Việt Nam vẫn phải nhập khẩu điện từ Lào, Trung Quốc vào mùa cao điểm

Việt Nam vẫn thiếu điện vào mùa cao điểm. Ảnh minh họa.

Chia sẻ tại tọa đàm ''Tiết kiệm năng lượng - giải pháp đảm bảo nguồn cung ứng điện mùa nắng nóng'' vừa được tổ chức, ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng giám đốc EVN cho biết, tính đến hết quý I/2022, tăng trưởng năng lượng điện đã đạt 7,3%, gần gấp đôi so với năm 2020. Riêng tăng trưởng điện ở TP HCM có dấu hiệu chậm lại.

Theo ông Lâm, mặc dù công suất sản xuất năng lượng tái tạo của Việt Nam đứng đầu ASEAN nhưng do thời tiết biến động, công suất đã bị ảnh hưởng. Chẳng hạn như ngày 19/3 vừa qua, toàn quốc không có gió, chỉ có 15 MW được phát trên hệ thống điện. Đây là những tính chất đặc biệt và bất định của năng lượng tái tạo, trong đó có điện gió dù rằng trong thời gian qua, năng lượng tái tạo vẫn đóng vai trò chủ chốt trong đảm bảo nguồn cung điện trong nước.

Cũng theo ông Võ Quang Lâm, việc giá nhiên liệu đang tăng, giá xăng dầu cũng biến động, giá khí cũng tăng đã khiến chi phí đầu vào tăng. Đây là thách thức của EVN trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Ngoài ra, phương thức vận hành hệ thống điện đã và đang chuyển đổi mạnh nên nhu cầu sử dụng điện cho sinh hoạt càng ngày càng cao khiến công suất tiêu thụ điện lập kỷ lục mới. Điều này có nghĩa là thành phần sinh hoạt đang quyết định giờ cao điểm tiêu thụ điện năng.

Quang cảnh buổi tọa đàm. Ảnh chụp màn hình.

Ông Hà Đăng Sơn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu năng lượng và tăng trưởng xanh nêu quan điểm: “Du lịch và dịch vụ đang phục hồi, chuỗi sản xuất công nghiệp cũng sẽ phục hồi, do đó cần đưa ra kịch bản tăng trưởng điện năng 8 - 12% vào cuối năm 2022, khi tất cả dịch vụ, sản xuất hoạt động hoàn toàn bình thường. Trong khi đó, chuỗi dự án năng lượng tái tạo đa phần tập trung ở miền Trung, trong khi nền tảng truyền tải chưa đáp ứng được nhu cầu đủ từ miền Trung ra miền Bắc”.

Trong bối cảnh sản xuất than, dầu khí nội địa khó khăn, chi phí đắt đỏ và giá cả trên thị trường quốc tế tăng cao; doanh nghiệp khai thác nhiên liệu có nhiều lựa chọn nên thường chọn xuất khẩu. Do đó, theo ông Hà Đăng Sơn, nếu không có vai trò của Nhà nước sẽ không thể kiểm soát được chi phí sản xuất điện.

Để sẵn sàng cung ứng điện, ông Võ Quang Lâm cho biết EVN đã xây dựng 2 kịch bản tăng trưởng phụ tải điện: Kịch bản 1 - ở mức 8,3%, tương ứng sản lượng điện toàn quốc đạt 275,5 tỷ kWh; Kịch bản 2 - ở mức 12,4%, tương ứng sản lượng điện toàn quốc đạt hơn 286 tỷ kWh.

Bên cạnh đó, EVN cũng xây dựng các kịch bản để tìm kiếm thêm nguồn điện mới, đảm bảo cung ứng điện, nhất là ở miền Bắc như: Tăng cường hệ thống truyền tải Bắc - Nam, đảm bảo hành lang tuyến không để xảy ra sự cố về điện trong mùa nắng nóng. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ mua điện từ nước bạn Lào, các dự án kết nối lưới điện với các nước láng giềng.

"Giữa tháng 4 vừa qua, chúng tôi đã hoàn thành đường dây 220kV nối lưới với nước bạn Lào; với các dự án nối lưới với Trung Quốc, chúng tôi cũng tăng cường giải tỏa công suất, để nhập khẩu thêm điện từ Trung Quốc", ông Võ Quang Lâm nói.

Theo Phó Chánh văn phòng Ban chỉ đạo Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) Trịnh Quốc Vũ, trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều biến động, giá nhiên liệu tăng cao, nguồn cung sơ cấp không đảm bảo, để đủ điện cho mùa nắng nóng, không còn cách nào khác là phải tiết kiệm năng lượng. Bởi, làm tốt được điều này sẽ làm giảm áp lực cung ứng điện, tăng được hiệu quả chung của nền kinh tế.

Ông Trịnh Quốc Vũ cũng cho rằng, việc tăng cường mua điện từ các quốc gia láng giềng, thúc đẩy lưới điện ASEAN là những biện pháp lâu dài, còn trước mắt cần huy động nguồn điện tối ưu. Hiện, cường độ năng lượng điện rất cao, tạo ra GDP cao hơn các quốc gia khác đến 4 - 5 lần, do đó cần tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng.

Phó Chánh văn phòng Ban chỉ đạo Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững cũng đã nêu ra 3 giải pháp mà Việt Nam cần làm tốt. Thứ nhất, tăng chuyển dịch cơ cấu ngành sản xuất sang sản xuất xanh hơn (ví dụ chuyển dịch sản xuất sắt, thép, xi măng sang sản xuất linh kiện, phát triển du lịch).

Thứ hai, áp dụng các công nghệ tiên tiến để nâng hiệu quả sử dụng năng lượng. Thứ ba, nâng cao ý thức trách nhiệm trong sử dụng năng lượng của người dân, doanh nghiệp.