Việt Nam sẽ sớm có cơ chế thử nghiệm riêng cho UAV tầm cao

Ngành công nghệ vũ trụ là một trong 11 ngành công nghệ chiến lược tại Việt Nam theo Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ban hành tại Quyết định số 1131 ngày 12/6/2025. Đây là ngành công nghệ có ý nghĩa quan trọng đối với chủ quyền, an ninh và phát triển kinh tế – xã hội.

Tuy nhiên, theo Bộ Khoa học và Công nghệ, lĩnh vực này đang đối mặt với nhiều khó khăn, nhất là về quy trình cấp phép thiết bị bay, thử nghiệm, cũng như giữ chân và phát huy nhân lực chất lượng cao.

Để tháo gỡ các vướng mắc trên, theo đại diện Vụ Khoa học công nghệ và kỹ thuật, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ đang tập trung vào 3 nhóm giải pháp trọng tâm. Đầu tiên là tạo điều kiện cấp phép thử nghiệm cho các sản phẩm công nghệ chiến lược.

Nhiều doanh nghiệp, cơ quan nghiên cứu ở Việt Nam đã nghiên cứu, phát triển các sản phẩm UAV. Trong ảnh là sản phẩm UAV của CT Group.

Cụ thể, Bộ sẽ cùng với doanh nghiệp phát triển sản phẩm công nghệ chiến lược phối hợp với các cơ quan liên quan như Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Xây dựng để xây dựng cơ chế sandbox thử nghiệm thiết bị bay, UAV tầm cao, bảo đảm vừa an toàn, an ninh, vừa khuyến khích đổi mới sáng tạo.

“Quy trình cấp phép sẽ thực hiện theo quy định tại Luật Khoa học, Công nghệ & Đổi mới sáng tạo 2025 giúp các viện, trường, doanh nghiệp dễ dàng thử nghiệm trong phạm vi được kiểm soát”, đại diện Vụ Khoa học công nghệ và kỹ thuật nêu.

Bên cạnh đó, Chính phủ sẽ thúc đẩy việc hình thành Trung tâm nghiên cứu và thử nghiệm thiết bị bay, hướng tới nội địa hóa từng bước các công nghệ lõi, cũng như hỗ trợ đánh giá, đo lường chất lượng sản phẩm cho các doanh nghiệp, viện, trường.

Để thu hút và giữ chân nhân lực của ngành công nghệ cao này, đại diện Vụ Khoa học công nghệ và kỹ thuật cho biết, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng chương trình đào tạo liên ngành về công nghệ vũ trụ, gắn với các đề án phát triển nguồn nhân lực công nghệ chiến lược.

“Song song, khuyến khích các doanh nghiệp trong nước đặt hàng sản phẩm và dịch vụ vũ trụ, để nhà khoa học Việt Nam có cơ hội nghiên cứu – ứng dụng ngay trong nước, giảm tình trạng “chảy máu chất xám”, đại diện Vụ Khoa học công nghệ và kỹ thuật đề xuất.

Sản phẩm UAV của Tập đoàn Viettel tại Triển lãm 80 năm thành tựu đất nước.

Trước đó, tại Tọa đàm “Đưa công nghệ vũ trụ thành động lực phát triển mới”, PGS.TS Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam nêu quan điểm, muốn phá vỡ rào cản, khó khăn và thúc đẩy sự phát triển ngành công nghệ vũ trụ cần xây dựng chiến lược dài hạn, không chỉ ở mức 10 năm mà phải dài hơi hơn, đến năm 2040, 2050 và có cơ chế đảm bảo tài chính đi theo chiến lược. Để tạo ra một sức mạnh tổng hợp, cần xây dựng một Cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia như nhiều nước đã làm.

Theo các chuyên gia, công nghệ vũ trụ không còn là lĩnh vực giới hạn trong các chương trình khám phá không gian của một số ít quốc gia. Thay vào đó, ngành công nghệ này đã trở thành một trụ cột chiến lược của nhiều nền kinh tế hiện đại, với các ứng dụng thiết thực trong đời sống như dự báo thời tiết, phòng chống thiên tai, viễn thông, nông nghiệp thông minh, giám sát môi trường, quy hoạch đô thị, logistics, cũng như trong lĩnh vực an ninh - quốc phòng.

Theo báo cáo mới nhất của Space Foundation, kinh tế vũ trụ toàn cầu năm 2024 đã đạt gần 613 tỷ USD và được dự báo sẽ vượt mốc 1.000 tỷ USD vào năm 2030. Tại Việt Nam, mặc dù công nghệ vũ trụ còn ở giai đoạn đầu phát triển, chúng ta đã có những bước đi quan trọng. Mới đây, CT Group đã ký biên bản ghi nhớ với đối tác Hàn Quốc xuất khẩu 5000 UAV.

Theo Nguyễn Hoài (TPO)