Việt Nam hướng tới cân bằng thương mại với Hoa Kỳ

Mới đây, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã công bố mức thuế cơ bản 10% đối với hàng nhập khẩu từ tất cả các quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới; và mức thuế quan cao hơn cho các nước có thặng dư thương mại với Hoa Kỳ. Trong đó, Việt Nam bị phía Hoa Kỳ áp thuế đối ứng 46%.

Trao đổi với báo chí về sự kiện này tại cuộc họp báo thường kỳ quý I/2025, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, Việt Nam luôn hướng tới cân bằng thương mại với Hoa Kỳ nhưng theo hướng tăng kim ngạch xuất nhập khẩu, tối đa hóa lợi ích song phương, thay vì áp thuế để giảm kim ngạch, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân và doanh nghiệp.

Với định hướng cân bằng thương mại, ông Trương Bá Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Chính sách Thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính) cho biết, Bộ đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định 73/2025/NĐ-CP trong đó giảm thuế suất thuế nhập khẩu đối với 16 nhóm mặt hàng. Đây là nỗ lực lớn của Việt Nam trong việc cân bằng thương mại đối với các đối tác chiến lược toàn diện nói chung và Mỹ nói riêng.

“Khi tham mưu sửa Nghị định 73/NĐ-CP, chúng tôi đã rà soát lại toàn bộ thuế với hàng nhập khẩu như thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt…Đó là căn cứ để đề xuất mức thuế suất cân bằng giữa Việt Nam và các đối tác thương mại", ông Trương Bá Tuấn nói.

Thống kê kim ngạch xuất, nhập khẩu giữa Việt Nam - Mỹ qua các năm

Hiện mặt bằng thuế quan của Việt Nam đang thấp hơn rất nhiều so với mức 90% hoặc 46% mà Mỹ đang tính toán. Tổng hợp tất cả các loại thuế này vẫn thấp hơn rất nhiều so với con số phía Hoa Kỳ công bố. Thực tế, hàng hóa của Hoa Kỳ xuất khẩu sang Việt Nam chỉ phải chịu mức thuế 15% hoặc thấp hơn. Trước đó, báo cáo mới nhất của Văn phòng đại diện thương mại Hoa Kỳ, mức thuế nhập khẩu bình quân của Việt Nam chỉ là 9,4%, tức là bằng hơn 1/10 mức 90% do Hoa Kỳ tính toán.

"Nếu chiếu vào con số mà phía Mỹ công bố thì nó không thuần túy là yếu tố thuế. Do đó phải tìm hiểu kỹ và nhanh căn cứ của họ để có giải pháp phù hợp, bởi vì nếu thuần túy yếu tố thuế thì không đến mức như vậy…”, ông Trương Bá Tuấn thông tin.

Nếu Hoa Kỳ chính thức áp mức thuế suất 46%, nhiều nhóm hàng xuất khẩu của Việt Nam như linh kiện điện tử, dệt may, sản phẩm nông nghiệp, nhựa, da giày sẽ chịu ảnh hưởng đáng kể.

Liên quan đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cũng khẳng định, Việt Nam đã rất chủ động rà soát, điều chỉnh mức thuế nhập khẩu, đặc biệt là nhập khẩu từ Mỹ. Mục tiêu nhìn vào tương lai giúp tăng kim ngạch nhập khẩu hướng tới cân bằng thương mại tốt hơn. Việc này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác chứ không chỉ riêng thuế.

"Hiện Bộ Tài chính và các cơ quan chức năng đang tích cực nghiên cứu và tìm hiểu vì sâu xa của vấn đề là hướng tới cân bằng thương mại chứ không ai muốn chênh lệch. Cân bằng thì phải phát triển, tức là kim ngạch lớn hơn nhưng không cần phải giải quyết bằng biện pháp thuế. Đó mới là giải pháp..”- Thứ trưởng bày tỏ quan điểm.

Nếu Hoa Kỳ chính thức áp mức thuế suất 46%, nhiều nhóm hàng xuất khẩu của Việt Nam như linh kiện điện tử, dệt may, nhựa, da giày... sẽ chịu ảnh hưởng đáng kể.

Chính vì vậy, Thứ trưởng cho rằng Việt Nam cần kiên trì tìm ra giải pháp; kiên trì trao đổi, chia sẻ với các bên đối tác thương mại để hướng tới cân bằng thương mại. Cân bằng thương mại theo nghĩa phát triển vừa tăng kim ngạch vừa không tăng thuế để người dân cả hai nước cùng được hưởng lợi từ việc phát triển thương mại đó mới là quan trọng.

Thông tin về giải pháp trước mắt, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, hiện nay Chính phủ và Bộ Tài chính đang rà soát kỹ các vấn đề liên quan. Chính phủ cũng cử đoàn công tác sang Hoa Kỳ trong tuần này và sẽ có trao đổi trực tiếp để tiến đến một thỏa thuận hợp lý nhằm hướng đến cân bằng thương mại dựa trên tinh thần đôi bên cùng có lợi với Hoa Kỳ.

Hương Giang