Xứng đáng là lực lượng nòng cốt trong quản lý, bảo vệ rừng

Các lực lượng chức năng xác định địa điểm tuần tra phòng cháy chữa cháy rừng - Ảnh: T.T

Sự ra đời của ngành kiểm lâm gắn liền với sự nghiệp quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Các thế hệ kiểm lâm đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ để thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao; tích cực, chủ động tham mưu chính quyền các cấp thực hiện chức năng quản lý nhà nước về lâm nghiệp. Ghi nhận những đóng góp to lớn đó, ngày 21/5 hằng năm được lấy làm “Ngày truyền thống của lực lượng kiểm lâm”.

Ngày đầu mới thành lập, ngành Kiểm lâm Quảng Trị chỉ có 1 hạt kiểm lâm hoạt động. Đến nay, qua 50 năm hình thành và phát triển, bộ máy Chi cục Kiểm lâm Quảng Trị đã phát triển với 5 phòng chuyên môn nghiệp vụ, 1 đội kiểm lâm cơ động và phòng cháy chữa cháy rừng, 10 hạt kiểm lâm, trạm kiểm lâm trực thuộc với đội ngũ 148 biên chế. Trong đó có 50 thạc sĩ, 88 người có trình độ đại học, 10 người có trình độ trung cấp và nghiệp vụ khác.

Với phương châm “bám dân, bám rừng”, lực lượng kiểm lâm đã ngày đêm bám sát địa bàn, phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hành vi xâm hại tài nguyên rừng, đấu tranh trấn áp các ổ, nhóm lâm tặc, các đường dây buôn lậu lâm sản, tạo điều kiện cho Nhân dân yên tâm sản xuất nghề rừng. Lực lượng kiểm lâm đã tích cực phối hợp với các lực lượng công an, quân đội tuần tra nhằm phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ rừng.

Nhờ sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, ban, ngành, những năm qua số vụ vi phạm pháp luật về lâm nghiệp hằng năm đều giảm sâu. Trong giai đoạn 2017- 2022, tình hình vi phạm Luật Lâm nghiệp là 1.340 vụ, giảm 1.367 vụ so với giai đoạn 2011-2016.

Để nâng cao hiệu quả công tác, lực lượng kiểm lâm đã tăng cường ứng dụng tin học và các công cụ phần mềm ứng dụng khác trong hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ. Sử dụng tin học điện toán đám mây, ảnh vệ tinh, camera, flycam trong việc xác định các vùng trọng điểm có nguy cơ cháy rừng cao, nguy cơ mất ổn định an ninh rừng, phát hiện sớm các vụ cháy rừng, cập nhật diễn biến rừng và đất lâm nghiệp... Mặt khác, còn ứng dụng hiệu quả các máy móc, thiết bị tiên tiến trong công tác thiết kế trồng rừng, quản lý các loài lâm sản quý hiếm.

Thực hiện chủ trương quản lý rừng hiệu quả, bền vững, gắn trách nhiệm và lợi ích của chủ rừng, tỉnh Quảng Trị đã tổ chức giao rừng tự nhiên cho các tổ chức, cá nhân quản lý, bảo vệ với hơn 100.000 ha, hằng năm đã giao khoán hơn 70.000 ha cho các hộ gia đình và cộng đồng nhận khoán bảo vệ rừng, góp phần nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống cho nhiều hộ gia đình.

Quản lý rừng bền vững và cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững là xu thế tất yếu để phát triển ngành lâm nghiệp theo hướng hiện đại, minh bạch, bền vững trong bối cảnh ứng phó với biến đổi khí hậu và đáp ứng tiêu chí tăng trưởng xanh. Nhờ sự vào cuộc sâu sát của cơ quan chuyên ngành, nhất là vai trò đầu tàu của lực lượng kiểm lâm, Quảng Trị là một trong những tỉnh nằm tốp đầu cả nước về trồng rừng có chứng chỉ.

Đã có 5 đơn vị tham gia và được cấp chứng chỉ rừng, trong đó có 4 đơn vị được đánh giá và cấp chứng chỉ với diện tích 18.309,43 ha. Song song với cấp chứng chỉ rừng, có 2.145 ha rừng tự nhiên tại các xã Hướng Phùng, Hướng Sơn, Hướng Việt, Hướng Linh của huyện Hướng Hóa đã được cấp chứng nhận quốc tế FSC dịch vụ hệ sinh thái về lưu trữ và hấp thụ carbon vào tháng 10/2022.

Công tác phát triển rừng đạt được những kết quả đáng khích lệ. Diện tích rừng trồng tập trung, sản lượng gỗ rừng trồng khai thác các năm gần đây đều tăng, dự kiến năm 2023 đạt trên 7.500 ha. Với sản lượng gỗ rừng trồng khai thác hằng năm hơn 1 triệu m3 , đây vừa là nguồn nguyên liệu cho sản xuất của các doanh nghiệp chế biến gỗ trong tỉnh vừa cung cấp cho công nghiệp chế biến sâu các sản phẩm gỗ để xuất khẩu tại một số tỉnh trên cả nước.

Thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, từ năm 2011 đến nay có 11 đơn vị sử dụng dịch vụ môi trường rừng đã nộp về Quỹ Bảo vệ và phát triển tỉnh hơn 94 tỉ đồng phục vụ cho công tác quản lý bảo vệ rừng trên các lưu vực thủy điện và hỗ trợ trồng cây phân tán trên địa bàn tỉnh. Thông qua ủy thác chi trả dịch vụ môi trường rừng, có khoảng 41.000 ha rừng tự nhiên và rừng trồng được chi trả để quản lý bảo vệ.

Ngoài ra còn có hơn 2 triệu cây trồng phân tán được bố trí trồng trên địa bàn các huyện và một số diện tích trồng rừng thay thế, giảm chi ngân sách hàng chục tỉ đồng/năm phục vụ cho quản lý bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh.

Năm 1989, khi lập lại tỉnh Quảng Trị, diện tích đất có rừng chỉ 90.000 ha, tỉ lệ che phủ rừng 17,6%, năm 2005 lên 41,3%. Đến nay, toàn tỉnh có 248.121,6 ha rừng, tỉ lệ che phủ rừng được giữ ổn định 50%. Có 2 khu bảo tồn thiên nhiên Đakrông và Bắc Hướng Hóa được thành lập để bảo vệ tài nguyên rừng tự nhiên, bảo tồn các quần thể, các loài động, thực vật quý hiếm có nguy cơ bị đe dọa tuyệt chủng. Ngoài ra, có 3 ban quản lý rừng phòng hộ đã tạo ra một dải rừng phòng hộ đầu nguồn cho các sông Thạch Hãn, sông Hiếu và sông Bến Hải, phát huy chức năng phòng hộ đầu nguồn, môi sinh môi trường được cải thiện.

Đi đôi với thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, lực lượng kiểm lâm còn tích cực tham gia các hoạt động xã hội trên địa bàn. Đã tổ chức kết nghĩa với một số thôn, bản khó khăn ở Đakrông và Hướng Hóa, tổ chức một số hoạt động giúp người dân phát triển sinh kế nhằm xóa đói giảm nghèo, từng bước xây dựng nông thôn mới ở miền núi, nhận đỡ đầu các địa chỉ nhân đạo, những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, tham gia tích cực hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa”.

Nhìn lại chặng đường 50 năm qua, nhiều lớp thế hệ Kiểm lâm Quảng Trị đã vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, điều kiện làm việc thiếu thốn, vất vả, tự hào góp sức giữ gìn màu xanh cho những cánh rừng.

Với kết quả công tác và thành tích đạt được, lực lượng Kiểm lâm Quảng Trị đã vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba, hạng Nhì, hạng Nhất. Nhiều cán bộ trong ngành đã được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba, hạng Nhì, bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT và Chủ tịch UBND tỉnh.

Thanh Trúc