Vũng Áng vươn mình

Vũng Áng, Vũng Áng - thanh âm ấy cứ vang lên trong lồng ngực, hòa vào từng hơi thở, nhịp đập trái tim khi tôi bước đi trên bến cảng. Những con tàu cập bến, những chuyến hàng ra khơi, tiếng xe, tiếng máy… đã trở thành hình ảnh biểu trưng cho sự vận động, chuyển mình vừa thâm trầm mà mạnh mẽ, quyết liệt ở khu kinh tế động lực của tỉnh.

Cách đây vài năm, khi đặt chân lên đỉnh Mũi Ròn - một nhánh núi nhô ra biển, che chắn cho vùng biển Vũng Áng - thu vào tầm mắt trọn vẹn khu kinh tế (KKT) động lực của tỉnh, tôi mới thấm thía hết được cụm từ “vị trí đắc địa” mà người ta vẫn thường dùng khi nói về nơi này. Từ Mũi Ròn nhìn ra là một vùng biển thẳm xanh hiền hòa, lặng lẽ. Tôi phải nhìn thật sâu mới nhận ra các nhà máy, bến cảng… trong KKT Vũng Áng. Dẫu vậy, khi nghĩ về những chuyển động trong đó, khi nghĩ về vùng biển đắc địa của quê hương, trong lòng tôi bỗng dâng trào cảm xúc vừa choáng ngợp vừa rưng rưng niềm tự hào, tin yêu. Và mới đây, khi Dự án Nhà máy Sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh được khởi động, những cảm giác ấy lại trở nên sống động hơn trong tôi. KKT động lực của tỉnh đã vươn mình, thật lớn mạnh. Đó là kết quả của những bước đi mạnh mẽ, kiên cường của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Tĩnh.

Khu kinh tế Vũng Áng nhìn từ Mũi Ròn. Ảnh: Huy Tùng

Lật lại từng bức ảnh, từng thước phim ghi lại những sự kiện lớn ở Vũng Áng, tôi không khỏi liên tưởng đến câu nói của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm: “Hoành Sơn nhất đái/ Vạn đại dung thân”. Chiếu vào hoàn cảnh lịch sử của câu nói đó thì nó chẳng liên quan đến sự phát triển của Vũng Áng ngày nay nhưng soi vào phong thổ thì rõ ràng lời tiên đoán ấy không chỉ đúng với sự nghiệp mở cõi của Chúa Nguyễn Hoàng. Nhớ lại thời kỳ đầu, khi KKT Vũng Áng mới thành lập (trên cơ sở Khu công nghiệp - cảng biển Vũng Áng được thành lập năm 1997), người dân quê tôi cũng đã vin vào câu nói đó để trao gửi niềm tin yêu và hy vọng. Và rồi, năm 2008, sự xuất hiện của Tập đoàn Formosa đã mang đến làn gió mới, củng cố thêm niềm tin để Hà Tĩnh từng bước hiện thực hóa khát vọng KKT Vũng Áng là trung tâm công nghiệp, thương mại, du lịch, dịch vụ năng động và hiệu quả, tầm cỡ khu vực và quốc tế.

Một góc cảng Vũng Áng năm 1999 và ngày nay. Ảnh: Sỹ Ngọ - Đình Nhất

Formosa Hà Tĩnh năm 2010 và quy mô hiện nay. Ảnh: Sỹ Ngọ - Đình Nhất

Tôi còn nhớ như in cả nội dung và cảm xúc mà ông Lê Trọng Bính - nguyên Bí thư Huyện ủy Kỳ Anh (sau này là Thị ủy Kỳ Anh) đã nói trong một lần trò chuyện: “Đây là cơ hội lớn chưa từng có, không chỉ có tác động lớn với vùng đất Kỳ Anh mà còn với cả sự phát triển KT-XH của cả tỉnh. Lúc ấy, cả tỉnh cùng “làm cách mạng” - cuộc cách mạng GPMB”. Tôi tin, người Hà Tĩnh sẽ chẳng bao giờ quên không khí sục sôi ở KKT Vũng Áng thời điểm đó. Để có thể di dời 4 xã (Kỳ Lợi, Kỳ Long, Kỳ Liên và Kỳ Phương) với hơn 5.000 hộ dân, trên 20.000 ngôi mộ, 56 nhà thờ công giáo và nhà thờ họ… lên các vùng tái định cư; để có thể GPMB hơn 3.000 ha mặt đất và mặt nước biển, bàn giao cho nhà đầu tư trong vòng 2 năm, cả hệ thống chính trị đã quyết liệt vào cuộc, các đoàn công tác không kể ngày đêm tiếp cận từng nhà để tuyên truyền, vận động; tiến hành kiểm đếm, đền bù và lắng nghe, giải quyết những nguyện vọng chính đáng của Nhân dân.

Tàu vận chuyển hàng vào cảng Vũng Áng (ảnh 1). Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 2 dự kiến tháng 6/2025, bắt đầu khai thác thương mại (ảnh 2). Cảng quốc tế Lào - Việt (Khu kinh tế Vũng Áng - Hà Tĩnh) đón nhận tấn hàng thứ 5 triệu trong năm 2024 (ảnh 3). Ảnh: Nam Nhất Trang

Tinh thần cách mạng ấy, sự đoàn kết, hy sinh của đội ngũ cán bộ không chỉ dậy lên ở thời điểm đó, nó còn mạnh mẽ trong những bước thăng trầm của KKT Vũng Áng do ảnh hưởng sự cố môi trường biển (năm 2016) và dịch bệnh Covid-19 (từ năm 2020-2022). Tinh thần ấy cùng quyết tâm bền bỉ thể hiện trong những quyết sách về tiếp tục đầu tư có trọng tâm, trọng điểm cho cơ sở hạ tầng; tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai và giải ngân vốn đầu tư các dự án trọng điểm tại KKT Vũng Áng; những bước chuẩn bị để sớm bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư… Tất cả những điều đó từng bước củng cố niềm tin cho Nhân dân, từng bước đưa KKT Vũng Áng vượt qua giai đoạn khó khăn, trở thành thỏi nam châm thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Công ty TNHH Gang thép Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh vừa ổn định sản xuất để tăng doanh thu, vừa chăm lo, đảm bảo cuộc sống cho người lao động. Ảnh: Thu Trang - Đình Nhất

Nói về thu hút đầu tư nước ngoài, chuyên gia Phạm Chi Lan từng nhấn mạnh: “Thực tế đi săn các đại bàng FDI khó khăn và khốc liệt như bước vào một cuộc chiến. Nơi đó có sự cạnh tranh đến từ chính sách vĩ mô đến hành động vi mô”. Nhìn từ Vũng Áng, ngoài các “đại bàng” FDI, việc “săn” các “đại bàng” trong nước cũng được tập trung cao, thể hiện ở nhiều cơ chế, chính sách rộng mở, từng bước đáp ứng những yêu cầu của các nhà đầu tư lớn trong nước và nước ngoài. Tất cả đều được chuẩn bị trong âm thầm mà mãnh liệt, tạo đòn bẩy để KKT Vũng Áng lấy lại nhịp độ phát triển, mạnh mẽ vươn mình đón thời cơ mới, bứt phá để khẳng định vị thế KKT trọng điểm quốc gia. Minh chứng sinh động nhất chính là con số thu hút đầu tư ở KKT Vũng Áng từ năm 2021 đến nay với 22 dự án đầu tư mới, tổng vốn đăng ký đầu tư đạt giá trị quy đổi khoảng 3,336 tỷ USD (cao gấp 8 lần so với tổng vốn đăng ký đầu tư mới của cả giai đoạn 2016-2020), nâng tổng số dự án đến thời điểm hiện tại là 148. Dự án Nhà máy Sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh chính là “quả ngọt” cho những nỗ lực âm thầm đó. Với tổng vốn đầu tư 7.300 tỷ đồng, trong giai đoạn 1, nhà máy sẽ được đầu tư xây dựng 3 phân xưởng sản xuất chính, gồm xưởng sơn, xưởng hàn thân vỏ và xưởng lắp ráp xe. Công suất thiết kế giai đoạn 1 của nhà máy là 300.000 xe/năm, dự kiến có thể nâng lên 600.000 xe/năm trong các giai đoạn tiếp theo. Đây là dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vừa đánh dấu bước phát triển mới của KKT Vũng Áng vừa đánh dấu bước đột phá phát triển công nghiệp theo chiều sâu, thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh và phát triển bền vững theo định hướng Quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng, Chủ tịch Tập đoàn Vingroup Phạm Nhật Vượng, các đồng chí lãnh đạo tỉnh, Ban quản lý KKT tỉnh, TX Kỳ Anh thực hiện nghi thức bấm nút khởi động dự án Nhà máy Sản xuất ô tô điện VinFast (tháng 12/2024). ẢNh: Đình Nhất

Sau Formosa, Tập đoàn Vingroup chính là “đại bàng” thứ 2 ở KKT Vũng Áng. Bởi đến nay, Nhà máy Pin VinES đang tăng tốc sản xuất pack pin cho một số dòng xe điện, Nhà máy liên doanh sản xuất pin VinES - Gotion.Inc đang được đẩy nhanh tiến độ thi công và năm 2025, Dự án Đầu tư xây dựng và Kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Vinhomes Vũng Áng cũng sẽ được triển khai. Các dự án này đã và tiếp tục góp phần quan trọng tăng thu ngân sách, tăng cường nội lực giải quyết tốt hơn các vấn đề an sinh xã hội.

Hoạt động Nhà máy Pin VinES của Tập đoàn VinGroup tại KKT Vũng Áng. Ảnh: Thu Trang

Hân hoan mừng xuân mới, ông Nguyễn Hoài Sơn - Bí thư Thị ủy Kỳ Anh chia sẻ: “Bây giờ, Nhân dân có niềm tin, cấp trên có niềm tin và Đảng bộ, chính quyền địa phương cũng có niềm tin để bước vào kỷ nguyên mới”. Tôi biết, niềm tin ấy bắt nguồn từ chính những chủ trương, chính sách đúng đắn của các cấp; niềm tin ấy cũng bắt nguồn từ sự đồng thuận của Nhân dân; từ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị địa phương từ những việc nhỏ nhất. Có niềm tin ấy, có sự chuẩn bị kỹ lưỡng của tỉnh, của TX Kỳ Anh thì việc bồi thường, GPMB đối với 234 hộ dân bị ảnh hưởng của Dự án Nhà máy Sản xuất ô tô điện VinFast là việc không quá khó khăn để đưa dự án vào hoạt động sớm nhất (tháng 7/2025) như Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã nhấn mạnh trong lễ khởi động dự án vào ngày 8/12/2024.

Sáng mùng 4 Tết Ất Tỵ 2025, cảng Vũng Áng đã đón chuyến tàu đầu tiên cập cảng bốc xếp hàng hóa, mang theo hy vọng về sự khởi đầu thuận lợi của hoạt động vận tải biển Hà Tĩnh. Ảnh Thu Trang

Một mùa xuân đầy sức sống lại về trên khắp nẻo quê hương. Với riêng KKT Vũng Áng, xuân Ất Tỵ là một mùa xuân đậm sắc màu riêng - màu của niềm tin yêu và kỳ vọng. Trong náo nức mùa xuân, dường như mỗi một chuyển động ở KKT này cũng đều vì niềm tin yêu ấy, vì sự kỳ vọng ấy. Rằng, Vũng Áng sẽ sớm trở thành KKT đa chức năng, trung tâm công nghiệp động lực, đưa Hà Tĩnh phát triển nhanh, bền vững, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của tỉnh, của vùng và cả nước.

NỘI DUNG: ANH HOÀI
ẢNH: P.V - C.T.V
THIẾT KẾ: HUY TÙNG

Anh Hoài