Xem xét điều chỉnh chính sách thuế với các loại hình quỹ đầu tư chứng khoán
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh sẽ cho rà soát, xem xét điều chỉnh chính sách thuế đối với các loại hình quỹ đầu tư chứng khoán nhằm khuyến khích các nhà đầu tư trong và ngoài nước tăng cường tham gia thị trường chứng khoán thông qua các quỹ đầu tư.
123 quỹ đầu tư chứng khoán
Theo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, vốn hóa thị trường chứng khoán đạt hơn 7,4 triệu tỷ đồng, tương đương 65% GDP năm 2024. Tổng giá trị danh mục đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài ước đạt hơn 48 tỷ USD, chiếm 16% vốn hóa thị trường.
Hiện cả nước có 43 công ty quản lý quỹ với 123 quỹ đầu tư chứng khoán, tổng tài sản quản lý đạt hơn 750 nghìn tỷ đồng, gấp hơn 7 lần so với năm 2014. Trong suốt một thập kỷ qua, ngành quỹ đã duy trì tốc độ tăng trưởng mạnh, trung bình trên 20% mỗi năm. Đặc biệt, sự ra đời của các quỹ mở, quỹ ETF và quỹ bất động sản đã góp phần đa dạng hóa lựa chọn đầu tư, trong đó quỹ mở và quỹ ETF chiếm 86% tổng giá trị tài sản ròng nhờ ưu thế về thanh khoản cao, danh mục đầu tư linh hoạt và tính minh bạch.
Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi.
Mặc dù đã đạt được những thành công nhất định, ngành quỹ tại Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa để mở rộng, khi tổng tài sản quản lý tại các công ty quản lý quỹ mới chỉ chiếm gần 6% GDP, thấp hơn đáng kể so với các nước trong khu vực. Số lượng nhà đầu tư cá nhân vẫn chiếm tỷ lệ lớn, nên thị trường dễ bị biến động theo tâm lý của nhà đầu tư.
Đồng tình với nhận định trên, ông Don Lâm, Tổng giám đốc và Cổ đông sáng lập, Tập đoàn VinaCapital, nói thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn bị chi phối chủ yếu bởi các nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ, chiếm tới 90% tổng số nhà đầu tư. Đa số trong nhóm này tham gia thị trường theo hướng tự mua bán, lướt sóng ngắn hạn thay vì đầu tư vào các quỹ chuyên nghiệp. Thực trạng này khiến thị trường thiếu tính ổn định, dễ bị tác động bởi tâm lý đám đông và không đảm bảo định hướng đầu tư dài hạn.
Để nâng cao tính bền vững của thị trường tài chính, ông Don Lâm cho rằng cần thay đổi nhận thức và hành vi của nhà đầu tư cá nhân, khuyến khích họ tham gia vào các quỹ đầu tư chuyên nghiệp. Việc đầu tư vào quỹ giúp giảm thiểu rủi ro, tận dụng được chuyên môn của các nhà quản lý quỹ, đồng thời mang lại lợi nhuận dài hạn cao hơn so với việc giao dịch ngắn hạn theo cảm tính.
Một trong những giải pháp quan trọng theo Tổng giám đốc Tập đoàn VinaCapital là tăng cường giáo dục và truyền thông về lợi ích của đầu tư vào các quỹ chuyên nghiệp. Cần cung cấp thông tin minh bạch, rõ ràng về hoạt động, hiệu quả của các quỹ cũng như lợi ích mà nhà đầu tư có thể nhận được.
Ngoài ra, nhà nước và các cơ quan quản lý cần xem xét các chính sách và cơ chế hỗ trợ để thúc đẩy sự phát triển của quỹ đầu tư, bao gồm việc tạo điều kiện thuận lợi cho các quỹ mở rộng quy mô, đa dạng hóa sản phẩm đầu tư, như quỹ đầu tư vào hạ tầng hoặc doanh nghiệp tư nhân. Điều này không chỉ giúp thu hút thêm nhà đầu tư mà còn góp phần huy động nguồn vốn dài hạn cho nền kinh tế…
Thúc đẩy phát triển quỹ đầu tư chứng khoán
Chia sẻ bên lề Hội nghị “Quỹ đầu tư và đầu tư nước ngoài trong Kỷ nguyên phát triển mới của Việt Nam”, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, trên cơ sở Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 đã được Thủ tướng phê duyệt, trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ chỉ đạo UBCKNN và các đơn vị liên quan tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển quỹ đầu tư chứng khoán, qua đó khẳng định vai trò của quỹ đầu tư trong công cuộc phát triển kinh tế đất nước trong kỷ nguyên mới.
(Ảnh minh họa)
Cụ thể, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh sẽ cho rà soát, xem xét điều chỉnh chính sách thuế đối với các loại hình quỹ đầu tư chứng khoán nhằm khuyến khích các nhà đầu tư trong và ngoài nước tăng cường tham gia thị trường chứng khoán thông qua các quỹ đầu tư; đồng thời nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về thúc đẩy phát triển ngành quỹ thông qua chính sách thuế để đề xuất phương án hiệu quả, phù hợp với quy định và nhu cầu thực tiễn tại Việt Nam.
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ nghiên cứu để đa dạng hóa các loại hình quỹ đầu tư, các bộ chỉ số chứng khoán và sản phẩm phù hợp với nhu cầu và khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư, qua đó thu hút sự quan tâm của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước. Mở rộng hạn mức đầu tư để tạo điều kiện cho các quỹ đại chúng phát triển linh hoạt hơn, chủ động hơn, nâng cao hiệu quả hoạt động của các quỹ.
Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi còn cho biết, sẽ từng bước nghiên cứu áp dụng mô hình tài khoản giao dịch tổng đối với các quỹ đầu tư nước ngoài nhằm thu hút hơn nữa sự tham gia vào thị trường chứng khoán, trong đó, hướng tới cho phép công ty quản lý quỹ có thể thực hiện giao dịch mua, bán chứng khoán đồng thời đối với các quỹ mà công ty quản lý; đơn giản hóa việc đặt lệnh cho các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài, các công ty quản lý quỹ.
Cùng với đó là đa dạng hóa các kênh phân phối chứng chỉ quỹ trực tiếp và gián tiếp, tăng khả năng tiếp cận sản phẩm của các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư cá nhân, nhằm phát triển nhu cầu đầu tư vào các sản phẩm quỹ và tạo động lực cho các công ty quản lý quỹ thành lập quỹ đầu tư mới trên thị trường; tập trung hoàn thiện quy định pháp lý nhằm thực hiện quản lý, giám sát việc phân phối chứng chỉ quỹ trực tuyến, đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư. Xây dựng, triển khai kế hoạch tuyên truyền và phổ biến kiến thức về quỹ đầu tư, giúp nhà đầu tư nhận thức rõ lợi ích khi tham gia thị trường chứng khoán thông qua các quỹ đầu tư.
Bên cạnh các quỹ đầu tư chứng khoán trong nước, các quỹ đầu tư nước ngoài đã có những đóng góp nhất định đối với sự tăng trưởng và phát triển của thị trường chứng khoán và các doanh nghiệp Việt Nam.
Theo Thứ trưởng, trong thời gian qua, Việt Nam luôn kiên định với chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia đầu tư trực tiếp và gián tiếp vào Việt Nam. Việc Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 68/2024/TT-BTC quy định về giao dịch chứng khoán, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán, hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin đã đánh dấu một bước tiến trong việc đáp ứng các tiêu chí nhằm nâng hạng thị trường chứng khoán. Việc nâng hạng thị trường được dự báo giúp thị trường chứng khoán Việt Nam thu hút hàng tỷ USD/năm từ các quỹ đầu tư nước ngoài.
Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cũng cho biết, trong năm nay, Bộ Tài chính đã chỉ đạo tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao chất lượng nguồn vốn theo hướng khuyến khích dòng vốn dài hạn, ổn định, duy trì được lòng tin của nhà đầu tư. Trong đó, tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý cho thị trường chứng khoán, tạo lập một hệ thống pháp lý chặt chẽ, thống nhất để thị trường hoạt động minh bạch, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.
Cùng với đó là cải cách hành chính, đơn giản hóa các thủ tục hành chính về đầu tư để tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài nhanh chóng tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Cải thiện chất lượng nguồn cung hàng hóa trên thị trường: Nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp, quản trị rủi ro của các công ty đại chúng, công ty niêm yết. Từng bước áp dụng các chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS), chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS), góp phần nâng cao tính minh bạch và tăng hiệu quả cung cấp thông tin cho nhà đầu tư…
