Xây dựng nhân tố chính trị - tinh thần góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ quản lý vùng biển được phân công
Biển, đảo Việt Nam có vai trò đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh đất nước. Bảo vệ chủ quyền biển, đảo là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của Quân đội nhân dân Việt Nam, trong đó Hải quân là lực lượng nòng cốt. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng tiếp tục khẳng định: 'Kiên quyết, kiên trì đấu tranh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, vùng trời, vùng biển của Tổ quốc'. Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo, đòi hỏi phải phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng và nhiều yếu tố, trong đó nhân tố chính trị - tinh thần giữ vai trò nền tảng để xây dựng và phát huy các nhân tố khác, tạo sức mạnh tổng hợp trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo.
Chính trị - tinh thần gồm tổng thể các yếu tố: lòng yêu nước, ý chí, niềm tin, tinh thần đoàn kết, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, hệ giá trị văn hóa... Thực tiễn lịch sử đã cho thấy, đó là nhân tố cốt lõi, cội nguồn tạo nên sức mạnh vô địch của dân tộc ta trong dựng nước và giữ nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh vai trò của yếu tố chính trị: “Chính trị trọng hơn quân sự”. Tiếp đó, Người khẳng định: “Nhiệm vụ quân sự phải phục tùng nhiệm vụ chính trị. Quân sự mà không có chính trị như cây không có gốc, vô dụng lại có hại. Khi nói đến vai trò, sức mạnh của nhân tố chính trị - tinh thần của dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước”.

Biên đội Tàu 356 và Tàu 357 Lữ đoàn 170 kiểm tra bắn đạn thật
Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của nhân tố chính trị - tinh thần của quân đội trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo, những năm qua, trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quan lý của Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tích cực chủ động triển khai nhiều chủ trương, biện pháp để khơi dậy và phát huy tối đa nhân tố chính trị - tinh thần của quân đội, tạo ra sức mạnh tổng hợp của quốc gia, thế và lực quân sự của ta trên các vùng biển, đảo được tăng lên nhiều lần. Thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, “thế trận lòng dân” trên biển, đảo không ngừng được củng cố, tăng cường.

Chuẩn Đô đốc Trần Xuân Văn, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Vùng động viên các cá nhân có mô hình học cụ tiêu biểu năm 2024 (ảnh Nguyễn Á)
Quân đội với lực lượng trực tiếp là Quân chủng Hải quân luôn nêu cao ý chí quyết tâm, không quản ngại khó khăn, gian khổ, hiểm nguy; kiên cường bám trụ nơi “đầu sóng, ngọn gió”, đêm ngày tuần tra, kiểm soát, khẳng định, bảo vệ chủ quyền, giữ bình yên biển, đảo. Đặc biệt, mỗi khi phải đối mặt với tình huống phức tạp, căng thẳng, các lực lượng làm nhiệm vụ luôn nêu cao ý chí quyết tâm “còn người, còn biển, đảo”, “một tấc không đi, một li không rời”; thực hiện đúng đối sách, phương châm, tư tưởng chỉ đạo; khôn khéo, kiên quyết kiên trì bảo vệ vững chắc chủ quyền, lợi ích quốc gia, an ninh, trật tự trên biển; không để xảy ra xung đột; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Chuẩn Đô đốc Trần Xuân Văn, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Vùng và các đại biểu tham quan trưng bày tại Đại hội Thi đua Quyết thắng của Vùng giai đoạn 2019-2024
Hiện nay, Vùng 1 Hải quân được giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vùng biển, đảo Đông Bắc Tổ quốc với yêu cầu mới, rất cao và toàn diện trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực diễn biến nhanh, phức tạp, khó dự báo; sự cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn và tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền biển, đảo giữa các nước trong khu vực diễn ra gay gắt, tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định. Các thế lực thù địch vẫn ráo riết thực hiện “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, “phi chính trị hóa” Quân đội với nhiều thủ đoạn mới rất tinh vi, thâm độc... Thời gian qua Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng I tập trung thực hiện đồng bộ các chủ trương, giải pháp, không ngừng xây dựng và phát huy nhân tố chính trị - tinh thần vào các mặt công tác, các nhiệm vụ, nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo trong mọi tình huống, kết quả nổi bật là:
Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng được quan tâm, triển khai đồng bộ chất lượng, hiệu quả không ngừng được nâng lên, xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, niềm tin, ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong mọi tình huống. Chú trọng đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị; kết hợp chặt chẽ giáo dục chính trị với tuyên truyền, phổ biến pháp luật; nắm, dự báo, quản lý, định hướng và giải quyết tốt tư tưởng bộ đội. Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Hải quân”; phong trào Thi đua Quyết thắng gắn với bồi dưỡng, xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến, tạo động lực để mỗi cá nhân, tập thể phấn đấu vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Qua đó, xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ (CBCS) có bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, tinh thần, ý thức trách nhiệm cao, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, sẵn sàng chấp nhận gian khổ, hy sinh, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt Đảng, nhất là ở cấp ủy, chi bộ các tàu chiến đấu; coi trọng chất lượng sinh hoạt lãnh đạo, năng lực xây dựng, quán triệt và tổ chức thực hiện nghị quyết; đề cao tự phê bình và phê bình, giữ vững sự đoàn kết, thống nhất trong đơn vị. Đồng thời, thực hiện nghiêm Quy định số 144-QĐ/TW, ngày 09/5/2024 của Bộ Chính trị (khóa XIII) về chuẩn mực đạo đức của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới và các quy định về trách nhiệm nêu gương, theo phương châm: “tự soi, tự sửa”, “trên làm gương mẫu mực, dưới tích cực làm theo”.
Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát theo đúng phương châm: “Giám sát mở rộng, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm”; chủ động kiểm tra đảng viên, tổ chức đảng có dấu hiệu vi phạm; xử lý nghiêm đối với tổ chức đảng, đảng viên vi phạm theo đúng quy định, nguyên tắc và thẩm quyền. Bảo đảm tốt đời sống văn hóa, tinh thần cho bộ đội qua các hoạt động thể thao, vui chơi giải trí trong ngày nghỉ, giờ nghỉ. Phát huy vai trò trách nhiệm của cán bộ chính trị trong khơi dậy phong trào văn hóa, văn nghệ trong toàn đơn vị.

Chuẩn Đô đốc Trần Xuân Văn, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Vùng dự và chỉ đạo Đại hội đại biểu Lữ đoàn 170 lần thứ XVII nhiệm kỳ 2025-2030
Bên cạnh đó, chỉ huy các đơn vị thường xuyên gần gũi, nắm chắc tình hình tư tưởng bộ đội; hằng tháng duy trì Ngày Văn hóa chính trị tinh thần, Ngày Pháp luật, lắng nghe bộ đội nói, nói cho bộ đội hiểu. Các vấn đề phát sinh trong công tác, sinh hoạt đời thường đều được quan tâm giải quyết thấu đáo, xây dựng tình cảm thân thiết cán – binh, nghĩa tình đồng đội. Qua đó, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.
Vận dụng linh hoạt các hình thức phát huy vai trò nhân tố chính trị, tinh thần để tạo sức mạnh tổng hợp, Vùng I Hải quân tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác tuyên truyền biển, đảo và công tác dân vận trên địa bàn đóng quân, xây dựng mối quan hệ đoàn kết gắn bó máu thịt với nhân dân, xây dựng “thế trận lòng dân”, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Tích cực đổi mới, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, bảo đảm phù hợp với từng đối tượng, từng thời điểm, quy mô, cấp độ, địa bàn cụ thể; trong đó, đặc biệt chú trọng phát huy lợi thế của các phương tiện truyền thông hiện đại, có sức lan tỏa lớn.
Đồng thời, tiến hành tốt công tác dân vận, tích cực giúp đỡ ngư dân, nhất là trong cứu hộ, cứu nạn trên biển; bảo đảm mỗi con tàu, mỗi đài, trạm hoạt động trên biển luôn là chỗ dựa vững chắc để nhân dân yên tâm vươn khơi, bám biển; là những cột mốc chủ quyền trên biển. Qua đó, làm sáng đẹp phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Hải quân” trong lòng Nhân dân, góp phần nâng cao tinh thần đoàn kết, chung sức, đồng lòng quyết tâm bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.

Đội hình tàu pháo Lữ đoàn 169 thực hiện nhiệm vụ
Thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực và trên Biển Đông tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều bất ổn, khó lường; tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, chủ quyền biển, đảo diễn ra căng thẳng, phức tạp, quyết liệt hơn. Hòa bình, ổn định, tự do, an ninh, an toàn hàng hải, hàng không trên Biển Đông đứng trước thách thức lớn, tiềm ẩn nguy cơ xung đột. Nhiệm vụ bảo vệ biển, đảo đang đặt ra những yêu cầu mới nặng nề, rất khó khăn, phức tạp. Những diễn biến hiện nay và sắp tới trên biển, đảo sẽ phức tạp, cần phải giải quyết bằng biện pháp hòa bình nhưng cũng phải kiên quyết, sẵn sàng đối phó với những hành động quân sự xâm chiếm biển, đảo nếu xảy ra.
Trước tình hình đó, đòi hỏi phải nâng cao cảnh giác, có ý chí kiên cường, dũng cảm để luôn chủ động nắm chắc, dự báo chính xác mọi động thái, ngăn ngừa nguy cơ xung đột từ sớm, từ xa, kiên quyết không để mất dù là một sải biển, một tấc đảo. Do vậy, để phát huy nhân tố chính trị, tinh thần của quân đội trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo hiện nay cần thực hiện tốt một số nội dung, biện pháp sau:
Một là, thường xuyên tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sỹ về phát huy nhân tố chính trị, tinh thần của quân đội trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Trước hết, cấp ủy, tổ chức đảng, chỉ huy các cấp cần nâng cao nhận thức cho CBCS về ý nghĩa và vai trò to lớn của nhân tố chính trị, tinh thần quân đội trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo hiện nay. Theo đó, cần làm cho CBCS nhận thức được mục tiêu của việc phát huy nhân tố chính trị - tinh thần của quân đội trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo là nhằm xây dựng ý chí vững chắc, lan tỏa và phát triển những giá trị tích cực về tư tưởng chính trị, niềm tin và ý chí quyết tâm chiến đấu của quân đội ta trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Bên cạnh đó, cần đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục chính trị tư tưởng gắn thực tiễn biể n,đảo, tình hình an ninh khu vực, giúp bộ đội dễ hiểu, dễ lắng nghe, bằng các phương pháp linh hoạt, hấp dẫn, phù hợp với nhiều đối tượng, đặc biệt là với CBCS trẻ.
Hai là, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên gương mẫu, bản lĩnh vững vàng, tinh thần, ý thức trách nhiệm cao, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, sẵn sàng chấp nhận gian khổ, hy sinh, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Chú trọng đào tạo cán bộ chính trị, chủ trì có năng lực nắm bắt, định hướng tư tưởng. Phát huy vai trò, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì ở đơn vị trực tiếp làm nhiệm vụ trên biển; tôn vinh, đề cao vai trò của sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp trong làm chủ, khai thác, sử dụng vũ khí, trang bị, kỹ thuật.
Ba là, tăng cường đời sống văn hóa, tinh thần, đặc biệt tại các điểm đảo, nhà giàn, tàu trực. Đẩy mạnh các thiết chế văn hóa, hoạt động giải trí, thi đua, giao lưu; kết nối hậu phương – tiền phương qua các chương trình chính trị, văn hóa như: “Nghĩa tình biên giới, hải đảo”, “Vì Trường Sa thân yêu”, “Trái tim hướng về biển đảo Tổ quốc”…; đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”… Thông qua các hình thức trên, mục tiêu, lý tưởng, niềm tin, ý thức tổ chức kỷ luật và bản lĩnh, ý chí quyết tâm chiến đấu của quân đội được phát triển, lan tỏa trong từng nhiệm vụ, góp phần vào sự thắng lợi của công cuộc bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong mọi tình huống.
Bốn là, làm tốt công tác chăm lo chính sách, hậu phương quân đội, nhất là đối với CBCS trực tiếp làm nhiệm vụ trên biển, các hải đảo, quần đảo, nhà giàn. Bảo đảm đầy đủ điều kiện vật chất, sinh hoạt, các chế độ, chính sách. Kịp thời giải quyết tâm tư, nguyện vọng chính đáng của CBCS để họ yên tâm cống hiến tâm - trí - lực cho công cuộc bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Xây dựng và phát huy nhân tố chính trị - tinh thần trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo có vai trò đặc biệt quan trọng, là yếu tố cốt lõi, “chất kết dính” tất cả các nguồn sức mạnh khác, quyết định hiệu quả việc phát huy sức mạnh vật chất, vũ khí trang bị, tạo nên sức mạnh tổng hợp để bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.