Việt Nam trước cơ hội kết nối thị trường kinh tế số 2 nghìn tỷ USD
Một cột mốc tương lai được đề cập gần đây rất nhiều. Đó là Hiệp định khung ASEAN về kinh tế số (DEFA) dự kiến sẽ hoàn tất vào cuối năm 2025, với dự báo sẽ là hiệp định kinh tế số tầm khu vực đầu tiên trên thế giới.
VIDEO TỌA ĐÀM (phần 2):
Tiếp tục phần 2 cuộc bàn tròn trực tuyến về chủ đề " Việt Nam trước cơ hội hợp tác kinh tế số ASEAN", nhân ngày Chuyển đổi số Quốc gia năm nay (10/10), các khách mời đề cập đến cơ hội của Việt Nam hội nhập vào nền kinh tế số khu vực thông qua một cột mốc tương lai được đề cập gần đây rất nhiều. Đó là Hiệp định khung ASEAN về kinh tế số (DEFA) dự kiến sẽ hoàn tất vào cuối năm 2025, với dự báo khả năng đây sẽ là hiệp định kinh tế số tầm khu vực đầu tiên trên thế giới.
Tôi muốn dành một phần của cuộc bàn tròn này để trao đổi riêng về một cột mốc tương lai được đề cập gần đây rất nhiều. Đó là Hiệp định khung ASEAN về kinh tế số (DEFA) dự kiến sẽ hoàn tất vào cuối năm 2025, với dự báo khả năng đây sẽ là hiệp định kinh tế số tầm khu vực đầu tiên trên thế giới. Các vị khách mời xin nêu quan điểm về cơ hội đến từ DEFA đối với các nước nói riêng cũng như cơ hội liên kết kinh tế số khu vực nói chung.
Đại sứ Phạm Quang Vinh: Đối với tôi, điều quan trọng nhất là ASEAN cần đồng thuận để làm việc cùng nhau về DEFA, thỏa thuận khung về kinh tế số. Nếu chúng ta có thể đồng thuận về một lộ trình, điều đó đã rất quan trọng. Chúng ta có hai năm kể từ tháng 12 năm ngoái để làm việc hướng tới lộ trình đó, và tôi rất hy vọng rằng vào cuối năm sau, chúng ta sẽ có một lộ trình gọi là DEFA, điều này sẽ là cơ sở và nền tảng cho chúng ta.
Điểm thứ nhất là hợp tác với nhau. Điểm thứ hai là xây dựng năng lực. Điểm thứ ba là hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình tiến tới điều mà chúng ta gọi là kinh tế số, điều này sẽ rất quan trọng trong hiện tại.
Điểm thứ hai, nếu chúng ta có thể bắt đầu quá trình này ngay bây giờ, chúng ta sẽ đạt được một điều gì đó, vì chúng ta tạo điều kiện cho mọi người làm việc cùng nhau. Không chỉ là quan hệ giữa các chính phủ, mà còn giữa các doanh nghiệp, họ sẽ thấy đây là cơ hội để chuẩn bị cho sự hội nhập khu vực trong lĩnh vực kinh tế số, điều này rất quan trọng.
Đại sứ Phạm Quang Vinh
Điểm thứ ba, vào cuối năm sau, nếu chúng ta có một lộ trình tốt, đó sẽ là một cột mốc quan trọng, và chúng ta sẽ có một kế hoạch hành động để làm việc cùng nhau.
Tôi nghĩ rằng điều này sẽ mang lại những thành tựu cụ thể và hữu hình cho chúng ta. Không chỉ giữa chính phủ với chính phủ, mà chính phủ cũng phải lập kế hoạch hành động cho khung pháp lý, chính sách và tất cả các vấn đề khác, bao gồm thanh toán, luồng dữ liệu, trung tâm dữ liệu và mọi thứ khác. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng có thể chuẩn bị cho mình một cách chủ động.
Có những tính toán cho rằng, từ bây giờ đến năm 2030, mức kinh tế tự nhiên hiện tại khoảng 300 triệu USD trong ASEAN có thể đạt 1 tỷ USD vào năm 2030. Nhưng nếu chúng ta bắt đầu ngay bây giờ, con số đó có thể gấp đôi lên 2 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế số. Tiềm năng thực sự rất lớn.
Các thảo luận từ đầu đề cập đến một điều: chúng ta nhận ra tiềm năng to lớn trong nền kinh tế số thông qua quá trình đối mặt với COVID. Bây giờ, chúng ta đang tiến một bước tiếp theo, nhận thức rằng chúng ta có thể tận dụng và khai thác tất cả tiềm năng mà chúng ta có trong lĩnh vực này.
Ông Jason Bay – Giám đốc Quốc gia (thị trường Việt Nam), Tập đoàn Sea Limited: Đại sứ vừa nói về khoảng cách số hóa và vật lý. Tôi hoàn toàn đồng ý. Số hóa hiện nay rất hấp dẫn, nhưng chúng ta vẫn phải đảm bảo những điều cơ bản đúng đắn. Thực ra, có lẽ tôi sẽ thay đổi hướng một chút, từ việc đặt hai khía cạnh bên cạnh nhau sang việc xem số hóa như là một lớp phủ trên nền tảng vật lý.
Khi chúng ta khảo sát người dùng và hỏi họ rằng điều gì sẽ khiến họ sử dụng thương mại điện tử nhiều hơn, hoặc ít hơn, hay thử nghiệm các nền tảng khác, một trong những điều thường được đề cập là sự tin tưởng. Sự tin tưởng có thể đến từ độ tin cậy của các phương thức thanh toán điện tử. Nếu tôi thanh toán cho nền tảng, liệu tôi có nhận được sản phẩm mà tôi đã đặt hàng không?
Nếu bạn nói rằng sản phẩm sẽ đến trong bốn ngày hoặc hai ngày, nhưng nó chỉ đến sau một tuần, tại sao tôi lại mua hàng từ bạn? Tại sao tôi không ra thẳng cửa hàng và mua cho nhanh hơn? Đó là một phần mà thực sự logistics trở nên rất quan trọng. Sự chậm trễ có thể xảy ra vì chúng ta cần đầu tư nhiều hơn vào logistics. Sự chậm trễ cũng có thể do chúng ta cần đầu tư nhiều hơn vào những gì như Keng Phang đã nói, như việc thông quan, giảm thiểu các rào cản phi thuế quan đang cản trở dòng chảy tự do của hàng hóa.
Chúng ta luôn muốn thúc đẩy xuất khẩu, nhưng cần nhớ rằng ở cuối mỗi giao dịch xuất khẩu là một người tiêu dùng đang nhận được một món hời tốt hơn. Vì vậy, hai yếu tố này cần phải cân bằng với nhau. Chúng ta, với tư cách là các công ty, doanh nghiệp làm việc cùng với Chính phủ để nỗ lực nhiều hơn để tạo điều kiện cho toàn bộ quá trình trao đổi này.
Tận dụng thương mại điện tử và số hóa, thúc đẩy lưu thông hàng hóa
Tham tán Kinh tế - Đại sứ quán Singapore tại Việt Nam - Goh Keng Phang: Tôi nghĩ đây là điều rất gần gũi với tôi, rằng sự phát triển kỹ thuật số phải dựa trên những gì chúng ta đã xây dựng trên nền tảng không gian vật lý. Trước đây, tôi từng là trưởng đoàn đàm phán của Singapore cho Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN, và tôi biết rằng Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN hiện tại cho phép khoảng 98,6% hàng hóa lưu thông trong khu vực ASEAN mà không phải chịu thuế quan, nếu tôi nhớ đúng số liệu.
Nhưng vào thời điểm tôi tham gia đàm phán, tôi thậm chí nghĩ rằng quá trình này vẫn sẽ còn tiếp tục, đó là việc nâng cấp Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN để cho phép thương mại hàng hóa của chúng ta tận dụng những xu hướng mới như thương mại điện tử và số hóa, cải thiện thủ tục thông quan để làm cho mọi thứ trở nên dễ dàng hơn, giúp hàng hóa lưu thông thuận lợi hơn, đồng thời phản ứng với những thực tế mới trong thế giới hiện nay.
Trước đây, chúng ta chỉ mua bán hàng hóa một cách trực tiếp, nhưng giờ đây chúng ta cũng thực hiện giao dịch qua nền tảng số. Vì vậy, chúng ta cũng đang nâng cấp những thỏa thuận truyền thống để phù hợp với những thực tế mới.
Một trong những yếu tố cốt lõi của DEFA đang được thảo luận đó là thương mại số, thương mại điện tử xuyên biên giới. Sẽ cần thời gian để xem các nhà lãnh đạo thông qua các cơ chế kết nối kinh tế số ngành trọng điểm này như thế nào. Nhưng hãy thử bàn xem, theo sự hiểu biết thị trường VN của ông, đâu là những điểm mạnh và thách thức của thương mại điện tử VN trong một sân chơi kết nối khu vực nhìn từ nội lực của các doanh nghiệp VN đang hoạt động trên sàn Shopee?
Ông Jason Bay: Đây là một câu hỏi rất hay và phù hợp với bối cảnh hiện tại. Sau đại dịch Covid, Việt Nam đã trở thành một trong những nền kinh tế năng động và đầy triển vọng nhất, không chỉ ở châu Á mà còn trên toàn thế giới.
Nhiều công ty đa quốc gia đang xem xét việc chuyển một phần sản xuất và chuỗi cung ứng của họ vào Việt Nam như một phần của chiến lược “Trung Quốc + 1”. Bối cảnh thương mại điện tử của Việt Nam đã phát triển đáng kể, nhờ vào nhiều lý do mà chúng ta đã thảo luận trước đó, như khả năng phục hồi sau COVID và sự cần thiết phải hợp tác hiệu quả trong ASEAN.
Tôi nghĩ rằng nếu chúng ta đánh giá các điểm mạnh và thách thức, có vài điểm mà tôi có thể nghĩ đến. Một trong những điểm mạnh của Việt Nam là nền kinh tế số đang phát triển rất nhanh tại đây. Chúng ta có một dân số trẻ, năng động và rất am hiểu công nghệ tại Việt Nam, có khả năng giao dịch trực tuyến và tạo ra một cơ sở nhu cầu mạnh mẽ mà tôi nghĩ chúng ta có thể dựa vào để phát triển nhiều hoạt động kinh tế.
Ông Jason Bay – Giám đốc Quốc gia (thị trường Việt Nam), Tập đoàn Sea Limited
Tôi nghĩ lĩnh vực thứ hai mà Việt Nam có lợi thế là ngành sản xuất và tìm nguồn cung ứng rất cạnh tranh. Các nhà bán hàng thương mại điện tử địa phương của chúng ta thực sự có lợi thế về chi phí khi đưa sản phẩm ra thị trường nước ngoài, đặc biệt là đối với khách hàng trong khu vực nhạy cảm với giá cả. Tôi nghĩ rằng Việt Nam vẫn còn không gian để thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu.
Tôi nghĩ điểm cuối cùng mà tôi muốn nhấn mạnh về Việt Nam là Chính phủ ở đây rất mạnh mẽ trong việc hỗ trợ chuyển đổi số và phát triển kinh tế số. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã có bài viết về tầm quan trọng của chuyển đổi số như một công cụ then chốt cho sự phát triển kinh tế của Việt Nam. Tôi nghĩ điều này thật sự có ý nghĩa.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã ban hành một chỉ thị mới (Chỉ thị 29 về việc kích cầu tiêu dùng, hỗ trợ sản xuất, kinh doanh và phát triển thị trường trong nước) nói về tầm quan trọng của chuyển đổi số, nhằm thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu địa phương thông qua việc sử dụng công nghệ số và thương mại điện tử làm kênh phân phối.
Vì vậy, theo tôi, điều cần diễn ra là với tất cả sự hỗ trợ mạnh mẽ này, Việt Nam cần tiếp tục thực hiện nhiều chính sách thương mại và thương mại số ủng hộ doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), nhằm hỗ trợ những gì mà họ đang làm.
Về những thách thức, điều tôi đã đề cập trước đây có lẽ có thể được mở rộng thêm một chút, đó là logistics tại Việt Nam. Địa lý của Việt Nam, với chiều dài lớn, tạo ra những khó khăn hơn trong việc vận chuyển hàng hóa. Chắc chắn rằng chi phí vẫn còn cao hơn một chút so với những gì bạn thấy ở các khu vực khác, nhưng tôi nghĩ rằng vẫn có nhiều cơ hội để chúng ta cải thiện hơn nữa trong lĩnh vực này. Vì vậy, các công ty, nhà điều hành bưu chính và logistics đang đầu tư, tôi nghĩ rằng họ đang đầu tư để khắc phục các vấn đề ở tầng vật lý, và sau đó, tầng số sẽ có thể được đưa vào để tận dụng những cải tiến mà họ thực hiện ở đó.
Tôi muốn trích dẫn một nghiên cứu của một công ty nghiên cứu có tên là Parcel Monitor. Khi nghĩ đến thương mại điện tử, logistics giao nhận bưu phẩm thực sự rất quan trọng. 91% người tiêu dùng trực tuyến cho biết họ sẽ chuyển sang đối thủ cạnh tranh nếu họ gặp phải dịch vụ kém và việc giao hàng cho các sản phẩm họ mua. Đa số các nhà bán hàng đều quan tâm đến chất lượng dịch vụ giao hàng của họ. 80% người mua sẽ có xu hướng sử dụng thương mại điện tử nhiều hơn nếu ngày giao hàng dự kiến của họ chính xác và đáng tin cậy. Vì vậy, nếu bạn hứa với tôi là giao vào thứ Hai, tôi muốn giao đúng vào thứ Hai, không phải thứ Tư hay thứ Năm
Hơn 1/3 người tiêu dùng thương mại điện tử cho biết họ sẽ bỏ giỏ hàng nếu thời gian giao hàng không đủ nhanh. Bởi vì, như tôi đã nói trước đó, nếu tôi có thể mua dầu gội bằng cách đi xuống siêu thị ngay hôm nay, tại sao tôi phải chờ ba ngày chỉ để tiết kiệm khoảng 5.000 đồng? Có thể tôi sẽ tự đi xuống siêu thị. Điều này ảnh hưởng đến cả thương mại điện tử trong nước lẫn xuất khẩu. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng nếu chúng ta có thể giải quyết vấn đề này và thực sự đầu tư để tăng cường hiệu quả trong ngành logistics tại Việt Nam, thì chúng ta sẽ thấy được lợi ích của thương mại điện tử.
2 nghìn tỷ USD nếu dám nghĩ lớn và tham vọng thúc đẩy các quy tắc thương mại số tốt nhất
Ông có nghĩ DEFA là một bổ sung gia tăng giá trị hợp tác song phương về kinh tế số cho Việt Nam – Singapore không? Các kết nối chính phủ số, kinh tế số, xã hội số giữa hai nước trong tương lai có thể hình dung như thế nào?
Tham tán Goh Keng Phang: Tôi sẽ trả lời câu hỏi này một cách rộng hơn, vì tôi tin rằng DEFA chỉ là một trong nhiều cách mà chúng ta hợp tác giữa hai nước. Trên thực tế, còn rất nhiều cách khác mà chúng ta cùng nhau phát triển trong lĩnh vực kinh tế số. Tóm lại, tương lai của kết nối số giữa hai quốc gia rất sáng lạng. Về mặt khu vực, DEFA chỉ là bước tiến mới nhất trong hành trình của khu vực chúng ta nhằm củng cố nền kinh tế số.
Trước đó, chúng ta đã làm việc thông qua các thỏa thuận và khung hợp tác khác trong khuôn khổ ASEAN để thiết lập các quy tắc số tiến bộ và hướng tới việc xây dựng các khung pháp lý đồng bộ. Các ví dụ bao gồm thỏa thuận thương mại điện tử ASEAN cũng như các chương về thương mại điện tử và nền kinh tế số trong các hiệp định thương mại tự do ASEAN, chẳng hạn như RCEP và hiệp định tương lai ASEAN - Australia - New Zealand đã được nâng cấp.
Khi Singapore đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN vào năm 2018, chúng tôi cũng đã hoàn thành Kế hoạch Hành động Khung Tích hợp Số, hay còn gọi là DEFI, thực sự hướng dẫn hành trình số của ASEAN. Vì vậy, DEFI chỉ là bước tiến mới nhất trong chuỗi các bước nhỏ mà chúng tôi đã thực hiện trong suốt những năm qua.
Tham tán Kinh tế - Đại sứ quán Singapore tại Việt Nam - ông Goh Keng Phang
Tất nhiên, hiện nay DEFA của ASEAN đang được tiến hành và chúng tôi dự kiến sẽ hoàn tất vào năm tới. Điều này sẽ giúp chúng tôi cải thiện các quy tắc trong những yếu tố then chốt của nền kinh tế số, bao gồm thương mại điện tử xuyên biên giới, nền tảng điện tử, thanh toán điện tử, tiêu chuẩn danh tính số, luồng dữ liệu xuyên biên giới và bảo vệ dữ liệu, đồng thời giải quyết một số xu hướng mới mà hiện nay đang được chú ý, chẳng hạn như trí tuệ nhân tạo.
Mục tiêu thực sự ở đây là khai thác tối đa tiềm năng của nền kinh tế số, một lĩnh vực đang phát triển, và cho phép các công ty của chúng tôi thu được những lợi ích đầy đủ từ tất cả điều này. DEFA sẽ đưa chúng ta tiến gần hơn một bước tới tiềm năng thực sự của nền kinh tế số ASEAN. Trước khi bắt đầu các cuộc đàm phán DEFA, chúng tôi đã thực hiện một nghiên cứu do Boston Consulting Group thực hiện, cho thấy DEFA có thể tạo ra lợi ích lên tới 2 nghìn tỷ USD nếu chúng tôi dám nghĩ lớn và tham vọng trong việc thúc đẩy các quy tắc thương mại số tốt nhất mà chúng tôi có.
Về mặt khu vực, tôi nghĩ rằng song phương, chúng tôi cũng đang làm việc trên nhiều sáng kiến. Một trong những ví dụ là Chương trình Trao đổi Tài năng Đổi mới, hay ITX. Trên thực tế, Biên bản ghi nhớ (MOU) này đã được ký kết vào năm ngoái trong chuyến thăm của Thủ tướng Lý Hiển Long tới Việt Nam, và hiện nay chúng tôi đang làm việc để triển khai nó. MOU này cho phép trao đổi nhân tài hai chiều giữa hai nước trong các lĩnh vực liên quan đến đổi mới sáng tạo. Đây là Chương trình Trao đổi Tài năng Đổi mới (ITX)
Ngoài ra, một khung hợp tác toàn diện mang tên Đối tác Kinh tế Xanh Số (GDP) cũng đã được ký kết để hướng dẫn các sáng kiến hợp tác giữa hai quốc gia trong không gian xanh và số. Tất cả những sáng kiến song phương này được xây dựng trên nền tảng của các khung và hệ thống khu vực. Với cả sáng kiến song phương và khung hợp tác khu vực đang hoạt động, tôi tin rằng kết nối số giữa Việt Nam và Singapore sẽ chỉ ngày càng mạnh mẽ hơn.
Đại sứ Phạm Quang Vinh: Vậy nên, đừng nghĩ rằng chúng ta đã nói từ đầu đến giờ chỉ về một khía cạnh nào đó. Tất cả các nền kinh tế trong khu vực đều ủng hộ thương mại và kinh doanh để phát triển bản thân và thúc đẩy nền kinh tế. Chúng ta cần phải dựa vào thương mại, kinh doanh và sản xuất, vì tất cả những điều này đều rất quan trọng.
Giai đoạn phát triển tiếp theo của chúng ta, bên cạnh nền kinh tế truyền thống, là mở rộng hợp tác trong lĩnh vực kinh tế số. Chúng ta đã bàn về tất cả những lợi ích của kinh tế số, như hiệu quả chi phí, hiệu suất cao hơn, và việc thu hẹp khoảng cách, cả về mặt vật lý và logic, từ đó thúc đẩy nền kinh tế và sự tương tác trong khu vực.
Việt Nam là một trong những quốc gia trong ASEAN đã tập trung và thúc đẩy mọi nỗ lực hướng tới kinh tế số, điều này rất quan trọng. Chúng ta đã đạt được một mức độ phát triển nhất định. Chắc chắn chúng ta sẽ được lợi nếu toàn bộ khu vực chuyển mình sang nền kinh tế số. Vì vậy, kết hợp giữa nền kinh tế vật lý và nền kinh tế số sẽ mở ra nhiều không gian hợp tác và tương tác trong thương mại và kinh doanh. Đó là điểm số một.
Điểm số hai là chắc chắn rằng chi phí sẽ thấp hơn nếu chúng ta có thể thực hiện kinh doanh qua không gian số. Điều này rất quan trọng. Tôi nghĩ rằng, ở trong nước, các doanh nghiệp tại Việt Nam cũng sẽ tự chuyển mình để thích ứng với những tình huống mới mà đất nước đang tiến tới cùng khu vực trong lĩnh vực kinh tế số. Điều này thực sự rất quan trọng.
Điểm khởi đầu có thể là thương mại điện tử, nhưng sau đó, chúng ta sẽ có toàn bộ phổ kinh tế số. Điểm thứ ba chắc chắn là việc kết nối với thế giới trong không gian số sẽ rất quan trọng. Cách chúng ta có thể kết hợp không gian vật lý và số sẽ là hướng đi tiếp theo cho chúng ta.
Tuy nhiên, tôi muốn nói nhiều hơn về cách chúng ta có thể đóng góp vào những nỗ lực chuyển đổi trong khu vực. Tôi nghĩ rằng Việt Nam, Singapore, Malaysia có thể ở vị trí để đóng góp rất nhiều. Chúng ta có những kinh nghiệm của riêng mình. Ví dụ, ở Việt Nam, trong quá trình chuyển đổi kinh tế số, chúng ta cần phải áp dụng cả hai cách tiếp cận: từ trên xuống và từ dưới lên.
Cách tiếp cận từ trên xuống có nghĩa là chính phủ cần phải rất nghiêm túc và cam kết để chuyển đổi bản thân, nhằm tạo điều kiện cho không gian kinh tế số. Nhưng đồng thời, các doanh nghiệp cũng sẽ góp phần vào việc chuyển mình của chúng ta. Chúng ta cần những gì để tạo điều kiện cho thương mại và kinh doanh. Đây là quá trình mà chúng ta sẽ chia sẻ kinh nghiệm với các quốc gia khác, không chỉ trong việc phát triển lộ trình dưới khuôn khổ DEFA mà còn trong việc xây dựng kế hoạch hành động để triển khai lộ trình đó.
DEFA có thể xem là một dạng hiệp định kinh tế tiên tiến (do gắn với công nghệ số) thúc đẩy sự năng động và khả năng cạnh tranh của các nền kinh tế trong khu vực ASEAN. Theo ông, một thị trường thương mại điện tử VN có nhiều định hướng phát triển toàn diện như tầm nhìn của Chiến lược kinh tế số quốc gia đề ra thì sự năng động và khả năng cạnh tranh có thể đong đếm bằng những yếu tố nào? Shopee, dù là một doanh nghiệp FDI nhưng “sự bản địa hóa” xem ra rất mạnh tại các thị trường đầu tư. Vậy thì, Shopee sẽ làm gì để hỗ trợ các DN VN bắt rễ, gia tăng cạnh tranh với các thị trường khu vực ASEAN?
Ông Jason Bay: Tôi nghĩ rằng đối với Việt Nam, nếu chúng ta nhìn vào tiến trình số hóa và sự phát triển của nền kinh tế số, chúng ta có thể đo lường bằng các con số GDP. Điều đó rất rõ ràng. Tuy nhiên, điều quan trọng là, đối với một quốc gia đa dạng như Việt Nam, và thực tế là đối với một khu vực đa dạng như ASEAN - ASEAN có thể là khu vực đa dạng nhất trên thế giới về ngôn ngữ, giai đoạn phát triển và văn hóa - chúng ta cần phải ghi nhớ tính bao trùm khi đối mặt với sự đa dạng này. Sự bền vững và tính bao trùm trở thành hai mặt của một đồng xu.
Điều đó có nghĩa là gì ở Việt Nam?
Ở Việt Nam, chúng ta có những thành phố lớn như Hà Nội và Hồ Chí Minh, nhưng chúng ta muốn đảm bảo rằng lợi ích của thương mại điện tử và nền kinh tế số không chỉ giới hạn trong các trung tâm đô thị lớn, mà còn mở rộng ra 63 tỉnh thành. Mỗi tỉnh đều ở những giai đoạn phát triển khác nhau, thông qua các sáng kiến như "Mỗi xã một sản phẩm." (OCOP) Có rất nhiều ngành công nghiệp nằm ở các khu vực khác nhau của đất nước.
Khi chúng ta nghĩ về số hóa như một yếu tố ngang hàng, thì chúng ta cần đặt câu hỏi làm thế nào để khai thác điều này, bất kể chúng ta đang hoạt động trong ngành nghề nào. Đối với các doanh nghiệp trong nước tại Việt Nam, tôi nghĩ rằng một trong những cách mà Shopee có thể giúp đỡ, và chúng tôi đã giúp đỡ rất nhiều, vì chúng tôi coi đây là yếu tố quan trọng cho sự bền vững của thương mại điện tử và các khoản đầu tư của chúng tôi vào thương mại điện tử tại Việt Nam. Điều này cuối cùng sẽ mang lại lợi ích cho công ty, nhưng chúng tôi hy vọng lợi ích này cũng sẽ lan tỏa đến phần còn lại của xã hội.
Hiện tại, các doanh nghiệp trong nước tại Việt Nam, khi nhìn vào doanh thu bán hàng, chiếm khoảng 90% tổng doanh thu trên nền tảng, cho thấy đây là một tỷ lệ đáng kể. Điều này nhấn mạnh cam kết của chúng tôi trong việc phát triển các doanh nghiệp địa phương và giúp họ thành công. Tuy nhiên, nó cũng nêu bật một thách thức quan trọng, đó là trong khi các doanh nghiệp lớn có nguồn lực để mở rộng và tận dụng thương mại điện tử, vấn đề chính nằm ở các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), vốn là trụ cột của nền kinh tế Việt Nam. Chúng tôi cần hỗ trợ họ đảm bảo có đủ chuyên môn, kỹ năng, đào tạo, kiến thức và nguồn lực để thành công trên môi trường trực tuyến thông qua thương mại điện tử.
Là một nền tảng, chúng tôi sản xuất nhiều nội dung thông qua các sáng kiến như Shopee University, nhằm giúp người bán hiểu những gì họ có thể làm, không chỉ để tận dụng thương mại điện tử mà còn để tối ưu hóa hoạt động của họ trên nền tảng nhằm gia tăng doanh thu. Tôi đã đề cập đến Shopee International Platform trước đó. Mục tiêu của nó là giúp các doanh nghiệp mở rộng ra ngoài biên giới Việt Nam và vào các thị trường khác trong ASEAN, thậm chí có thể xa hơn nữa trong năm 2023 nếu nghĩ về những gì chúng tôi đã làm.
Chúng tôi đã tiếp cận khoảng 10.000 người bán địa phương tiềm năng thông qua các chương trình đào tạo thương mại điện tử hợp tác với nhiều Sở Công Thương trên toàn quốc để giúp họ mở rộng quy mô kinh doanh. Năm nay, vào năm 2024, chúng tôi đang triển khai chương trình "Shopee Enables SMEs," mà Keng Phang đã đề cập trước đó. Chương trình này nhằm mục tiêu đào tạo và tiếp cận 100.000 doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (SME) trong vài năm tới.
Mặc dù là một công ty FDI, nhưng chúng tôi có một lịch sử lâu dài tại Việt Nam và rất cam kết trong việc địa phương hóa hoạt động của mình để đảm bảo rằng những gì chúng tôi làm cuối cùng mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp Việt Nam cũng như các doanh nghiệp trong toàn ASEAN. Với cách tiếp cận toàn diện, từ đào tạo, phát triển nhân tài, hỗ trợ xuất khẩu đến hỗ trợ xây dựng thương hiệu sản phẩm, tôi hy vọng sẽ gia tăng tính năng động và khả năng cạnh tranh của thị trường thương mại điện tử và nền kinh tế số tại Việt Nam trong dài hạn. Tôi nghĩ điều này hoàn toàn phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế số quốc gia mà Chính phủ Việt Nam đã ban hành.
Đại sứ Phạm Quang Vinh: Các doanh nghiệp trong nền kinh tế số như Shopee không chỉ mang tính bao trùm và có trách nhiệm về mặt kinh tế mà còn về mặt xã hội. Khi nói đến tính bao trùm, điều này không chỉ bao gồm việc hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) mà còn mở rộng kinh doanh để mang lại lợi ích cho tất cả các địa phương, không chỉ riêng các khu vực đô thị lớn, điều này là vô cùng quan trọng.
Ở cấp vĩ mô và khu vực, chắc chắn rằng các doanh nghiệp như Shopee và các doanh nghiệp khác sẽ có mối quan hệ giữa chính phủ và chính phủ nhằm xây dựng một môi trường mà chúng tôi gọi là hệ sinh thái cho nỗ lực chuyển đổi số và phát triển kinh tế số của chúng tôi trong tương lai.
Ông Jason Bay – Giám đốc Quốc gia (thị trường Việt Nam), Tập đoàn Sea Limited: Tôi nghĩ rằng đây là một mối quan hệ đối tác giữa Chính phủ và doanh nghiệp. Tôi từng làm việc trong chính phủ Singapore và nhận thấy rằng, với tư cách là một nhà hoạch định chính sách, khả năng ảnh hưởng đến những gì đang diễn ra thực tế trên thực địa là rất hạn chế. Bạn chỉ phải nộp thuế một lần trong năm, nhưng có thể bạn sẽ đến ngân hàng nhiều lần trong một tháng, hoặc mua sắm trực tuyến nhiều lần trong một tuần. Vì vậy, nếu mục tiêu cuối cùng là thúc đẩy chuyển đổi số cho toàn xã hội, chúng ta phải cùng nhau làm việc. Tôi nghĩ rằng mối quan hệ đối tác trở nên vô cùng quan trọng để mọi người đều được hưởng lợi.
