Xã Ứng Hòa: Hiện thực hóa khát vọng nông thôn mới hiện đại

Bước vào giai đoạn mới, Đảng bộ và nhân dân xã Ứng Hòa đặt mục tiêu, kiến tạo một mô hình nông thôn đặc trưng: Bản sắc - xanh - thông minh, góp phần vào sự phát triển bền vững của Thủ đô.

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Hà Nội Phùng Thị Hồng Hà chúc mừng Ban Chấp hành Đảng bộ xã Ứng Hòa nhiệm kỳ 2025 - 2030. Ảnh: Sơn Tùng

Dư địa rộng mở...

Xã Ứng Hòa được thành lập trên cơ sở sáp nhập 8 đơn vị hành chính của huyện Ứng Hòa cũ, gồm: Trung Tú, Đồng Tân, Minh Đức, Kim Đường, Đông Lỗ, Đại Hùng, Đại Cường và Trầm Lộng. Việc tiếp tục giữ địa danh Ứng Hòa, mảnh đất phía Nam Thủ đô, không chỉ là một sự sắp xếp về tổ chức, mà còn mang ý nghĩa trân trọng dấu ấn lịch sử, văn hóa và cách mạng của vùng quê giàu truyền thống. Mảnh đất này gắn liền với những địa danh đã đi vào sử sách: Chùa Chòng - Trầm Lộng từng là An toàn khu Xứ ủy Bắc Kỳ năm 1942, hay Khu Cháy, biểu tượng ý chí kiên cường, bất khuất của nhân dân trong kháng chiến chống Pháp.

Với vị trí địa lý thuận lợi, không xa trung tâm Hà Nội, lại nằm trên trục kết nối nhiều tuyến giao thông trọng điểm, Ứng Hòa có điều kiện để giao thương, mở rộng không gian phát triển. Đặc biệt, địa phương nằm trên tuyến “Con đường di sản ngoại đô Hà Nội”, mở ra tiềm năng lớn cho phát triển du lịch trải nghiệm, làng nghề, sinh thái. Ứng Hòa cũng là vùng quê giàu bản sắc với nhiều làng nghề nổi tiếng: May áo dài Trạch Xá (được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia), làm nhạc cụ dân tộc Đào Xá, giày da thôn Thần, khảm trai thôn Cao Xá, chăn bông thôn Trung Thượng... Đây là “nguồn tài nguyên mềm”, góp phần tạo nên diện mạo kinh tế - văn hóa đa dạng.

Cùng với đó, xã Ứng Hòa đã và đang phát triển nông nghiệp xanh, sạch, ứng dụng công nghệ cao, đa dạng hóa mô hình sản xuất, như lúa - sen, thủy sản - thủy cầm, chăn nuôi tập trung, chế biến đặc sản gắn với mở rộng liên kết chuỗi giá trị. Nhiều mô hình nông nghiệp mới được triển khai hiệu quả với gần 90% diện tích lúa chất lượng cao J02, sen hữu cơ tại Hợp tác xã Lâm An, lúa giảm phát thải khí nhà kính gắn tín chỉ các-bon tại thôn Giang Triều...

Trong lĩnh vực chăn nuôi, thủy sản, nhiều tiến bộ khoa học - kỹ thuật đã được áp dụng, từ công nghệ Biofloc, RAS đến mô hình “sông trong ao”, giúp nâng năng suất lên 20 - 30%. Hợp tác xã Thủy sản Trầm Lộng cũng đã xây dựng nhãn hiệu tập thể, góp phần nâng cao uy tín trên thị trường. Cùng với đó, các sản phẩm chủ lực, như “Gạo sạch Ứng Hòa”, “Sen Ứng Hòa”, “Cá sạch Ứng Hòa”, “Vịt cỏ Ứng Hòa” đang được xây dựng thương hiệu, khẳng định chỗ đứng tại Thủ đô.

Song hành với phát triển kinh tế xanh, thông minh, một trong những dấu ấn nổi bật thời gian qua của xã, chính là quyết tâm đi đầu trong chuyển đổi số trên mọi lĩnh vực: Kinh tế số, xã hội số, chính quyền số... Các sản phẩm chủ lực như gạo, cá rô đồng, trứng vịt, nhạc cụ Đào Xá... đều đã được kết nối tiêu thụ qua thương mại điện tử, tiếp cận thị trường trong và ngoài nước...

Có thể nói, nhiệm kỳ vừa qua ghi dấu sự chuyển mình mạnh mẽ của Ứng Hòa, từ sản xuất nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp xanh, sạch, ứng dụng công nghệ cao gắn với truy xuất nguồn gốc đến xây dựng xã phát triển toàn diện trên nhiều lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế, an ninh, quốc phòng... Đó chính là nền tảng vững chắc, để xã đặt mục tiêu cao hơn, xây dựng xã Ứng Hòa trở thành vùng quê bản sắc, xanh và thông minh trong lòng Thủ đô.

Kiến tạo nông thôn bản sắc xanh, thông minh

Để hiện thực hóa khát vọng xây dựng nông thôn bản sắc, xanh, thông minh, xã Ứng Hòa xác định nhiệm vụ trọng tâm là tạo đột phá từ tư duy quy hoạch đến cách thức triển khai thực tế. Mỗi giải pháp đều gắn với đặc thù địa phương, đồng thời đặt trong tổng thể Quy hoạch Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn 2065.

Trước hết, về quy hoạch phát triển không gian, Ứng Hòa định hình rõ bốn vùng chức năng đặc thù: Nông nghiệp - thủy sản công nghệ cao; logistics và công nghiệp phụ trợ; đô thị sinh thái xanh, thông minh; du lịch trải nghiệm gắn với làng nghề và di tích lịch sử. Cách tiếp cận này không chỉ giúp Ứng Hòa phát huy lợi thế nội tại, mà còn bảo đảm sự gắn kết đồng bộ với các trục phát triển kinh tế, xã hội của Thủ đô, nhất là khu vực phía Nam.

Trong lĩnh vực phát triển kinh tế nông nghiệp, xã Ứng Hòa xác định trọng tâm là cải tạo, hiện đại hóa hạ tầng thủy lợi, nâng cao chất lượng đất và nguồn nước, lựa chọn những cây, con chủ lực, như lúa chất lượng cao, rau an toàn, thủy sản và thủy cầm đặc sản. Định hướng đến năm 2030, Ứng Hòa phấn đấu trở thành trung tâm nông sản sạch và sản xuất giống hàng đầu của Hà Nội.

Song song với đó, xã chú trọng xây dựng và phát triển thương hiệu sản phẩm OCOP, thúc đẩy liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp, hợp tác xã để mở rộng thị trường. Việc ứng dụng khoa học, công nghệ, triển khai mô hình sản xuất xanh, thông minh được coi là giải pháp đột phá nhằm tiết kiệm chi phí, bảo vệ môi trường, gia tăng giá trị sản phẩm, không chỉ ở chất lượng hàng hóa, mà còn ở chất lượng đời sống xã hội.

Đối với lĩnh vực phát triển kinh tế du lịch sinh thái, Ứng Hòa coi khai thác di sản là động lực để phát triển kinh tế dịch vụ bền vững. Theo đó, An toàn khu Trầm Lộng, Bảo tàng Khu Cháy, cùng hệ thống làng nghề nổi tiếng, như Trạch Xá, Đào Xá, Thần, Bùng... sẽ được tích hợp thành các tour trải nghiệm “Con đường di sản ngoại đô Hà Nội”. Bên cạnh đó, xã hướng đến xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng: “Một ngày làm nông dân”, “khám phá làng nghề” gắn với ẩm thực địa phương, như vịt cỏ Vân Đình, cá rô đồng, sen...

Về công tác chuyển đổi số, Ứng Hòa xác định đây là nền tảng then chốt cho sự phát triển xanh, thông minh, hiện đại. Ngay khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, xã đã bắt tay vào xây dựng cơ sở dữ liệu số về nông sản, đất đai, môi trường và hệ thống di tích lịch sử..., tạo nên một không gian lưu trữ đa chiều, phục vụ hiệu quả công tác quản trị và triển khai dữ liệu phục vụ quy hoạch, phát triển kinh tế - xã hội... Các mô hình “cánh đồng thông minh”, “nhà kính công nghệ cao”... đã và đang được nhân rộng, gắn với ứng dụng trí tuệ nhân tạo và cảm biến tự động để nâng cao năng suất, chất lượng...

Bí thư Đảng ủy xã Ứng Hòa Nguyễn Tiến Thiết nhấn mạnh, muốn kiến tạo thành công mô hình nông thôn bản sắc, xanh, thông minh, điều xã mong mỏi nhất là tiếp tục nhận được sự quan tâm, cơ chế hỗ trợ từ Trung ương và Thành phố. Ứng Hòa rất cần nguồn lực để đầu tư hạ tầng đồng bộ, phù hợp với Quy hoạch Thủ đô. Đặc biệt, sự đồng hành của đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học là yếu tố then chốt giúp Ứng Hòa bứt phá, vươn lên trong mọi lĩnh vực. Đồng chí Nguyễn Tiến Thiết cũng đề xuất Thành phố lựa chọn Ứng Hòa làm nơi thí điểm phát triển không gian văn hóa Đồng bằng Bắc Bộ, một điểm đến, một miền quê để du khách và người dân Thủ đô tìm về, trải nghiệm...

Có thể khẳng định, với bề dày truyền thống cách mạng, tiềm năng phong phú cùng khát vọng đổi mới, Ứng Hòa đang vững bước trên hành trình trở thành vùng quê bản sắc, xanh, thông minh, hiện đại ở phía Nam Thủ đô.

Sơn Tùng