Xác định rõ trách nhiệm với những hạn chế trong công tác quy hoạch

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải chủ trì buổi làm việc với Bộ Xây dựng chiều nay.

Tại buổi làm việc với Bộ Công thương, sáng 2/3, Thứ trưởng Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Bộ đã khẩn trương triển khai lập 4/5 quy hoạch quốc gia, gồm: Quy hoạch tổng thể phát triển năng lượng quốc gia; Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia; Quy hoạch phát triển hạ tầng dự trữ, cung ứng kho xăng dầu, khí đốt quốc gia; Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng các loại khoáng sản.

Đối với giải pháp khắc phục những hạn chế của quy hoạch thời kỳ trước khi triển khai lập quy hoạch thời kỳ mới, lãnh đạo Bộ Công thương cho rằng, còn vướng mắc khi phải điều chỉnh quy hoạch khoáng sản, cần bổ sung nội dung này vào văn bản pháp luật về quy hoạch để giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho việc đầu tư kinh doanh.

Tại buổi làm việc, Đoàn Giám sát nhất trí cho rằng, tiến độ phê duyệt quy hoạch của ngành công thương đã được chỉ rõ, song báo cáo chưa đầy đủ trách nhiệm của cá nhân và tập thể trong việc để tiến độ quy hoạch ngành quốc gia còn chậm.

Trong tổ chức thực hiện Luật Quy hoạch, một số ý kiến cho rằng, 4 quy hoạch quốc gia đang được Bộ Công thương triển khai liên quan nhiều ngành, lĩnh vực, nên cần có văn bản hướng dẫn để thực hiện tốt hơn...

Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, Bộ Công thương đã chú trọng rà soát văn bản kỹ thuật ở Luật Quy hoạch, rà soát quy hoạch hết hiệu lực của ngành; thực hiện tốt công tác phối hợp thẩm định…

Hiện 5 quy hoạch giao Bộ Công thương đều chưa được phê duyệt, dẫn đến tình trạng chậm, Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý cần đặt chất lượng lên hàng đầu, bảo đảm tính đồng bộ, tính thống nhất với quy hoạch, không để lại hậu quả khi quy hoạch đã ban hành lại phải điều chỉnh và không có tính thực tế.

Về một số vấn đề liên quan đến quy hoạch khoáng sản, vật liệu xây dựng, đặc biệt là đánh giá tác động đến xã hội, môi trường của các quy hoạch khoáng sản, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Công thương chú ý đến ranh giới quan hệ giữa quy hoạch khoáng sản với các quy hoạch khác bằng việc lấy ý kiến của các bộ, ngành.

Về phương pháp lập quy hoạch, tích hợp quy hoạch và điều chỉnh quy hoạch, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Bộ Công thương chú ý việc kế thừa những nội dung văn bản trước đó; thực hiện công khai vì các vấn đề quy hoạch của ngành liên quan đến người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Báo cáo tại buổi làm việc chiều nay, Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị nêu rõ, Bộ được giao lập 2 quy hoạch ngành quốc gia: Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 294/QĐ-TTg ngày 24/2/2020); Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 131/QĐ-TTg ngày 17/1/2020).

Công tác xây dựng 2 nhiệm vụ lập quy hoạch ngành quốc gia do Bộ Xây dựng tổ chức thời gian qua cơ bản được thực hiện đầy đủ, tuân thủ các quy định pháp luật, đáp ứng đúng tiến độ đặt ra.

Hiện nay, việc lập các quy hoạch trên mới đến khâu phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, chuẩn bị lựa chọn tư vấn lập quy hoạch theo quy định về đấu thầu; chậm hơn so với kế hoạch triển khai.

Các kết quả về thực hiện trình tự thủ tục trong hoạt động quy hoạch; tuân thủ quy định về căn cứ, yêu cầu, nội dung quy hoạch, thẩm định, phê duyệt và công khai thông tin quy hoạch sẽ được Bộ Xây dựng báo cáo trong quá trình thực hiện.

Quá trình tổ chức 2 quy hoạch ngành quốc gia theo quy định tại Luật Quy hoạch và Nghị định số 37/2019/NĐ-CP gặp một số khó khăn. Đối với Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Bộ trưởng Xây dựng cho biết, còn vướng mắc công tác tổ chức tư vấn đấu thầu.

Bên cạnh đó, trong quá trình triển khai lựa chọn đơn vị tư vấn lập quy hoạch, do quy định pháp luật về quy hoạch và đấu thầu chưa quy định rõ và nhất quán về thẩm quyền quyết định đầu tư, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu nên còn lúng túng trong tổ chức thực hiện...

Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, tiến độ quy hoạch ngành quốc gia của Bộ Xây dựng chậm so với yêu cầu đề ra. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi, rà soát, tích hợp giữa các quy hoạch để bảo đảm tính đồng bộ.

Trong năm 2022, toàn bộ các quy hoạch ngành quốc gia sẽ trình Hội đồng thẩm định và Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đặt ra sức ép lớn về tiến độ, thời gian, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Xây dựng chú trọng việc bảo đảm chất lượng quy hoạch.

So với các bộ, ngành khác, nội dung tư vấn lập quy hoạch của ngành xây dựng nhiều hơn về số lượng và cả kinh nghiệm thực tiễn. 2 quy hoạch ngành quốc gia Bộ Xây dựng được giao có tính kế thừa nhiều hơn trên nền quy hoạch cũ, báo cáo của Bộ cần thể hiện rõ hơn điều này.

Đối với vấn đề quy hoạch đô thị, Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý vấn đề bảo đảm lợi ích nhà nước, cộng đồng người dân và doanh nghiệp; việc sử dụng có hiệu quả quỹ đất đô thị, tránh lợi dụng, trục lợi từ các vấn đề liên quan đến quy hoạch.

Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, việc nâng cao chất lượng đô thị, nhất là công tác đầu tư, tư vấn liên quan đến trách nhiệm của các địa phương; do đó, Bộ Xây dựng tham gia cùng các địa phương kịp thời, chất lượng, phù hợp thực tiễn, nhưng ngược lại cũng phải chủ động tiếp thu ý kiến đóng góp của các địa phương về các vấn đề liên quan quy hoạch.

Tại Kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 19/2021/QH15 về việc thành lập Đoàn Giám sát của Quốc hội về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành”.

Đây là chuyên đề giám sát đầu tiên của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, được Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm và thường xuyên theo dõi, chỉ đạo. Triển khai kế hoạch, Đoàn Giám sát sẽ làm việc với các bộ, các lãnh đạo địa phương, lãnh đạo Chính phủ, từ đó hình thành bước đầu báo cáo giám sát, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp tháng 4/2022.
(Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải)

VĂN CHÚC