Xóa nhà tạm, nhà dột nát - Kỳ tích từ lòng dân Yên Bái

Không để dân phải chờ chính sách

Toàn tỉnh Yên Bái đã xây dựng xong 2.208/2.208 ngôi nhà, trong đó xây mới 1.815 nhà, sửa chữa 393 nhà, đạt 100% kế hoạch đề án đã đề ra.

Một số địa phương hoàn thành xây mới nhiều nhà là: Mù Cang Chải 771 nhà, Văn Chấn 292 nhà, Lục Yên 260 nhà, Trạm Tấu 253 nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo và người có hoàn cảnh khó khăn một con số khiến nhiều người bất ngờ.

Từ thành phố Yên Bái đến các xã vùng sâu Trạm Tấu, Mù Căng Chải, Văn Chấn, đâu đâu cũng rộn ràng tiếng cưa gỗ, tiếng đóng ván.

Điều gì đã giúp một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn đạt được kết quả tưởng như không tưởng?

Câu trả lời nằm ở quyết tâm của chính quyền, ở cách làm chủ động, sáng tạo và trên hết, ở sức mạnh cộng đồng, nơi “cả bản giúp nhau dựng nhà” trở thành câu chuyện đẹp giữa đời thường.

Ngay sau khi có chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Yên Bái đã ban hành kế hoạch cụ thể, giao nhiệm vụ đến từng sở, ban ngành và chính quyền cấp huyện, xã. Không chờ đủ kinh phí từ ngân sách Trung ương, tỉnh đã chủ động huy động nguồn lực xã hội hóa, tranh thủ sự hỗ trợ từ các tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm và đặc biệt là hệ thống Mặt trận Tổ quốc, các hội, đoàn thể, lực lượng vũ trang.

“Chúng tôi xác định phải làm ngay, làm nhanh, làm chắc. Mỗi ngày người dân còn sống trong nhà tạm, nhà dột nát là thêm một ngày nguy cơ tai nạn, bệnh tật, tụt hậu. Vì vậy, Yên Bái không chờ nguồn mà đi tìm nguồn”, Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái Trần Huy Tuấn nhấn mạnh.

Từ thành phố Yên Bái đến các xã vùng sâu Trạm Tấu, Mù Căng Chải, Văn Chấn, đâu đâu cũng rộn ràng tiếng cưa gỗ, tiếng đóng ván. Chưa bao giờ phong trào dựng nhà lại sôi nổi đến thế.

Ngay từ đầu năm, các địa phương đã tổ chức rà soát, phân loại cụ thể từng hộ: Ai là hộ nghèo, ai ở nhà tạm, mức độ dột nát ra sao, có nhu cầu tự xây hay cần hỗ trợ toàn phần. Danh sách được niêm yết công khai, đảm bảo công bằng, minh bạch, tránh trùng lặp hay bỏ sót.

Vũ Thị Hiền Hạnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định: "Cùng với việc sử dụng linh hoạt, hiệu quả các nguồn lực và nguồn kinh phí từ các chương trình mục tiêu quốc gia, các chính sách hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo ở vùng khó khăn thì sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp, các nhà hảo tâm và của chính người dân được hỗ trợ nhà có vai trò rất quan trọng.

Cán bộ phải xuống tận nơi, vào từng nhà. Không thể chỉ làm qua sổ sách hay thống kê cũ. Có hộ tưởng là nhà kiên cố, nhưng bên trong mục nát, mối mọt, chỉ cần mưa là dột cả mái.”

Cả bản cùng dựng nhà

Một trong những yếu tố làm nên thành công đột phá chính là tinh thần cộng đồng mạnh mẽ. Tại các bản làng vùng cao, dựng nhà không chỉ là việc riêng của mỗi hộ, mà là “việc chung của cả bản”.

Khi một hộ bắt đầu dựng nhà, trưởng thôn sẽ thông báo, người góp ngày công, người mang tre, gỗ, tấm lợp. Phụ nữ nấu cơm, thanh niên gùi vật liệu, già làng động viên, chỉ đạo. Có hôm gần 30 người cùng dựng nhà, vừa làm, vừa chuyện trò, rộn rã như ngày hội.

Khi một hộ bắt đầu dựng nhà, trưởng thôn sẽ thông báo, người góp ngày công, người mang tre, gỗ, tấm lợp. Phụ nữ nấu cơm, thanh niên gùi vật liệu, già làng động viên.

Anh Lý A Pá, Bí thư Chi bộ bản Trống Páo Sang (xã Lao Chải, Mù Căng Chải) kể: “Bà con sống với nhau như ruột thịt. Nhà ai có khó là cả bản biết, cả bản đến giúp. Làm xong nhà này thì sang nhà khác. Không ai nhận tiền công, chỉ cần một nắm cơm, cốc rượu là vui rồi".

Ở xã Chế Cu Nha, ông Sùng A Páo, 78 tuổi không giấu được xúc động: “Nhà tôi dột gần 10 năm rồi. Cứ mưa là kê chậu khắp nơi. Năm nay được nhà nước giúp, được dân bản dựng nhà gỗ mới, tôi cứ tưởng mình nằm mơ. Đêm mưa đầu tiên, tôi ngồi mãi mà không dám ngủ vì lạ quá không nghe tiếng nước dột!”.

Không chỉ dân bản, lực lượng vũ trang cũng đóng vai trò then chốt. Ở các xã vùng sâu, nơi thiếu thợ, thiếu người, bộ đội, công an chính quy đã “cắm bản” cùng người dân dựng nhà.

Tại xã Suối Giàng (huyện Văn Chấn), mỗi tuần có 5 - 7 tổ công tác của công an, dân quân túc trực ở các điểm xây dựng. Họ không chỉ hỗ trợ ngày công mà còn hướng dẫn kỹ thuật, đảm bảo an toàn lao động.

Thượng tá Lờ A Chinh, Trưởng Công an xã Dế Xu Phình, cho biết: Do người dân không ở tập trung mà ở rải rác, đường đi lại thì khó khăn không đi được xe máy nên vận chuyển cát sỏi chủ yếu là bằng sức người, chúng tôi đã huy động cán bộ chiến sỹ cùng với các đoàn thể xã đến từng thôn, bản giúp đỡ nhân dân vận chuyển vật liệu.

Ở đây chúng tôi vận chuyển bằng cách gùi, vác trên lưng, trên vai. Có hôm mưa lớn, nhà đang lợp mái dở dang, anh em phải căng bạt, chống tạm, rồi thay phiên nhau giữ vật liệu không trôi. Làm cả đêm, sáng hôm sau lợp xong mái luôn.

Tuy vất vả nhưng các cán bộ chiến sỹ luôn động viên nhau cố gắng giúp đỡ bà con sớm hoàn thành những ngôi nhà mới với phương châm "lúc dân cần, lúc dân khó, có công an".

Toàn tỉnh Yên Bái đã xây dựng xong 2.208/2.208 ngôi nhà, trong đó xây mới 1.815 nhà, sửa chữa 393 nhà, đạt 100% kế hoạch đề án đã đề ra.

Một số địa phương hoàn thành nhiều nhà là: Mù Cang Chải 771 nhà, Văn Chấn 292 nhà, Lục Yên 260 nhà, Trạm Tấu 253 nhà. Đến hết ngày 13/6, tỉnh Yên Bái đã hoàn thành Đề án xóa nhà tạm, nhà dột nát năm 2025, về đích trước kế hoạch gần 80 ngày (kế hoạch là ngày 30/8).

Hà Thắng