Vướng rào cản thuế từ nhiều thị trường ngoại, Tôn Đông Á nâng tỷ lệ nội địa, ước lãi 120 tỷ đồng sau 6 tháng
Trước biến động từ các biện pháp phòng vệ thương mại, CTCP Tôn Đông Á (mã: GDA) lên kế hoạch điều chỉnh chiến lược, tập trung vào thị trường nội địa, đồng thời cơ cấu lại kênh tiêu thụ, chuẩn bị cho giai đoạn phục hồi của ngành.
Tái cơ cấu tiêu thụ và chuẩn bị kế hoạch dài hạn
Tại ĐHĐCĐ thường niên 2025 tổ chức ngày 12/6, Chủ tịch HĐQT Nguyễn Thanh Trung nhận định, ngành thép thế giới đang bước vào giai đoạn tái định hình, với hàng loạt biện pháp phòng vệ thương mại được thiết lập đồng loạt tại Mỹ, châu Âu và khu vực ASEAN, buộc doanh nghiệp Việt Nam phải nhanh chóng thích nghi.
Lãnh đạo công ty cho biết, trong quý IV/2024, Mỹ đã tiến hành điều tra và Tôn Đông Á đã ngừng xuất khẩu vào thị trường này. Công ty cũng đã ngừng xuất khẩu vào Mexico. Đồng thời, hoạt động xuất khẩu sang châu Âu cũng được hạn chế do khu vực này áp dụng các chính sách thuế.
Trước tình hình đó, Tôn Đông Á xác định đây là thời điểm then chốt để cơ cấu lại thị trường tiêu thụ, định hướng lại đầu tư và chuẩn bị cho chu kỳ phục hồi tiếp theo của ngành. Một trong những hướng đi là xác định lại thị phần thị trường nội địa.
Việt Nam đang trong quá trình sắp xếp và tinh gọn lại bộ máy hành chính, đẩy mạnh đầu tư các dự án hạ tầng trọng yếu. Ngoài ra, thị trường bất động sản cũng có dấu hiệu chạm đáy và đang từng bước phục hồi. “Vì vậy, Tôn Đông Á đã quyết định nâng tỷ trọng nội địa trên 75% (năm 2024 tỷ lệ nội địa 41,16%), tập trung vào phân khúc chất lượng cao, đồng thời các phân khúc thị trường nội địa mà trước đây Công ty chưa quan tâm”, Chủ tịch Trung nhận định.
Ông kỳ vọng đến cuối năm 2025-2026, khi sắp xếp ổn định lại mối quan hệ toàn cầu, dòng chảy thương mại ổn định, Công ty sẽ xây dựng một kế hoạch và cơ cấu bán hàng phù hợp hơn.
Về chỉ tiêu tài chính, trong năm 2025, Tôn Đông Á đặt kế hoạch kinh doanh với tổng sản lượng 780,000 tấn, tổng doanh thu dự kiến 18,000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế dự kiến 300 tỷ đồng và cổ tức dự kiến tối đa 20%.
Ước lãi 120 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm
Về kết quả kinh doanh, Chủ tịch Nguyễn Thanh Trung chia sẻ, trong 6 tháng đầu năm 2025, Công ty dự kiến lãi 120 tỷ đồng.
Ông cho biết Tôn Đông Á sẽ tăng tốc trong 2 quý cuối năm để đạt mục tiêu kế hoạch lãi 300 tỷ đồng trong năm 2025 nhờ chiến lược mở rộng thị trường nội địa ở nhiều phân khúc trước đây chưa quan tâm, cũng như tập trung mở rộng xuất khẩu một số thị trường xuất khẩu trước đây không quá tập trung.
Bên cạnh việc thông qua kế hoạch đầu tư mới, tại Đại hội năm nay, cổ đông của Tôn Đông Á cũng đã thông qua kế hoạch trả cổ tức năm 2024 với tỷ lệ tối đa 40% (10% bằng tiền và 30% bằng cổ phiếu). Trong đó, cổ tức cổ phiếu dự kiến phát hành tổng cộng 34,41 triệu cổ phiếu và sẽ thực hiện trong quý III tới.
Về kế hoạch huy động vốn, cổ đông cũng thông qua kế hoạch chào bán cổ phiếu với tỷ lệ 3:1, thời gian thực hiện dự kiến trong năm 2025 – 2026. Trong đó, số tiền huy động, Công ty dự kiến dùng để bổ sung vốn lưu động và phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh.
Dự kiến “chuyển nhà” sang HOSE vào năm 2025-2026
Tại đại hội, cổ đông cũng thông qua kế hoạch niêm yết cổ phiếu trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HOSE).
Chủ tịch Trung nhấn mạnh: “Dự kiến năm 2025 – 2026 sẽ thực hiện chuyển sàn. Trong đó, thị trường tài chính không thuận lợi mặc dù kinh tế không quá khó khăn, vì vậy việc trình cổ đông để công ty có cơ sở pháp lý và chọn thời điểm hợp lý, đồng thời nghe ý kiến tư vấn và cùng chiến lược phát triển của công ty để chọn thời điểm chuyển sàn phù hợp để tạo lợi ích tốt nhất cho cổ đông”.
VDSC: Tôn Đông Á duy trì công suất cao, mở rộng nhà máy mới để đón đầu chu kỳ tăng trưởng
Trong phân tích hồi cuối năm 2024 (thời điểm có các thuế đối ứng), Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) phân tích, trong giai đoạn 2024-2025 (trước khi đưa nhà máy mới (NMM) vào hoạt động): Với 2 nhà máy hiện có (Sóng Thần và Thủ Dầu Một) và tổng công suất hoạt động đạt 850 nghìn tấn/năm (với 4 dây chuyền sản xuất tôn mạ GI/GL), chuyên gia phân tích cho rằng các nhà máy sẽ hoạt động với gần 100% công suất trong giai đoạn này (tính riêng trong 8 tháng đầu năm 2024, nhà máy đã hoạt động với trên 100% công suất).
Thị phần nội địa và xuất khẩu trong năm 2025, ước tính lần lượt đạt 16% và 18%, với kỳ vọng GDA vẫn ở vị thế là một trong những công ty lớn nhất trong ngành tôn mạ Việt Nam. Tuy nhiên với kỳ vọng sản lượng tiêu thụ của ngành thép (cụ thể là sản phẩm tôn mạ) sẽ duy trì mức tăng trưởng CAGR giai đoạn 2024-2029 đạt 7%. VDSC cho rằng GDA sẽ tập trung đầu tư và xây dựng NMM (giai đoạn 1 với công suất 300 nghìn tấn/năm) trong năm 2025 và đưa vào hoạt động trong nửa sau năm 2026, qua đó giúp tăng công suất hoạt động lên 1,2 triệu tấn/năm (tăng 35% YoY).

Cơ cấu thị trường xuất khẩu của GDA tại các thị trường chính cuối năm 2024. ẢnhL VCBS.
Giai đoạn đưa NMM vào hoạt động, cho đến khi hoạt động ổn định (2026-2029): Trong kịch bản cơ sở, công ty chứng khoán kỳ vọng NMM sẽ đi vào hoạt động trong nửa sau năm 2026 (tương ứng với kế hoạch doanh nghiệp). Trong các quý đầu tiên, sản phẩm sẽ cần thời gian để người mua (nhà thầu xây dựng, đại lý,…) kiểm định chất lượng, vì vậy khả năng hấp thụ sản phẩm tương đối thấp, với 60 nghìn tấn sản phẩm sẽ được hấp thụ trong năm 2026 (hiệu suất hoạt động ~20%).
Trong các năm sau, với lợi thế từ vị thế GDA trong ngành, và sản phẩm tập trung vào mác thép chất lượng cao (đi kèm với suất đầu tư cao), VDSC kỳ vọng nhà máy sẽ cải thiện hiệu suất hoạt động lên ~100% trong năm 2028, tương ứng với sản lượng NMM giai đoạn 2027-2028 lần lượt đạt 190 nghìn tấn (+217%YoY) và 300 nghìn tấn (+58% YoY).
Thị trường nội địa, VDSC đánh giá cao vị thế của GDA tại thị trường nội địa, với thị phần trung bình duy trì ở mức 17-18% trong giai đoạn 2019-2023. Cùng đó, giá bán đại lý cao hơn ~2% so với trung bình các doanh nghiệp tôn mạ khác cho thấy độ nhận diện và uy tín thương hiệu Tôn Đông Á. Cùng với kỳ vọng thị trường nội địa sẽ duy trì mức CAGR 2024-2029 đạt 10% (về sản lượng tiêu thụ, và để giảm rủi ro liên quan đến các biện pháp phòng vệ thương mại (tại thị trường xuất khẩu), VDSC cho rằng 60% sản lượng của NMM sẽ tiêu thụ nội địa, tương đương sản lượng nội địa sẽ đạt 126 nghìn tấn và năm 2027 và 203 nghìn tấn (+61%YoY) và năm 2028. Thị phần nội địa của GDA có thể đạt 18% trong giai đoạn 2028-2029, khi NMM đi vào hoạt động ổn định.
Thị trường xuất khẩu, với các hoạt động điều tra điều tra chống bán phá giá và bảo hộ thương mại của các thị trường xuất khẩu chính (Hoa Kỳ, EU,…), chuyên gia cho rằng thị trường xuất khẩu sẽ tăng trưởng chậm hơn so với thị trường nội địa (CAGR 2024-2029 đạt 5% về sản lượng tiêu thụ). Đơn vị phân tích kỳ vọng các chính sách bảo hộ sẽ được nới lỏng hơn trong giai đoạn 2026 trở về sau, khi nhu cầu hồi phục rõ ràng và sức ép từ thị trường thép Trung Quốc giảm xuống.