình diễn ra với Lễ công bố Báo cáo "Nền kinh tế AI của Việt Nam 2025" và các phiên thảo luận chuyên sâu với sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu, nhằm trao đổi về xu hướng công nghệ, cơ chế chính sách và các mô hình ứng dụng AI hiệu quả. Bên cạnh đó, khu vực triển lãm trưng bày các giải pháp AI tiêu biểu trong nhiều lĩnh vực (như sản xuất, giáo dục, tài chính và đô thị thông minh) giới thiệu những công nghệ và mô hình ứng dụng đang được triển khai tại Việt Nam và Nhật Bản.

Theo đó, chương trình đã trở thành một diễn đàn quan trọng giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp, các tập đoàn công nghệ và đội ngũ chuyên gia trẻ chia sẻ giải pháp, mở rộng cơ hội hợp tác, đồng thời thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực AI./.

(Vietnam+)