Xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật làm bước đệm hiện đại hóa đường sắt

Chưa có tiêu chuẩn riêng cho phương tiện đường sắt tốc độ cao

Ông Trần Hoàng Tùng, Trưởng phòng Đường sắt - Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết: Thực hiện chỉ đạo của Bộ Xây dựng, Cục Đăng kiểm Việt Nam đang nghiên cứu hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật đối với phương tiện đường sắt điện khí hóa và đường sắt tốc độ cao để làm cơ sở áp dụng tại Việt Nam.

Cục Đăng kiểm VN đang nghiên cứu hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật phương tiện đường sắt điện khí hóa và phương tiện đường sắt tốc độ cao, làm cơ sở áp dụng tại Việt Nam (ảnh minh họa).

Theo ông Tùng, hệ thống quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) và tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) hiện hành về phương tiện đường sắt tại Việt Nam còn nhiều hạn chế, đặc biệt là với các loại hình phương tiện tiên tiến như đường sắt điện khí hóa và đường sắt tốc độ cao. Cụ thể, hiện vẫn thiếu các tiêu chuẩn về thiết kế, sản phẩm, an toàn cũng như tiêu chuẩn liên quan đến vận hành và bảo trì.

Ngoài ra, chưa có tiêu chuẩn riêng áp dụng cho các dải tốc độ từ 160-350km/h - vốn là phổ biến trong đường sắt tốc độ cao cũng như chưa có tiêu chuẩn dành riêng cho phương tiện đường sắt điện khí hóa.

Dựa trên kinh nghiệm quốc tế từ châu Âu, Hàn Quốc và Trung Quốc, ông Tùng cho rằng, Việt Nam cần xây dựng một lộ trình cụ thể, dài hạn để chuyển giao công nghệ, nội địa hóa sản phẩm, đồng thời phát triển hệ thống tiêu chuẩn phù hợp với đặc điểm địa lý, khí hậu và trình độ kỹ thuật trong nước.

Định hướng xây dựng tiêu chuẩn phương tiện đường sắt tại Việt Nam được chia thành 4 nhóm.

Trong đó, tiêu chuẩn thiết kế gồm thiết kế đầu máy, toa xe, thiết bị chuyên dụng; Tiêu chuẩn sản phẩm gồm hướng dẫn kỹ thuật, quy định tải trọng trục, khổ đường; Tiêu chuẩn an toàn gồm hệ thống hãm, tín hiệu điều khiển tàu, đánh giá an toàn, PCCC... và tiêu chuẩn vận hành - bảo trì: Gồm yêu cầu với đơn vị vận hành, cơ sở bảo trì, trang thiết bị kỹ thuật...

Phòng Đường sắt - Cục Đăng kiểm VN kiến nghị ưu tiên ban hành TCVN phương tiện đường sắt theo lộ trình 3 cấp độ (ảnh minh họa).

Đề xuất thành lập Hội đồng tư vấn tiêu chuẩn đường sắt tốc độ cao

Cục Đăng kiểm Việt Nam nhận định việc xây dựng và áp dụng hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật cho phương tiện đường sắt hiện đại là bước đệm quan trọng cho quá trình hiện đại hóa ngành đường sắt Việt Nam.

Lãnh đạo Phòng Đường sắt đề xuất thành lập Hội đồng tư vấn xây dựng tiêu chuẩn đường sắt điện khí hóa và tốc độ cao, với sự tham gia của các chuyên gia trong và ngoài nước. Đồng thời, kiến nghị thành lập Trung tâm Nghiên cứu, Ứng dụng và Phát triển công nghiệp đường sắt nhằm phục vụ công tác mô phỏng, thử nghiệm thực tế và phát triển tiêu chuẩn.

Song song đó, Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng đề xuất huy động chuyên gia, phối hợp với các đơn vị liên quan để xây dựng các tiêu chuẩn thiết kế, thử nghiệm và lắp đặt thiết bị công nghiệp đường sắt; thực hiện thử nghiệm, đánh giá và chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy cho các vật tư và phụ kiện ngành đường sắt.

Phòng Đường sắt kiến nghị lộ trình ban hành TCVN về phương tiện đường sắt theo 3 giai đoạn.

Trong đó, giai đoạn 1 chấp nhận tiêu chuẩn quốc tế, có điều chỉnh thông số để phù hợp với điều kiện Việt Nam. Giai đoạn 2: Nội địa hóa tiêu chuẩn dựa trên dữ liệu thu thập từ thực tiễn triển khai các dự án trong nước.

Giai đoạn 3: Chủ động nghiên cứu, xây dựng tiêu chuẩn cơ sở, tiến tới làm chủ trung tâm nghiên cứu, ứng dụng và phát triển công nghiệp đường sắt Việt Nam.

Yến Chi