Xuất khẩu phân bón tăng trưởng mạnh

Bộ NN&PTNT đã đề ra chiến lược phát triển sản xuất và sử dụng phân bón hữu cơ - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Riêng tháng 12/2024, xuất khẩu 154.801 tấn phân bón các loại đạt 65,35 triệu USD, giá đạt 422,1 USD/tấn, tăng 18,4% về khối lượng, tăng 21,4% kim ngạch và tăng 2,5% về giá so với tháng 11/2024.

Phân bón của Việt Nam xuất khẩu chủ yếu sang thị trường Campuchia, riêng thị trường này đã chiếm 34,3% trong tổng khối lượng và chiếm 33,9% trong tổng kim ngạch xuất khẩu phân bón của cả nước, đạt 592.121 tấn, tương đương 240,82 triệu USD, giá trung bình 406,7 USD/tấn, tăng 1,4% về lượng, giảm 2,3% kim ngạch và giá giảm 3,6% so với cùng kỳ năm 2023.

Trong tháng 12/2024 xuất khẩu sang thị trường này đạt 55.980 tấn, tương đương 21,24 triệu USD, giá trung bình 379,5 USD/tấn, giảm 2,8% về lượng, giảm 4% kim ngạch và giá giảm 1,3% so với tháng 11/2024.

Đứng sau thị trường chủ đạo Campuchia là thị trường Hàn Quốc đạt 220.174 tấn, tương đương 89,14 triệu USD, giá trung bình 404,9 USD/tấn, tăng mạnh 146,6% về lượng, tăng 154,6% kim ngạch và tăng 3,2% về giá, chiếm gần 13% trong tổng khối lượng và tổng kim ngạch xuất khẩu phân bón của cả nước.

Xuất khẩu sang thị trường Philippines đạt 109.381 tấn, tương đương 46,35 triệu USD, giá trung bình 423,8 USD/tấn, tăng 93,3% về lượng, tăng 78,9% kim ngạch nhưng giá giảm 7,4%, chiếm 6,3% trong tổng khối lượng và chiếm 6,5% trong tổng kim ngạch.

Tuy nhiên, dự báo cho năm 2025 cho thấy giá phân bón sẽ tăng nhẹ toàn cầu, khoảng 3-5%, có khả năng tác động lên mức giá trong nước, đặc biệt tại các khu vực phụ thuộc nhiều vào phân bón nhập khẩu.

Dự báo, xu hướng sử dụng phân bón hóa học và phân bón hữu cơ trong giai đoạn 2024-2029 sẽ đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 6,5% - 6,7% phản ánh xu hướng chuyển đổi sang nông nghiệp bền vững và thân thiện với môi trường.

Hiệp hội Phân bón thế giới (IFA) dự báo, nhu cầu tiêu thụ phân ure tăng 6% trong giai đoạn 2024 - 2028. Bên cạnh đó, xuất khẩu phân bón dự báo sẽ phục hồi, đặc biệt tại các thị trường truyền thống như Campuchia, Hàn Quốc. Đồng thời, Việt Nam cũng đang mở rộng thị trường sang châu Âu, nơi có các tiêu chuẩn về chất lượng sản phẩm cao hơn.

Ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật, Bộ NN&PTNT - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Hướng tới phát triển phân bón hữu cơ

Ông Nguyễn Văn Bộ, nguyên Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam cho rằng để có phân bón chất lượng tốt, minh bạch trong quản lý, cơ quan chức năng liên quan nên xem xét cải tiến các khâu cấp phép sản xuất và lưu thông phân bón theo nguyên tắc tiền kiểm chặt chẽ với điều kiện sản xuất và hậu kiểm với sản phẩm. Với phân bón, chỉ cần đặt ra tiêu chuẩn tối thiểu về chất dinh dưỡng, hữu cơ, vi sinh vật có ích… và ngưỡng tối đa với kim loại nặng và vi sinh vật gây hại, độ ẩm… Với cách tiếp cận này, cần chặt chẽ và nghiêm ngặt hơn trong công tác thanh tra, kiểm tra.

Trong bối cảnh ngành phân bón nước nhà đang dần được chuẩn hóa, Việt Nam cần nghiên cứu, học hỏi bài học kinh nghiệm từ các nước sử dụng nhiều phân bón như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Trung Quốc về quản lý phân bón. Do vậy, ông Bộ đề xuất Dự án bổ sung hợp phần "Pháp chế phân bón" để hỗ trợ Việt Nam tiếp cận với mô hình quản lý phân bón tiên tiến và hiệu quả. Thêm nữa, nhằm tạo điều kiện cho các phân bón thế hệ mới nhanh chóng vào Việt Nam, chuyên gia khuyến nghị cần cải thiện quy trình khảo nghiệm, công nhận phân bón mới.

Khi có thêm sự quan tâm, đầu tư nguồn lực và nhân lực cho lĩnh vực nghiên cứu phát triển phân bón mới, sẽ kéo theo những chính sách mới và sự quan tâm của xã hội. Ông Bộ nhấn mạnh, thay đổi nhận thức về phân bón và tác động của chúng tới môi trường là hành trình dài, cần sự nỗ lực của tất cả các cấp.

Ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật, Bộ NN&PTNT cho biết, phân bón là yếu tố không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp, với khoảng 10 triệu tấn phân bón được sử dụng hàng năm ở Việt Nam.

Bộ NN&PTNT đã đề ra chiến lược phát triển sản xuất và sử dụng phân bón hữu cơ, đặt mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia có tỷ lệ sử dụng phân bón hữu cơ cao, góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp.

Đỗ Hương