WHO khuyến nghị Việt Nam mạnh tay hơn với kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

TS. Angela Pratt, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam. Ảnh Hà Ngân

Chiều 1-12, Cục Báo chí (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp tổ chức Hội thảo tăng cường thực thi Nghị quyết của Quốc hội quy định cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Cục trưởng Cục Báo chí (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) Đặng Khắc Lợi cho biết: “Quốc hội đã có Nghị quyết 173 trong đó quy định nội dung thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn xã hội… Đây là quyết định mạnh mẽ, kịp thời và hết sức cần thiết nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ”.

Ông Đặng Khắc Lợi, Phó Cục trưởng Cục Báo chí (Bộ VHTT&DL) phát biểu khai mạc Hội thảo. Ảnh BTC

Bà Angela Pratt, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam (WHO) cho biết, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có những rủi ro sức khỏe có thể nghiêm trọng. Ngoài những tác động lâu dài (bao gồm ung thư, bệnh tim và phổi, tiêu thụ nicotine), ở trẻ em và thanh thiếu niên các sản phẩm này có tác động đặc biệt có hại đến sự phát triển não bộ, gây hậu quả lâu dài như rối loạn học tập và rối loạn dạng lo âu.

Quang cảnh Hội thảo tăng cường thực thi Nghị quyết của Quốc hội quy định cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Ảnh Hà Ngân

Bà Angela Pratt nhấn mạnh việc Việt Nam cấm thuốc lá điện tử và các sản phẩm thuốc lá nung nóng theo Nghị quyết 173/2024/QH15 là một cột mốc quan trọng về sức khỏe cộng đồng toàn cầu. Cụ thể, tại Bệnh viên Bạch Mai, giảm 70% các trường hợp cấp cứu liên quan đến các sản phẩm này kể từ khi có lệnh cấm.

Đáng quan ngại hơn là dự án Luật Đầu tư (sửa đổi) đang được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 10, có đề xuất cho phép các nhà máy sản xuất thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để xuất khẩu. Trước đề xuất này, WHO cho rằng cần đảm bảo lệnh cấm được phản ánh đầy đủ trong Luật Đầu tư (sửa đổi) bằng cách đưa việc kinh doanh các sản phẩm này vào danh sách ngành, nghề bị cấm và không có ngoại lệ.

Ông Vũ Trung Hiếu – Đại diện Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV quy định cấm toàn diện sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, được thông qua ngày 30-11-2024 và có hiệu lực từ ngày 1-1-2025. Tuy nhiên, cần thể chế hóa các quy định tại Nghị quyết này trong Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Đồng thời, hiện nay chưa có định nghĩa thế nào là "thuốc lá điện tử", "thuốc lá nung nóng" để làm cơ sở cho cơ quan chức năng xử lý vi phạm.

Bên cạnh đó, pháp luật đã có quy định xử phạt hình sự hoặc hành chính đối với các hành vi vi phạm liên quan đến sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Đại diện Vụ Pháp chế đề xuất, ngoài các luật, nghị quyết hiện hành, dự án Luật Đầu tư (sửa đổi) mà Quốc hội đang cho ý kiến cần đưa quy định cấm đầu tư, kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vào Điều 6 dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi).

Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viên Bạch Mai) TS. Nguyễn Trung Nguyên đề xuất: Cần ngay lập tức cấm lưu hành thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các loại thuốc lá mới khác ở Việt Nam.

BS. Nguyễn Tuấn Lâm (Đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam). Ảnh BTC

Còn BS. Nguyễn Tuấn Lâm – Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam đề xuất, cần thực thi các quy định cấm, bao gồm: đưa nội dung cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vào Luật Đầu tư (sửa đổi), không có ngoại lệ; sớm ban hành nghị định quy định định nghĩa sản phẩm và mức phạt hành vi sử dụng, chứa chấp…

Cùng với đó là tập trung ngăn chặn nguồn cung, nhập lậu, buôn bán và quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; cần có chiến dịch ra quân mạnh mẽ và duy trì thường xuyên, tương tự quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm và cấm uống rượu khi lái xe.

Ngân Hà