Volkswagen đứng trước nguy cơ đóng cửa nhà máy đầu tiên tại Đức trong lịch sử 87 năm

Volkswagen đang phải vật lộn với quá trình chuyển đổi sang xe điện chậm chạp và nhu cầu tiêu dùng giảm ở châu Âu. Kể từ năm ngoái, nhà sản xuất ô tô này đã thực hiện chiến dịch cắt giảm chi phí 10 tỷ euro, bao gồm cả việc cắt giảm 20% "chi phí nhân sự hành chính".

Hiện tại, công ty này đang cân nhắc đóng cửa các nhà máy của Volkswagen tại Đức trong khi cố gắng chấm dứt thỏa thuận với các công đoàn để giữ an toàn cho việc làm cho đến năm 2029.

VW, công ty cũng sở hữu các thương hiệu bao gồm Audi, Seat và Skoda, coi một nhà máy sản xuất ô tô lớn và một nhà máy sản xuất linh kiện tại Đức là lỗi thời, theo công đoàn hội đồng công nhân hùng mạnh. Họ tuyên bố sẽ "phản đối quyết liệt" các kế hoạch của ban điều hành.

CEO Volkswagen Oliver Blume đã đổ lỗi là do tình trạng khó khăn của ngành sản xuất Đức, vốn đã phải vật lộn với tình trạng tăng trưởng âm trong vài năm qua.

“Môi trường kinh tế đã trở nên khắc nghiệt hơn và những người chơi mới đang tràn vào châu Âu”, ông Blume cho biết. “Đặc biệt, Đức là một địa điểm sản xuất đang tụt hậu hơn nữa về mặt sức cạnh tranh. Trong môi trường này, chúng tôi với tư cách là một công ty hiện phải hành động quyết đoán”.

Daniela Cavallo, giám đốc điều hành của hội đồng công nhân VW, nói trong một cuộc phỏng vấn trên mạng nội bộ của Volkswagen rằng ban quản lý đã đưa ra "nhiều quyết định sai lầm" trong những năm gần đây, bao gồm cả việc không đầu tư vào xe hybrid hoặc phát triển xe điện chạy bằng pin giá rẻ nhanh hơn. Bà lập luận rằng thay vì đóng cửa nhà máy, hội đồng quản trị nên giảm bớt sự phức tạp và tận dụng sự hợp tác trong các kế hoạch của tập đoàn Volkswagen, chỉ trích "sự điên rồ về tài liệu" và "chiến thuật cắt lát salami" của công ty.

Trong khi đó, công đoàn IG Metall gọi mối đe dọa mất việc làm và đóng cửa nhà máy là một quyết định vô trách nhiệm "làm lung lay nền tảng" của công ty. Trong một tuyên bố, công ty cho biết: "Chương trình thắt lưng buộc bụng đã leo thang và dẫn đến xung đột lớn giữa ban quản lý và hội đồng công nhân nói chung".

Volkswagen vẫn là một cường quốc trong ngành sản xuất xe hơi toàn cầu. Đây là công ty châu Âu được xếp hạng cao nhất trong danh sách Fortune Global 500 sau khi thu về 348 tỷ USD doanh thu và giao 9,24 triệu xe vào năm ngoái. Tuy nhiên, công ty đã phải vật lộn với biên lợi nhuận thấp và tâm lý tiêu dùng giảm sút có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình hình này.

Thỏa thuận trị giá 10 tỷ euro của công ty vào năm ngoái có vẻ như là một chiến thắng cho Volkswagen. Các cuộc đàm phán kéo dài với hội đồng công nhân hùng mạnh của công ty đã đảm bảo rằng việc cắt giảm biên chế sẽ được thực hiện theo cách “có trách nhiệm xã hội”.

Chiến lược của công ty bao gồm tối đa hóa việc sử dụng “đường cong nhân khẩu học” bằng cách cung cấp các gói nghỉ hưu sớm cho những người lao động thế hệ bùng nổ người trẻ, đưa ra lệnh đóng băng tuyển dụng và chặn quyền truy cập mới vào Tarif Plus, mức lương cao nhất của Volkswagen.

Tuần trước, tờ báo Đức Wolfsburger Allgemeine Zeitung đưa tin rằng Volkswagen đã đề nghị nhân viên khoản tiền thưởng đặc biệt 50.000 euro để chấp nhận trợ cấp thôi việc. Điều này có nghĩa là một số nhân viên được cho là đã nhận được tới 450.000 euro để rời khỏi công ty.

Tuy nhiên, việc đóng cửa nhà máy sẽ đại diện cho sự khác biệt so với chiến lược dài hạn hơn của công ty nhằm cắt giảm chi phí.

Kết quả của bất kỳ đợt đóng cửa nhà máy nào sẽ phụ thuộc vào khả năng đàm phán với hội đồng công nhân của công ty do CEO Blume của Volkswagen phụ trách. Đây sẽ là một yêu cầu khó khăn vì cả ba CEO trước đây của Volkswagen đều đã bị đánh bại bởi những nỗ lực tìm kiếm hiệu quả.

Volkswagen hiện sử dụng 650.000 nhân viên trên toàn cầu và khoảng 300.000 nhân viên tại Đức.

Bình luận từ các công đoàn cho thấy Blume phải đối mặt với một cuộc chiến tương tự để đưa bất kỳ đề xuất đóng cửa nào thông qua hội đồng, nơi các thành viên ngồi trong ban quản trị của công ty.

Chủ tịch hội đồng đại diện cho nhân viên Volkswagen, cho biết giám đốc điều hành thương hiệu Thomas Schäfer đã "thừa nhận" rằng các kế hoạch tiết kiệm chi phí không đáp ứng được kỳ vọng.

Giữa một đợt cắt giảm chi phí khổng lồ, Volkswagen đang thúc đẩy các kế hoạch mở rộng danh mục xe hơi của mình. Volkswagen đang có tầm nhìn dài hạn về xe điện khi các nhà đầu tư lo lắng về nhu cầu chậm lại, một phần là do giá xăng thấp và mức độ không đồng đều của cơ sở hạ tầng sạc ở các quốc gia khác nhau.

Vào tháng 3, tập đoàn đã tiết lộ 30 mẫu xe mới sẽ được phát hành trong năm nay, bao gồm sự kết hợp giữa xe hybrid, xe điện và xe động cơ đốt trong.

"Chúng tôi rất nhận thức rằng cuộc tranh luận công khai hiện tại có phần quan trọng đối với khả năng di chuyển bằng điện", Giám đốc tài chính kiêm Giám đốc điều hành của Volkswagen Arno Antlitz đã nói với các nhà đầu tư vào tháng 3. "Nhưng chúng tôi tin rằng tương lai sẽ là xe điện".

Volkswagen, công ty công nghiệp lớn nhất của Đức và là nhà sản xuất ô tô hàng đầu châu Âu về doanh thu, đã bị ảnh hưởng bởi giá điện tăng sau khi mất nguồn khí đốt giá rẻ của Nga sau xung đột với Ukraine.

Công ty cũng đang phải vật lộn với nỗ lực đầu tư 200 tỷ USD vào ô tô điện. Doanh số bán xe điện đã đình trệ trong nửa đầu năm, trong khi công ty đã hoãn vô thời hạn việc ra mắt xe ô tô điện mới nhất tại Mỹ.

Đầu năm nay, công ty đã tiết lộ kế hoạch đầu tư tới 5 tỷ USD vào đối thủ cạnh tranh của Tesla là Rivian trong nỗ lực bắt kịp các đối thủ cạnh tranh.

Triển vọng kinh tế của Đức đang xấu đi, vốn đang phải vật lộn để đảo ngược tình trạng suy thoái trong lĩnh vực sản xuất chính của mình, càng làm trầm trọng thêm vấn đề.

Theo Chỉ số PMI sản xuất của HCOB Đức công bố mới đây, hoạt động sản xuất đã giảm trong tháng thứ ba liên tiếp vào tháng 8 xuống còn 42,4, giảm so với mức 43,2 của tháng 7 và là mức thấp nhất kể từ tháng 3.

Các đơn đặt hàng mới, hoạt động mua hàng và việc làm đều giảm mạnh hơn so với tháng trước.

Tiến sĩ Cyrus de la Rubia, nhà kinh tế trưởng tại Hamburg Commercial Bank, nhận định: “Suy thoái trong lĩnh vực sản xuất của Đức đang kéo dài hơn bất kỳ ai mong đợi”.

Lê Vũ