Xuất khẩu hàng Việt qua thương mại điện tử, doanh nghiệp chậm chân sẽ 'mất chỗ'
Bà Lê Hoàng Oanh- Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (TMĐT&KTS, Bộ Công Thương) cho hay, tiềm năng xuất khẩu hàng Việt qua TMĐT là rất lớn, doanh nghiệp không nên đứng ngoài cuộc hay chậm trễ vì rất dễ bị cạnh tranh, 'mất chỗ'.
Sáng nay (26-11), Cục TMĐT&KTS chủ trì tổ chức diễn đàn kết nối và phát triển thương mại điện tử với chủ đề: “Thương mại điện tử xuyên biên giới: Cơ hội xuất khẩu cho sản phẩm Việt Nam”.
Nhận định về xu hướng phát triển của TMĐT, bà Lê Hoàng Oanh cho biết, TMĐT đang là xu hướng tất yếu trên toàn cầu. Với Việt Nam, TMĐT cũng ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế.
Tăng trưởng TMĐT của Việt Nam hiện đang đứng “top” đầu thế giới và Đông Nam Á. Năm 2023, quy mô TMĐT của Việt Nam là 20,5 tỷ USD. Dự báo đến năm 2025, quy mô TMĐT đạt 30 tỷ USD, đứng “top” 3 Đông Nam Á.
“Thống kê này cho thấy mức độ năng động của thị trường TMĐT Việt Nam, mặt khác thể hiện sự sẵn sàng của doanh nghiệp TMĐT Việt Nam”- bà Lê Hoàng Oanh nói.
Theo Bộ Công Thương, TMĐT xuyên biên giới là đòn bẩy quan trọng cho xuất khẩu trực tuyến. Khảo sát của Bộ Công Thương cho thấy, năm 2023, 53% số doanh nghiệp tham gia xuất khẩu thông qua sàn TMĐT, 47% doanh nghiệp tham gia khảo sát sử dụng website hoặc ứng dụng tương tự.
Đáng chú ý, 60% doanh nghiệp cho biết giá trị hàng hóa xuất nhập khẩu qua TMĐT xuyên biên giới chiếm 10-30% tổng hàng hóa xuất nhập khẩu của doanh nghiệp. Trong đó, tỷ trọng hàng hóa xuất nhập khẩu qua TMĐT với Hàn Quốc chiếm 45%, Nhật Bản 40% và Trung Quốc là 38%.
Số liệu từ báo cáo của Amazon Global Selling Việt Nam cho thấy, hơn 17 triệu sản phẩm của doanh nghiệp Việt đã được xuất khẩu, tăng 50% về giá trị và tăng 40% về số lượng đối tác bán hàng. Tổng quan, thương mại điện tử xuyên biên giới đã tăng trưởng 26% so với năm trước.
“TMĐT là phương thức hữu hiệu để đẩy mạnh xuất nhập khẩu trong thời gian qua. Đây chỉ là thống kê từ 1 sàn TMĐT, còn nhiều sàn khác nữa. Những con số này là minh chứng rõ nét cho tiềm năng to lớn và sự nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp Việt Nam trong việc tận dụng nền tảng số để mở rộng thị trường quốc tế”- đại diện Bộ Công Thương cho hay.
Theo các chuyên gia, ưu điểm vượt trội của TMĐT xuyên biên giới là giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường xuất khẩu và tăng doanh số, đưa hàng đến thị trường và đến người tiêu dùng một cách nhanh nhất. Cùng với đó, việc nắm bắt và phản hồi nhanh đối với nhu cầu của thị trường, thông qua chat trực tuyến, đánh giá sản phẩm trực tuyến, thông tin phản hồi của khách hàng sẽ giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu thị trường nhanh hơn.
Ngoài ra, doanh nghiệp có cơ hội mở rộng thị trường, giảm phụ thuộc vào thị trường về quy mô thị trường và thời vụ; Xây dựng và nâng cao nhận diện thương hiệu ở thị trường nước ngoài… Vì vậy, doanh nghiệp không khai thác sẽ có đối thủ cạnh tranh khai thác, bị “mất chỗ” ngay.
Dù vậy, đại diện Cục TMĐT&KTS cũng cho biết, doanh nghiệp muốn xuất khẩu hàng Việt qua TMĐT xuyên biên giới còn gặp một số khó khăn như: bảo vệ người tiêu dùng, logistic, quy định của thị trường hay rào cản ngôn ngữ…
Cho rằng Việt Nam có nhiều cơ hội xuất khẩu hàng Việt qua TMĐT xuyên biên giới, ông Yap Kwong Weng- CEO Việt Nam SuperPort đánh giá, việc các doanh nghiệp TMĐT lớn của Hoa Kỳ, Trung Quốc… đã có mặt ở Việt Nam là lợi thế lớn với doanh nghiệp Việt. Bên cạnh đó, những doanh nghiệp lớn về hậu cần, chuỗi cung ứng của nước ngoài cũng đã sẵn sàng để hỗ trợ Việt Nam phát triển TMĐT. “Việt Nam có vị thế chiến lược để hỗ trợ luồng TMĐT xuyên biên giới”- ông Yap Kwong Weng nhấn mạnh.
Đại diện Sở Thương mại- Chủ tịch Hiệp hội TMĐT Vân Nam (Trung Quốc), ông Liu Liang đánh giá cao vị trí thuận lợi của Vân Nam với Việt Nam. Vị trí địa lý này mang lại thuận lợi về giao thông, đặc biệt là đường sắt và đường bộ.
“TMĐT xuyên biên giới có sự phát triển mạnh mẽ. Vân Nam đã liên kết với Lào Cai, Điện Biên… và một số tỉnh khác mà không gặp trở lại nào. Vận tải bằng đường sắt rất thuận lợi. Chúng tôi cũng đã có kho hàng tại Lào Cai để sẵn sàng phục vụ khách hàng”- ông Liu Liang cho hay.
Nói về hướng phát triển TMĐT của Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội TMĐT Vân Nam cũng cho biết, trọng tâm TMĐT xuyên biên giới là logistic, vận chuyển chậm chạp thì không đáp ứng được nhu cầu. Do đó, doanh nghiệp Việt Nam cần chú ý logistic và khai báo hải quan. Cùng đó phải đào tạo nhân lực, tiếp cận khách hàng nhanh chóng và hiểu khách hàng. Trong vòng 24h phải phân tích nhu cầu và mong muốn của khách hàng.
Bà Lê Hoàng Oanh cũng khuyến nghị doanh nghiệp muốn xuất khẩu hàng Việt nên tham gia sàn TMĐT uy tín để được hỗ trợ, đỡ tốn kém đầu tư. Cùng đó cần đầu tư cho thương hiệu sản phẩm, tìm đối tác bản địa để hỗ trợ logistic và chăm sóc khách hàng, nắm bắt thị hiếu, nghiên cứu kỹ quy định nước sở tại, đồng thời tận dụng các chương trình hỗ trợ của Bộ Công Thương.