Việt Nam - Nhật Bản hợp tác, chia sẻ sáng kiến tài chính ứng phó với biến đổi khí hậu

Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng và Bộ trưởng Bộ Tài chính Nhật Bản Kato Katsunobu.

Chào mừng Bộ trưởng Kato Katsunobu và các thành viên trong Đoàn công tác tới thăm và làm việc với Bộ Tài chính Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Nhật Bản là đối tác lớn của Việt Nam về thương mại, kinh tế, đầu tư và là nước cung cấp ODA lớn nhất cho Việt Nam. Các dự án ODA được đánh giá mang lại hiệu quả và góp phần vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Việt Nam và Nhật Bản cũng là thành viên của nhiều hiệp định thương mại tự do như Hiệp định đối tác kinh tế Việt Nam – Nhật Bản, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN – Nhật Bản, Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương, và Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực, nhờ đó góp phần thúc đẩy kinh tế, thương mai giữa hai nước.

Năm 2023 là dấu mốc quan trọng trong quan hệ hợp tác song phương khi hai nước đã nâng cấp quan hệ lên “Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới”, là tiền đề phát triển quan hệ sâu rộng giữa hai nước trong tương lai. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đánh giá cao và tin tưởng mối quan hệ hợp tác giữa hai nước trong 50 năm qua trên các lĩnh vực đã góp phần vào sự phát triển quan hệ hai nước Việt Nam – Nhật Bản nói chung và của ngành Tài chính nói riêng.

Chia sẻ về tình hình kinh tế vĩ mô của Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin, năm 2024 vừa qua, dù gặp nhiều khó khăn nhưng Việt Nam vẫn có tăng trưởng mạnh mẽ, GDP đạt 7,09%, tất cả các mục tiêu kinh tế - xã hội đặt ra đều đạt và vượt mức. Theo đánh giá của Quỹ Tiền tệ quốc tế, Việt Nam là nước duy nhất ASEAN nằm trong top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất thế giới. "Đây là nền tảng cho Việt Nam tiếp tục phát triển bứt phá trong năm 2025", Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại cuộc làm việc.

Về hợp tác ODA, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cảm ơn Chính phủ Nhật Bản đã dành cho Chính phủ Việt Nam sự hỗ trợ tài chính hiệu quả để thực hiện các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng quy mô, có tính lan tỏa lớn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong thời gian qua. Điển hình là các dự án lớn như: Xây dựng cầu Nhật Tân, Xây dựng nhà ga T2 của Sân bay quốc tế Nội Bài, và gần đây nhất là Tuyến Metro số 1 TP. Hồ Chí Minh, Bến Thành – Suối Tiên đã chính thức vận hành thương mại từ cuối tháng 12/2024.

Bộ trưởng đề nghị phía Nhật Bản quan tâm, tiếp tục hỗ trợ, đồng hành cùng phía Việt Nam để triển khai Chương trình ODA thế hệ mới theo thống nhất với Lãnh đạo cấp cao hai nước, tập trung vào bốn trụ cột gồm: Ứng phó với biến đổi khí hậu; Chuyển đổi sang nền kinh tế số; Phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế; Phát triển và nâng cao năng lực hệ thống y tế.

Phía Việt Nam cũng mong muốn Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản ủng hộ chủ trương tài trợ cho phía Việt Nam khoản vay hỗ trợ ngân sách cho lĩnh vực tăng trưởng xanh với quy mô dự kiến khoảng 30 – 50 tỷ JPY mỗi năm với điều kiện vay ưu đãi nhất và cơ chế giải ngân nhanh và theo thủ tục đơn giản và linh hoạt, tương tự như đã triển khai thành công khoản vay hỗ trợ ngân sách trị giá 50 tỷ JPY cho Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội mà Chính phủ Nhật Bản đã tài trợ cho Việt Nam vào năm 2023.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng nhấn mạnh đến vấn đề ứng phó rủi ro thiên tai. Theo Bộ trưởng, Việt Nam cũng như nhiều quốc gia tại châu Á là những quốc gia chịu nhiều ảnh hưởng của rủi ro thiên tai. Cơn bão Yagi tháng 9/2024 vừa qua đã ảnh hưởng lớn đến một số quốc gia trong khu vực, trong đó thiệt hại cho Việt Nam khoảng 3,3 tỷ USD.

Bộ trưởng mong muốn hai bên tăng cường hợp tác để cùng chia sẻ các kinh nghiệm, sáng kiến tài chính ứng phó với rủi ro thiên tai cũng như các khoản ODA tập trung vào ứng phó với giảm phát thải. Bộ Tài chính Nhật Bản có thể chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ xây dựng các quy định pháp luật, cách thức triển khai các hoạt động tái bảo hiểm đối với bảo hiểm rủi ro thiên thai, đặc biệt là bảo hiểm nông nghiệp và bảo hiểm tài sản công; xây dựng cơ sở dữ liệu và mô hình rủi ro thiên tai; hỗ trợ tăng cường năng lực cán bộ quản lý về chương trình tài chính bảo hiểm rủi ro thiên tai.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nhật Bản Kato Katsunobu chúc mừng những kết quả phát triển kinh tế của Việt Nam.

Chúc mừng những kết quả phát triển kinh tế - xã hội mà Việt Nam đã đạt được, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nhật Bản tin rằng, với sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước Việt Nam cùng nỗ lực tinh gọn bộ máy, nền kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ thời gian tới.

Cùng quan điểm với Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng về chống biến đổi khí hậu, Bộ trưởng Kato Katsunobu cho rằng, Việt Nam và Nhật Bản là những quốc gia chịu nhiều tác động của thiên tai. Do đó, hai nước cần chia sẻ kinh nghiệm, các giải pháp để giảm thiểu, khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nhật Bản đánh giá cao 4 trụ cột Việt Nam sẽ triển khai, trong đó có ứng phó với biến đổi khí hậu. Bộ trưởng Kato Katsunobu khẳng định, Nhật Bản sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trong vấn đề này như hỗ trợ phát triển các dự án năng lượng tái tạo, lưới truyền tải điện... để Việt Nam đạt mục tiêu trung hòa các bon, đồng thời có các hỗ trợ để Việt Nam ứng phó với biến đổi khí hậu, thảm họa thiên nhiên...

Tại buổi tiếp, hai Bộ trưởng cũng trao đổi về các giải pháp thích ứng trong hoạt động thương mại khi Mỹ có chính quyền mới của Tổng thống tái đắc cử Donald Trump thay đổi chính sách; các giải pháp khắc phục tình trạng chậm thanh toán các dự án ODA của Nhật Bản tại Việt Nam; hợp tác về đào tạo nguồn nhân lực; việc tham dự sự kiện EXPO 2025 do Nhật Bản đăng cai tại Osaka.

Trần Huyền