Việt Nam thúc đẩy cách tiếp cận toàn diện về quyền con người trong ASEAN

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn (thứ mười từ bên trái) chụp ảnh chung với các đại biểu tham dự Hội nghị các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Ủy ban Liên chính phủ về Nhân quyền ASEAN (AICHR). Ảnh: Hằng Linh/PV TTXVN tại Malaysia

Tại phiên Đối thoại với các Đại diện AICHR, các bộ trưởng đánh giá cao những đóng góp thiết thực của AICHR trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN. Các bộ trưởng cũng hoan nghênh nỗ lực của AICHR lồng ghép quyền con người trên tất cả các lĩnh vực hợp tác, thúc đẩy quyền của phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật và ứng phó các vấn đề đang nổi lên như môi trường, biến đổi khí hậu, sức khỏe tinh thần, tội phạm xuyên quốc gia, an ninh mạng, quản trị trí tuệ nhân tạo và các công nghệ mới nổi… Tại phiên đối thoại, các bộ trưởng đã thông qua Kế hoạch Công tác của AICHR giai đoạn 2026-2030 và đề nghị AICHR bám sát Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, tiếp tục đổi mới tư duy và cách tiếp cận linh hoạt, sáng tạo, thích ứng và kịp thời trong các nỗ lực thúc đẩy và bảo vệ quyền con người, đóng góp cho việc hiện thực hóa một Cộng đồng ASEAN tự cường, năng động, sáng tạo và lấy người dân làm trung tâm.

Đánh giá cao nỗ lực của AICHR trong 15 năm qua, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn bày tỏ tin tưởng AICHR sẽ tiếp tục góp phần quan trọng vào việc triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 cùng các chiến lược hợp tác của ASEAN. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng nhấn mạnh việc thúc đẩy và bảo đảm quyền con người có tính liên ngành, liên trụ cột, đòi hỏi cách tiếp cận toàn diện và tăng cường phối hợp giữa AICHR với các cơ quan chuyên ngành để tối ưu hóa nguồn lực dành cho hợp tác nhân quyền. Bên cạnh những tiến triển đạt được, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng đề nghị AICHR cần quan tâm xử lý các thách thức như nghèo đói, điều kiện làm việc khắc nghiệt và tác động của công nghệ đến quyền con người. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng thông báo Việt Nam sẽ tổ chức Hội thảo AICHR về quyền của người đi biển, dự kiến vào cuối năm 2025, nhằm nâng cao nhận thức và chia sẻ thực tiễn tốt, thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực này.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn tham dự Hội nghị các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Ủy ban Liên chính phủ về Nhân quyền ASEAN (AICHR). Ảnh: Hằng Linh/PV TTXVN tại Malaysia

Tại Hội nghị Ủy ban Hiệp ước SEANWFZ, các bộ trưởng nhấn mạnh vai trò quan trọng của Hiệp ước trong bối cảnh tình hình an ninh quốc tế và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp. Các bộ trưởng ghi nhận tiến độ triển khai Kế hoạch hành động tăng cường thực thi Hiệp ước SEANWFZ giai đoạn 2023-2027, nhất trí tăng cường hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA), nâng cao năng lực của khu vực về an toàn và an ninh hạt nhân cũng như ứng dụng năng lượng hạt nhân dân sự an toàn và bền vững.

Hội nghị nhất trí tiếp tục thúc đẩy và đề cao giá trị và vai trò của Hiệp ước ở tầm toàn cầu, trong đó có việc đệ trình Nghị quyết về Hiệp ước SEANWFZ lên Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa họp thứ 80 và tăng cường tham vấn với các nước sở hữu vũ khí hạt nhân về việc ký Nghị định thư SEANWFZ. Các bộ trưởng cũng hoan nghênh và cam kết hoàn tất thủ tục để Timor Leste tham gia Hiệp ước tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 vào tháng 10/2025, qua đó khẳng định cam kết của khu vực trong giải trừ và chống phổ biến vũ khí hạt nhân.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn chụp ảnh cùng các Bộ trưởng Ngoại giao tham dự Hội nghị Ủy ban Hiệp ước khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ). Ảnh: TTXVN phát

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định, ra đời cách đây 30 năm, Hiệp ước SEANWFZ thể hiện cam kết chung của các nước duy trì khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân. Trong bối cảnh gia tăng các nguy cơ hạt nhân, Hiệp ước SEANWFZ tiếp tục là nền tảng của cấu trúc an ninh khu vực và là đóng góp thiết thực của ASEAN vào các nỗ lực giải trừ quân bị toàn cầu. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng thông báo Việt Nam đang tích cực hoàn tất các thủ tục nội bộ liên quan tới việc Timor Leste sớm tham gia Hiệp ước SEANWFZ.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng đề nghị cần tiếp tục duy trì tiến trình đối thoại của ASEAN với các nước sở hữu vũ khí hạt nhân, hướng tới việc các nước này tham gia ký Nghị định thư của Hiệp ước SEANWFZ, đồng thời tăng cường trao đổi nội bộ để xây dựng lập trường chung của ASEAN. Nhân dịp này, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng thông báo Việt Nam sẽ đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hội nghị kiểm điểm lần thứ 11 Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) vào năm 2026 và trông đợi sự ủng hộ, phối hợp chặt chẽ của các nước.

Cùng ngày, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cũng đã có các cuộc gặp song phương với Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan, Lào và Campuchia.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn gặp Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan, Maris Sangiampongsa. Ảnh: Hằng Linh/PV TTXVN tại Malaysia

Tại cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan Maris Sangiampongsa, hai Bộ trưởng bày tỏ vui mừng trước việc quan hệ hợp tác hai nước phát triển lên tầm cao mới, quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện, trong đó quan hệ chính trị, an ninh, quốc phòng ngày càng tin cậy; hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư tiếp tục là trụ cột vững chắc; hợp tác trên các lĩnh vực khác như khoa học công nghệ, du lịch, giáo dục đào tạo, văn hóa và giao lưu nhân dân… phát triển sâu rộng, với nhiều hình thức mới.

Hai bên nhấn mạnh quyết tâm triển khai tốt kết quả Kỳ họp Nội các chung Việt Nam – Thái Lan lần thứ 4 (15 - 16/5/2025); sớm xây dựng Chương trình Hành động triển khai quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện giai đoạn 2026 - 2030 với các nội dung thực chất cụ thể, phấn đấu sớm đạt kim ngạch thương mại 25 tỷ USD và thúc đẩy triển khai hiệu quả Chiến lược “Ba kết nối”, trong đó có việc sớm lập Nhóm công tác chung để trao đổi kế hoạch cụ thể nhằm thực hiện Chiến lược này; cam kết không cho phép bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào sử dụng lãnh thổ của nước này để chống lại nước kia; khai thác tốt các lĩnh vực mới nhiều tiềm năng như khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế số, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo, chuyển đổi năng lượng.

Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan đề nghị hai bên trao đổi những phương thức mới nhằm thúc đẩy hợp tác du lịch, bảo đảm an ninh lương thực và tạo điều kiện cho hợp tác khu vực tư nhân. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn hoàn toàn nhất trí và khẳng định ủng hộ các sáng kiến kết nối du lịch trong khu vực ASEAN; đẩy mạnh kết nối trong khuôn khổ Chiến lược hợp tác kinh tế Ayeyawady-Chao Phraya-Mekong (ACMECS); đồng thời đề nghị Thái Lan tiếp tục tạo thuận lợi cho cộng đồng người Việt tại Thái Lan. Hai bên hoan nghênh tăng cường giao lưu nhân dân, phát huy hơn nữa vai trò người Việt tại Thái Lan cũng như người Thái tại Việt Nam nhằm đóng góp tích cực vào phát triển quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam – Thái Lan.

Hai bộ trưởng nhất trí tiếp tục phối hợp, tham vấn, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương; củng cố đoàn kết và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong các vấn đề quốc tế và khu vực; hợp tác phát triển tiểu vùng Mekong, quản lý và sử dụng bền vững nguồn nước sông Mekong; ủng hộ hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS), phối hợp quan điểm tại diễn đàn BRICS.

Đáp lại chia sẻ của Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan về tình hình Thái Lan – Campuchia gần đây, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết Việt Nam quan tâm theo dõi và mong hai nước tránh gây căng thẳng, sớm giải quyết vấn đề thông qua đối thoại hòa bình, hữu nghị, củng cố đoàn kết ASEAN, góp phần tích cực xây dựng Cộng đồng ASEAN vững mạnh và vì một khu vực hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn gặp Bộ trưởng Ngoại giao Lào, Thongsavanh Phomvihane. Ảnh: Hằng Linh/PV TTXVN tại Malaysia

Tại cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Lào Thongsavanh Phomvihane, hai bộ trưởng bày tỏ vui mừng nhận thấy quan hệ hợp tác Việt Nam - Lào tiếp tục phát triển mạnh mẽ, hiệu quả, đi vào chiều sâu, thực chất trên tất cả các lĩnh vực. Tin cậy chính trị tiếp tục được tăng cường thông qua duy trì thường xuyên trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp cũng như trong khuôn khổ các cơ chế hợp tác; hợp tác quốc phòng-an ninh tiếp tục đi vào chiều sâu, hiệu quả và là chỗ dựa vững chắc cho nhau; hợp tác kết nối giữa hai nước có nhiều tiến triển, nhất là về hạ tầng giao thông, cửa khẩu, cảng biển; giao lưu nhân dân ngày càng sâu rộng, gắn bó chặt chẽ.

Hai bộ trưởng bày tỏ vui mừng khi hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư có những biến chuyển mạnh mẽ. Kim ngạch thương mại hai chiều 5 tháng đầu năm 2025 đạt 1,6 tỷ USD, tăng 100,4% so với cùng kỳ, hướng tới mục tiêu 5 tỷ USD trong thời gian tới. Với việc đưa vào sử dụng cầu cảng 3 Vũng Áng, Lào có thể mở rộng hội nhập quốc tế, thuận lợi trong xuất nhập khẩu hàng hóa, tô đậm thêm sự gắn kết, hợp tác kinh tế Việt-Lào, qua đó thể hiện rõ tình cảm đặc biệt tin cậy và chí tình, chí nghĩa đồng chí, anh em Việt-Lào.

Trao đổi về các biện pháp thúc đẩy hợp tác giữa hai Bộ Ngoại giao trong thời gian tới, hai Bộ trưởng hài lòng chia sẻ đây là cuộc gặp lần thứ hai giữa hai bộ trưởng trong hai tháng vừa qua; nhất trí chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp triển khai hiệu quả các cam kết, thỏa thuận của Lãnh đạo cấp cao hai nước; chuẩn bị tốt các hoạt động, chuyến thăm, gặp gỡ cấp cao trong thời gian tới, nhất là Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945-19/8/2025) và Quốc khánh Việt Nam (2/9/1945-02/9/2025), 50 năm Quốc khánh Lào (21/12/1975-21/12/2025) và kỷ niệm 105 năm ngày sinh của Chủ tịch Kayson Phomvihan (13/12/1920-13/12/2025); triển khai hiệu quả Thỏa thuận hợp tác giai đoạn 2021-2025 và sớm thống nhất Thỏa thuận hợp tác giai đoạn mới; phát huy hiệu quả các cơ chế Tham vấn Chính trị cấp Bộ trưởng và Tham khảo Chính trị cấp Thứ trưởng Ngoại giao. Bộ trưởng Ngoại giao Lào trân trọng nhắc lại việc lực lượng vũ trang Lào tham gia diễu binh tại Lễ kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025) và sắp tới tại Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh Việt Nam có ý nghĩa to lớn đối với Lào và quan hệ đoàn kết đăc biệt Việt Nam - Lào.

Hai bên cũng chia sẻ quan điểm về một số vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm; nhất trí tiếp tục phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương, nhất là trong ASEAN và các cơ chế hợp tác tiểu vùng Mekong; ủng hộ lập trường chung của ASEAN về các vấn đề chiến lược ở khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn gặp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao và hợp tác Quốc tế Campuchia, Prak Sokhonn. Ảnh: Hằng Linh/PV TTXVN tại Malaysia

Tại cuộc gặp với Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia Prak Sokhonn, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn vui mừng thông báo với Phó Thủ tướng Prak Sokhonn về việc ngày 01/07/2025 vừa qua Việt Nam đã triển khai sáp nhập các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Việc sáp nhập này nhằm giảm số lượng, tăng quy mô đơn vị hành chính, mở rộng không gian phát triển, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương.

Phó Thủ tướng Prak Sokhonn chúc mừng Việt Nam triển khai thành công cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy để tiến vào kỷ nguyên phát triển thịnh vượng.

Hai Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao vui mừng trước quan hệ tốt đẹp giữa hai nước hiện nay. Lãnh đạo cấp cao hai nước thường xuyên gặp gỡ, trao đổi các biện pháp thúc đẩy quan hệ hai nước; các cơ chế hợp tác được duy trì, hợp tác giữa các bộ, ngành và địa phương ngày một mở rộng; đáng chú ý hợp tác thương mại tiến triển mạnh mẽ, riêng 5 tháng đầu năm 2025, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 5,5 tỷ USD, tăng 18,8% so với cùng kỳ năm 2024. Phó Thủ tướng Prak Sokhonn vui mừng thông báo Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia, Chủ tịch Thượng viện Hun Sen sẽ tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh Việt Nam (02/9/1945-02/9/2025).

Hai Phó Thủ tướng nhất trí tiếp tục phối hợp chặt chẽ, cũng như thúc đẩy các bộ, ngành khác phát huy hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương hiện có, đẩy mạnh hợp tác toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, trong đó chú trọng tăng cường trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao, kết nối cơ sở hạ tầng, giao thông, cửa khẩu, đẩy mạnh hơn nữa hợp tác thương mại, tăng cường giao lưu nhân dân, mở rộng hợp tác du lịch.

Phó Thủ tướng Prak Sokhonn ghi nhận các đề nghị của Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn về việc tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam gia tăng đầu tư vào Campuchia, cũng như để Việt Nam gia tăng xuất khẩu xi măng, sắt, thép, nguyên vật liệu xây dựng sang Campuchia; hai bên tích cực phối hợp chặt chẽ trên các vấn đề phân giới cắm mốc biên giới trên bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho bà con gốc Việt tại Campuchia trên tinh thần láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài.

Sau khi Phó Thủ tướng Prak Sokhonn đề cập quan điểm của Campuchia về tình hình căng thẳng Thái Lan - Campuchia, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn khẳng định Việt Nam mong muốn hai nước giải quyết hòa bình, hữu nghị, củng cố đoàn kết ASEAN, góp phần tích cực xây dựng Cộng đồng ASEAN vững mạnh và vì một khu vực hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

Hằng Linh-Thành Trung (TTXVN)